Wat heeft de darmflora te maken met het krijgen van een beroerte?

Een recente studie heeft onderzocht of en hoe de samenstelling van darmflora, de bacteriënkolonie in de darmen, samenhangt met een afwijking van het bloedvaatstelsel in de hersenen. Die afwijking is weer gerelateerd aan het krijgen van een beroerte.

Een door NIH (National Institute of Health) gefinancierd onderzoek biedt ondersteuning voor het verband tussen hoge niveaus van gramnegatieve bacteriën in de darmen en de misvorming van het bloedvatstelsel in de hersenen die het hebben van hoofdpijn en het krijgen van een beroerte kan veroorzaken.

De aandoening van het bloedvatstelsel heet CA (cavernous angomas) en kenmerkt zich door abnormale bundels brosse bloedvaten in de hersenen of het ruggenmerg. De studie ontdekte dat deze aandoening verband houdt met de samenstelling van de darmbacteriën. De aandoening die ook wel bekend staat als CCM (cerebral cavernous, malformations, cerebrale caverneuze misvormingen,) leidt tot stilstaand of traag bewegend bloed waardoor klonteringen kunnen ontstaan die een beroerte kunnen veroorzaken. De aandoening kan ook leiden tot toevallen en ernstige hoofdpijn. In sommige gevallen kan chirurgie de aandoening verminderen.

Eerdere studies bij muizen en met een klein aantal patiënten wezen op een verband tussen CA en het darmmicrobioom. Deze studie is de eerste die de rol van de darmflora onderzoekt in een groter aantal CA-patiënten.

De onderzoekers selecteerden 122 deelnemers met CA op basis van de zichtbaarheid van de aandoening op hersenscans. Elke deelnemer werd gepaard met een willekeurig iemand zonder CA die op diverse relevante factoren overeenkwam met de proefpersoon. Deze groep vormde de controlegroep. De onderzoekers vergeleken de ontlastingsmonsters van de deelnemers in beide groepen.

Resultaten

De CA-patiënten bleken gemiddeld meer gramnegatieve bacteriën te hebben terwijl de controlegroep juist meer grampositieve bacteriën had. Drie darmbacteriesoorten onderscheidde de CA-patiënten van de controles ongeacht de genetische aanleg voor de aandoening, het geslacht of woonplaats. Bovendien bleken de darmbacteriën in de CA-groep meer vetsuikermoleculen (lipopolysaccharide te produceren. Van dit soort moleculen is bij muizen aangetoond dat ze CA-vorming aansturen. Volgens de auteurs demonstreert hun studie als eerste (het bestaan van) een “permissief microbioom” dat samenhangt met de vorming van neurovasculaire laesies in de hersenen.

Verdere analyse toonde aan dat de darmbacteriesamenstelling een indicator kan zijn voor de agressiviteit van de ziekte en het plaatsvinden van recente hersenbloedingen. Ook lieten de onderzoekers voor het eerst zien hoe het combineren van gegevens over darmbacteriën met resultaten van bloedplasmatests artsen kan helpen de ernst van een hersenaandoening beter te diagnosticeren. De resultaten ondersteunen het groeiende bewijs dat darmbacteriën samenhangen met de gezondheid van de hersenen.

Dick Schrauwen (samenvatting van https://tinyurl.com/yc3t33th)

Jim Koenig (PHD) is programmadirecteur bij het National Institute of Neurological Disorders and Stroke (NINDS) van de NIH.

De studie maakt deel uit van het American Gut Project  en is verschenen in Nature Communications: Polster, S.P.; Sharma, A. et al. Permissive microbiome characterizes human subjects with a neurovascular disease cavernous angioma, May 27, 2020, Nature Communications: https://tinyurl.com/ybzhufu7