Sociaal isolement door COVID-19 leidt naar hoge bloeddruk

Lockdown als gevolg van de COVID-19-pandemie gaat gepaard met een toename van hoge bloeddruk bij patiënten die zich op intensieve zorg aanbieden. Dat is de bevinding van een studie gepresenteerd op het 46e Argentine Congress of Cardiology (SAC).

SAC 2020 is een virtuele bijeenkomst die plaatsgreep van 19 tot 21 november. De faculteit van de European Society of Cardiology (ESC) nam er deel aan wetenschappelijke sessies samen met de Argentine Society for Cardiology als onderdeel van het ESC Global Activities programma.

“Verblijf op de spoeddienst tijdens de verplichte sociale isolatieperiode  toonde een toename van 37% meer kans op hoge bloeddruk – zelfs als rekening wordt gehouden met leeftijd, geslacht, maand, dag en tijdstip van consultatie, en of de patiënt al dan niet met spoed was aangevoerd,” zei studie auteur Dr. Matías Fosco van Favaloro Foundation University Hospital, Buenos Aires.

Verplicht sociaal isolement vanwege COVID-19 werd op 20 maart geïmplementeerd in Argentinië als onderdeel van een algemene lockdown. De mensen moesten thuis blijven, behalve voor essentiële taken (bv. dokters en verpleegsters).  De mensen mochten het huis alleen verlaten om voedsel, medicijnen en schoonmaakproducten te kopen. Scholen en universiteiten waren gesloten en openbare evenementen werden opgeschort.

“Nadat het sociaal isolement was begonnen zagen we dat er meer patiënten zich meldden met hoge bloeddruk,” zei Dr. Fosco. “We hebben dit onderzoek uitgevoerd om deze indruk te bevestigen of af te negeren.”

Het onderzoek werd uitgevoerd op de afdeling spoed van Favaloro Foundation University Hospital. De frequentie van hoge bloeddruk onder patiënten van 21 jaar en ouder tijdens het sociaal isolement van drie maanden (20 maart tot 25 juni 2020) werd vergeleken met twee eerdere perioden: dezelfde drie maanden in 2019 (21 maart tot 27 juni 2019) en de drie maanden voor het sociaal isolement (13 december 2019 tot 19 maart 2020).

Bloeddruk is een standaardmeting bij opname op de spoeddienst en bijna elke patiënt (98,2%) opgenomen tussen 21 maart 2019 en 25 juni 2020 is in het onderzoek opgenomen. De meest voorkomende redenen voor opname waren pijn op de borst, kortademigheid, duizeligheid, buikpijn, koorts, hoest en hypertensie.

De studie omvatte 12.241 patiënten. De gemiddelde leeftijd was 57 jaar en 45,6% waren vrouwen. Tijdens de isolatieperiode van drie maanden werden 1.643 patiënten opgenomen op de spoedafdeling. Dit was 56,9% minder dan in dezelfde drie maanden in 2019 (3.810 patiënten) en 53,9% lager dan tijdens de drie maanden onmiddellijk voorafgaand aan het sociaal isolement (3.563 patiënten).

Tijdens de periode van sociaal isolement werden 391 (23,8%) patiënten opgenomen met hoge bloeddruk. Dit aandeel was aanzienlijk hoger in vergelijking met dezelfde periode in 2019, toen het 17,5% was, en vergeleken met de drie maanden vóór het sociaal isolement, toen het 15,4% was (p <0,01).

Dr. Fosco zei: “Er zijn verschillende mogelijke redenen voor het verband tussen sociaal isolement en hoge bloeddruk. Bijvoorbeeld verhoogde stress vanwege de pandemie met beperkt persoonlijk contact en het begin of verergering van financiële of gezinsproblemen. Veranderd gedrag kan een rol hebben gespeeld bij meer eten en meer gebruik van alcohol, een zittende levensstijl en gewichtstoename.”

Dr. Fosco merkte op dat de redenen voor opname vergelijkbaar waren tussen de perioden bestudeerd; dus waren die niet verantwoordelijk voor de toename van hoge bloeddruk gevallen. Maar hij zei ook: “Patiënten voelden zich misschien psychologischer meer gespannen tijdens vervoer naar het ziekenhuis vanwege reisbeperkingen en politiecontroles en de angst besmet te raken met het coronavirus na het verlaten van thuis. Bovendien kunnen patiënten in behandeling voor hoge bloeddruk gestopt zijn met het innemen van hun geneesmiddel vanwege voorlopige waarschuwingen over mogelijke nadelige effecten op COVID-19 (die later werden weerlegd).”

Hij concludeerde: “Bloeddrukcontrole helpt hartaanvallen, beroertes en ernstige ziekte door COVID-19 voorkomen, dus is het essentieel om gezonde leefgewoonten te onderhouden, zelfs onder sociaal isolement en lockdown voorwaarden. Veel regelgeving met betrekking tot de pandemie is nu versoepeld en we onderzoeken of dit tot uiting komt in de bloeddruk van opgenomen patiënten.”

Dr. Héctor Deschle, voorzitter van het wetenschappelijk programma van SAC 2020, zei: “Deze studie illustreert de bijkomende schade die wordt veroorzaakt door isolatie. Er is een significante afname van het aantal consultaties voor hartziekten geweest, wat onvermijdelijk leidt tot vermijdbare complicaties. Maar ik zou graag de psychologische schade benadrukken waarop de auteurs wijzen en die wij dagelijks waarnemen in consulten onder de vorm van angst, hopeloosheid, prikkelbaarheid en concentratiestoornissen. Dit beïnvloedt interpersoonlijke relaties en lichamelijke gezondheid. Deze studie zet de schijnwerper op de bijkomende gevolgen van de uitbraak en de beperkingen om ertegen te vechten. ”

Professor Jose Luis Zamorano, regionaal ambassadeur van ESC voor Argentinië bij SAC 2020, zei: “Deze zeer interessante studie benadrukt gewoon dat wij cardiologen onze patiënten in de gaten moeten houden na de pandemie. Als we het hart niet behandelen en zorgvuldig de patiënten volgen tijdens de pandemie, zullen we een toename van bijwerkingen zien in de toekomst.”

Vertaling: Andre Teirlinck