Gebruik van sociale media vervangen door fysieke activiteit

Het is verrassend eenvoudig om je gelukkiger en gezonder te voelen – en het is gratis.

Als je elke dag 30 minuten minder op sociale media besteedt en in plaats daarvan aan lichaamsbeweging doet, doe je veel om je mentale gezondheid te verbeteren. Dit blijkt uit een onderzoek uitgevoerd door een team van het Mental Health Research and Treatment Centre aan de Ruhr-Universität Bochum onder leiding van assistent-professor Dr. Julia Brailovskaia. Deelnemers die dit advies twee weken opvolgden, voelden zich gelukkiger, tevredener, minder gestrest door de Covid-19-pandemie en minder depressief dan een controlegroep. Deze effecten hielden zelfs zes maanden aan nadat het onderzoek was beëindigd.

De keerzijde van sociale media.

In tijden van lockdowns en contactbeperkingen als gevolg van de Covid-19 pandemie zorgden sociale mediakanalen als Instagram, TikTok, Facebook, Twitter en WhatsApp ervoor dat we ons toch verbonden voelden met andere mensen. Ze leidden ons af van de stress veroorzaakt door de pandemie, waardoor veel mensen angst, onzekerheden en hopeloosheid ervaarden. Maar het gebruik van sociale media heeft ook zijn nadelen. Zwaar gebruik kan leiden tot verslavend gedrag dat zich uit in bijvoorbeeld een hechte emotionele band met de sociale media. Bovendien kunnen nepnieuws en complottheorieën zich ongecontroleerd verspreiden op sociale kanalen en nog meer angst opwekken.

“Aangezien we niet zeker weten hoe lang de coronavirus crisis zal duren, wilden we weten hoe we de geestelijke gezondheid van mensen kunnen beschermen met zo gratis en laagdrempelige mogelijk diensten”, legt Julia Brailovskaia uit. Om erachter te komen of het type en de duur van het gebruik van sociale media hieraan kan bijdragen, deed ze een experimenteel onderzoek als onderdeel van haar fellowship bij het Center for Advanced Internet Studies (CAIS).

Een experiment van twee weken.

Zij en haar team rekruteerden in totaal 642 vrijwilligers, die willekeurig werden toegewezen aan één van de vier groepen van ongeveer gelijke grootte. De eerste groep verminderde het dagelijkse gebruik van sociale media met 30 minuten gedurende een periode van twee weken. Omdat eerdere onderzoeken hadden aangetoond dat fysieke activiteit het welzijn kan verhogen en depressieve symptomen kan verminderen, verhoogde de tweede groep de duur van fysieke activiteit in deze periode met 30 minuten per dag, terwijl ze gewoon sociale media bleef gebruiken. De derde groep combineerde beide, waardoor het gebruik van sociale media werd verminderd en de fysieke activiteit werd verhoogd. Een controlegroep veranderde het gedrag niet tijdens de interventie.

Voor, tijdens en tot zes maanden na de interventie van twee weken reageerden de deelnemers op online-enquêtes over de duur, intensiteit en emotionele betekenis van hun gebruik van sociale media, fysieke activiteit, hun tevredenheid met het leven, hun subjectieve geluksgevoel, depressieve symptomen, de psychologische last van de Covid-19 pandemie en hun sigarettenconsumptie.

Gezond en gelukkig in het tijdperk van digitalisering.

De bevindingen toonden duidelijk aan dat zowel het verminderen van de hoeveelheid tijd die dagelijks op sociale media wordt doorgebracht als het verhogen van fysieke activiteit een positief effect hebben op het welzijn van mensen. En vooral de combinatie van de twee interventies verhoogt de tevredenheid met het leven en het subjectieve geluksgevoel en vermindert depressieve symptomen. De effecten houden lang aan: zelfs zes maanden nadat de interventie van twee weken was afgelopen, brachten deelnemers in alle drie de interventiegroepen minder tijd door op sociale media dan voorheen: namelijk ongeveer een half uur in de groepen die ofwel minder sociale media hadden gebruikt tijd of verhoogden hun dagelijkse lichaamsbeweging, en ongeveer drie kwartier in de groep die beide maatregelen had gecombineerd. Zes maanden na de interventie deed de combinatiegroep elke week een uur en 39 minuten meer aan lichaamsbeweging dan voor het experiment. De positieve invloed op de geestelijke gezondheid bleef gedurende de gehele follow-up bestaan.

“Dit laat ons zien hoe belangrijk het is om onze beschikbaarheid online van tijd tot tijd te verminderen en terug te gaan naar onze menselijke wortels”, besluit Julia Brailovskaia. “Deze maatregelen kunnen eenvoudig worden geïmplementeerd in het dagelijks leven en ze zijn volledig gratis – en tegelijkertijd helpen ze ons om gelukkig en gezond te blijven in het digitale tijdperk.”

Vertaling: Andre Teirlinck