Profiel van de lipiden (vetten) in het bloed voorspelt het risico op diabetes type 2 beter dan obesitas.
Met behulp van lipidomics – een techniek die de moleculaire samenstelling van bloedlipiden meet – en machinaal leren hebben onderzoekers van de Universiteit van Lund in Zweden een bloedlipidenprofiel geïden
Het lipiden-profiel kan ook gekoppeld worden aan voedingspatroon en de mate van lichamelijke activiteit.
Bloed bevat honderden verschillende lipide-moleculen die in verschillende klassen worden ingedeeld zoals cholesterol en triglyceriden. Normaal gesproken wordt alleen de totale hoeveelheid per klasse in het bloed gemeten. Celine Fernandez: “De precieze moleculaire samenstelling van de klassen varieert. Onze studie heeft achterhaald dat die samenstelling ertoe doet: sommige moleculaire samenstellingen zijn gunstiger voor de gezondheid dan andere”.
Fernandez is universitair docent aan de Universiteit van Lund. Zij voerde de studie uit samen met het bedrijf Lipotype en het NBIS (National Bioinformatics Infrastructure Sweden).
Dr. Christian Klose: “Lipidomics legt een verband tussen onevenwichtigheden in het lipidenmetabolisme en fysiologische kenmerken.
Die analyse helpt om diabetes type 2 te voorspellen”. Klose is hoofd van de R&D-afdeling van Lipotype.
Aanpak
De studie analyseerde 178 lipiden in bloed van 3668 gezonde deelnemers die meededen aan de ‘Malmö Diet and Cancer’ studie. De deelnemers werden willekeurig ingedeeld in twee even grote groepen: groep A en B. Bloedmonsters en gegevens over lichamelijke activiteit en voedingspatroon – die de deelnemers zelf hadden gemeld – vormden de basis van de studie. In een vervolgstudie 20 jaar later hadden in elke groep rond 250 personen diabetes type 2 ontwikkeld.
Met behulp van ML (machinaal leren) stelde de onderzoekers een bloedlipidenprofiel samen
Het betrekken van het lipidenprofiel in een risicoanalyse met de gebruikelijke factoren (leeftijd, geslacht, gewicht, bloedsuiker, roken en bloeddruk) bleek de risicovoorspelling statistisch significant te verbeteren, in tegenstelling tot het toevoegen van de totale hoeveelheid cholesterol en triglyceriden. Obesitas wordt beschouwd als de belangrijkste riscofactor voor diabetes. Maar het lipidenprofiel bleek een betere voorspeller voor diabetes dan obesitas.
Het lipidenprofiel weerspiegelt ook de levensstijl. Lichaamsbeweging en (opmerkelijk) koffie werden in verband gebracht met een ‘beter’ profiel. Zuivel, industrieel bewerkt vlees en suiker verslechterde het profiel. Dit betekent dat verbeteringen in de levensstijl mogelijk kunnen bi
De kracht van de studie is het gebruik van twee groepen: groep A om het profiel te ontwikkelen en groep B om vervolgens de voorspellende kracht te toetsen. Een zwakte schuilt in de homogene achtergrond van deelnemers. “We weten niet of het resultaat elders in de wereld anders zou zijn geweest”, eindigt Celine Fernandez.
Dit stuk is een samenvattende bewerking van het Engelse origineel:
De publicatie vindt u hier:
Vertaling en samenvatting : Dick Schrauwen