De vorming van de hersenen van baby’s kunnen worden beïnvloed door de mate van stress die hun moeder tijdens de zwangerschap ervaart, zo blijkt uit een onderzoek.
Stressniveaus bij moeders – gemeten d.m.v. een hormoon dat verband houdt met angst en andere gezondheidsproblemen – is gerelateerd aan veranderingen in delen van de hersenen van het kind die verband houden met emotionele ontwikkeling, suggereert de studie.
Artsen zeggen dat de bevindingen de dringende noodzaak onderstrepen om vrouwen beter te ondersteunen in hun mentale en fysieke gezondheid voor en tijdens de zwangerschap, en dat ze moeders en baby’s kunnen herkennen die hulp nodig hebben.
De experts voegen eraan toe dat zwangere vrouwen die zich gestrest of onwel voelen, hulp moeten zoeken bij hun verloskundige of consulent en dat met ondersteuning om de meeste gezondheidsproblemen tijdens de zwangerschap goed onder controle kunnen houden.
Van maternale stress is bekend dat het de ontwikkeling van het gedrag van het kind en het vermogen om zijn emoties tijdens de groei te reguleren, beïnvloedt. Dit wordt meestal gemeten aan de hand van vragenlijsten die niet altijd betrouwbaar zijn.
De nieuwe studie is de eerste waarbij wetenschappers een objectieve maatstaf – niveaus van het hormoon cortisol – bij de moeder hebben gebruikt om verbanden met de ontwikkeling van de hersenen van de baby te bestuderen.
Cortisol is betrokken bij de reactie van het lichaam op stress – hogere niveaus duiden op hogere stress – en speelt ook een rol bij de groei van de foetus.
Een onderzoeksteam onder leiding van de Universiteit van Edinburgh toonde aan dat cortisol spiegels verband houden met de ontwikkeling van de amygdala van de baby, een hersengebied waarvan bekend is dat het betrokken is bij de emotionele en sociale ontwikkeling in de kindertijd.
Voor de studie namen wetenschappers haarmonsters van 78 zwangere vrouwen om de cortisol spiegels van de vrouwen in de afgelopen drie maanden te bepalen.
De baby’s van de vrouwen ondergingen een reeks hersenscans met behulp van Magnetic Resonance Imaging, of MRI, een niet-invasieve scan die plaatsvond terwijl de baby sliep.
De onderzoekers ontdekten dat hogere niveaus van cortisol in het haar van de moeder verband hielden met structurele veranderingen in de amygdala van de baby en met verschillen in hersenverbindingen.
Artsen zeggen dat dit zou kunnen verklaren waarom kinderen van wie de moeder tijdens de zwangerschap veel stress ervaarde, meer kans hebben op emotionele problemen op latere leeftijd. Ze waarschuwen echter dat de studie de emotie bij kinderen niet heeft beoordeeld.
De studie werd gefinancierd door de wereldwijde liefdadigheidsinstelling voor kinderen, Theirworld, en is gepubliceerd in het tijdschrift eLife, DOI: https://doi.org/10.7554/eLife.
Hoofdonderzoeker, professor James Boardman, directeur van het Jennifer Brown Research Laboratory van het MRC Centre for Reproductive Health aan de Universiteit van Edinburgh, zei: “Onze bevindingen zijn een oproep tot actie om zwangere vrouwen die extra hulp nodig hebben tijdens de zwangerschap op te sporen en te ondersteunen. Dit zou een effectieve manier kunnen zijn om een gezonde hersenontwikkeling bij hun baby’s te bevorderen”.
Professor Rebecca Reynolds, voorzitter van Metabolic Medicine aan de Universiteit van Edinburgh, die de studie mee leidde, zei: “Gelukkig zijn psychologische behandelingen zeer succesvol in het helpen van moeders en kinderen en we hopen dat onze bevindingen therapieën in de toekomst kunnen helpen te zoeken naar degenen die mogelijk het meest behoefte hebben aan ondersteuning.
Sarah Brown, voorzitter van Theirworld, zei: “Dit onderzoek benadrukt hoe belangrijk het is om de geestelijke gezondheid van vrouwen tijdens de zwangerschap te ondersteunen om ervoor te zorgen dat aan hun behoeften wordt voldaan en dat hun baby’s de beste start in het leven hebben. Moeders helpen omgaan met stress is een belangrijke stap voor zowel moeder als baby.”
Over Theirworld
Theirworld is een wereldwijde liefdadigheidsinstelling voor kinderen die zich inzet voor het beëindigen van de wereldwijde onderwijscrisis en het ontketenen van het potentieel van de volgende generatie. Haar missie is om ervoor te zorgen dat elk kind de beste start in het leven heeft, een veilige plek om te leren en de nodige vaardigheden die ze nodig hebben voor de toekomst.
Vertaling: Andre Teirlinck