Slaapproblemen en hersenontwikkeling

Baby’s brengen het grootste deel van hun eerste levensjaar door met slapen. Die uren zijn belangrijk voor de hersenontwikkeling, wanneer neurale verbindingen vormen en zintuiglijke herinneringen worden gecodeerd.

Maar wanneer de slaap wordt verstoord, zoals vaker voorkomt bij kinderen met autisme, kan de hersenontwikkeling ook worden beïnvloed. Nieuw onderzoek aan de University of Washington vindt dat slaapproblemen bij de eerste 12 maanden niet alleen een diagnose van autisme voorafgaan, maar ook kunnen geassocieerd zijn met een veranderd groeipad in een belangrijk deel van de hersenen, de hippocampus.

In een studie gepubliceerd op 7 mei in het American Journal of Psychiatry, melden onderzoekers dat in een steekproef van meer dan 400 zuigelingen van 6 tot 12 maanden oud, degenen bij wie later autisme werd vastgesteld,  meer moeite hadden om  in slaap te vallen. Deze slaapproblemen waren geassocieerd met veranderde groeipaden in de hippocampus.

‘De hippocampus is cruciaal voor leren en geheugen, en veranderingen in de grootte van de hippocampus is geassocieerd met slecht slapen bij volwassenen en oudere kinderen.

Dit is echter het eerste onderzoek waarvan we ons bewust zijn dat er een verband is bij zuigelingen vanaf 6 maanden “, zegt hoofdauteur Kate MacDuffie, postdoctoraal onderzoeker bij het UW Autism Center.

Maar liefst 80% van de kinderen met autisme heeft slaapproblemen, zei Annette Estes, directeur van het UW Autisme Centrum en senior auteur van de studie. Maar veel van het bestaand onderzoek gaat door op

zuigelingen met broers en zussen die autisme hebben, evenals op de interventies om de resultaten voor kinderen met autisme te verbeteren en met focus op gedrag en cognitie. De onderzoekers die betrokken zijn bij het multicenter Infant Brain Imaging Study Network of IBIS Network vragen dat meer onderzoek zou komen over slaap, een cruciale behoefte voor kinderen en hun ouders. .

‘In onze klinische ervaring zien we dat ouders veel zorgen maken over de slaap van hun

kinderen, ” zei Estes, die ook UW-hoogleraar spraak- en gehoorwetenschappen is.

Onderzoekers lanceerden de studie, zei Estes, omdat ze vragen hadden over de relatie tussen slaap en autisme. Verergeren slaapproblemen de symptomen van autisme? Of is het andersom – dat autisme

symptomen leiden tot slaapproblemen? Of iets heel anders?

‘Het kan zijn dat veranderde slaap voor sommigen een vast onderdeel is van autisme bij sommige kinderen. Een aanwijzing is dat gedragsinterventies om de slaap te verbeteren niet werkt voor alle kinderen met autisme, ook niet als hun ouders hen goed begeleiden. Dit suggereert dat er bij sommige kinderen met autisme mogelijk een biologische component voor slaapproblemen is,” zei Estes.

Onderzoek naar verbanden tussen slaap, hersenontwikkeling en autisme bij het IBIS-netwerk bekeek MRI-scans van 432 zuigelingen, ondervroeg ouders over slaappatronen en mat het cognitief functioneren met behulp van een gestandaardiseerde beoordeling. Onderzoekers van vier instellingen – het UW, Universiteit van North Carolina in Chapel Hill, Washington University in St. Louis en het kinderziekenhuis van Philadelphia – evalueerden de kinderen van 6, 12 en 24 maanden en ondervroegen de ouders over de slaap van hun kind, allemaal als onderdeel van een langere vragenlijst over het gedrag van de baby’s. Slaap specifieke vragen gingen over hoe lang het duurde voor het kind inslaapt of om weer in slaap te vallen als het midden in de nacht wakker wordt bijvoorbeeld.

Aan het begin van het onderzoek werden zuigelingen geclassificeerd volgens hun risico voor het ontwikkelen van autisme: degenen met een hoger risico – ongeveer tweederde ervan – had een oudere broer of zus bij wie de diagnose al was gesteld. Broers en zussen van kinderen met autisme hebben een kans van 20 procent om autisme te ontwikkelen – een veel hoger risico dan de andere kinderen.

 

Een studie uit 2017 door het IBIS-netwerk wees uit dat baby’s met een autistische oudere broer of zus die ook een vergroot corticaal oppervlak vertoonden op 6 en 12 maanden vaker autisme vertoonden.

In de huidige studie werden 127 van de 432 zuigelingen geïdentificeerd met ‘laag’ risico op het moment dat de MRI-scans werden gemaakt omdat ze geen  familiale geschiedenis van autisme hadden. Later evalueerden ze alle deelnemers op 24 maanden om te bepalen of ze autisme hadden ontwikkeld. Van de

ongeveer 300 kinderen met “hoog familiaal risico”, werden 71 gediagnosticeerd met autisme.

Met die resultaten konden onderzoekers eerder verzamelde gegevens van longitudinale hersenscans en gedragsgegevens opnieuw onderzoeken en enkele patronen identificeren.  Slaapproblemen kwamen vaker voor bij zuigelingen die later werden gediagnosticeerd met autisme, net als grotere hippocampi. Er werden geen andere subcorticale hersenstructuren aangetast, waaronder de amygdala die verantwoordelijk is voor bepaalde emoties en aspecten van het geheugen, of de thalamus, een signaalzender van het ruggenmerg naar de hersenschors.

Het door UW geleid slaaponderzoek is het eerste dat verbanden aantoont tussen de hippocampus en

groei- en slaapproblemen bij zuigelingen bij wie later autisme wordt vastgesteld.

Andere studies hebben gevonden dat “overgroei” in verschillende hersenstructuren bij zuigelingen die doorgaan met het ontwikkelen van die grotere structuren in verschillende stadia van ontwikkeling

geassocieerd is, met sociale taal en gedragsaspecten van autisme.

Terwijl de UW-slaapstudie een patroon van groter hippocampusvolume en vaker slaapproblemen onder zuigelingen vond die later werdengediagnosticeerd met autisme, is nog niet bekend of er een oorzakelijk verband is. Het bestuderen van  een breder scala aan slaappatronen bij deze populatie of in het bijzonder van de hippocampus kan helpen bepalen waarom slaapproblemen zo vaak voorkomen en hoe ze vroegtijdig van invloed zijn op de ontwikkeling bij kinderen met autisme.

“Onze bevindingen zijn nog maar het begin – ze benadrukken een bepaalde periode van ontwikkeling en een bepaalde hersenstructuur maar ontlokken veel vragen die in de toekomst moeten onderzocht worden,” zei MacDuffie.

vertaling persbericht: Andre Teirlinck