Een team van wetenschappers van Instituto Gulbenkian de Ciência (IGC), geleid door Luís Moita, ontdekte dat een hormoon dat aangewezen wordt als behandeling van obesitas, vermindert de weerstand voor bacreriële infecties en is een risicofactor voor sepsis (bloedvergiftiging). Het werk, ontwikkeld in samenwerking met onderzoekers uit Frankrijk, Duitsland en Zuid Korea werd onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke vakblad Proceedings van de National Academy of Sciences USA.
Sepsis is een potentieel fatale ziekte, die voortkomt uit een ontregelde respons van ons organisme op een infectie, en leidt tot uitval van organen. In een studie, recentelijk gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet, werd geschat dat in 2017 49 miljoen mensen getroffen werden en werdeldwijd 11 miljoen mensen zijn overleden aan sepsis. Met de bedoeling meer te weten te komen over deze ziekte, onderzocht het team van Luís Moita van IGC of het hormoon GDF15 (groei en differentiatiefactor 15) een rol zou kunnen spelen bij sepsis. Vooral dit specifieke hormoon wordt uitgebreid bestudeerd door verschillende laboratoria en farmaceutische sectoren voor de behandeling van obesitas.
“We hebben een cruciale invloed van GDF15 op infecties ontdekt, dat relevant is omdat dit hormoon vermeerdert in veel algemene ziektes, zoals obesitas, long- en cardiovasculaire ziektes,” legt Luis Moita uit.
IGC onderzoekers deden metingen van GDF15 gehaltes in bloedmonsters van patienten met sepsis, onder behandeling in intensive care, en vergeleken deze gehaltes met die van gezonde individuen en van patienten met de diagnose appendicitis (blindedarmontsteking). De resultaten toonden aan dat patienten met sepsis verhoogde GDF15 gehaltes hadden vergeleken met de andere groepen, en dat deze hoge hormoongehaltes in verband stonden met sterfte.
Het onderzoek werd vervolgd door een studie op muizen zonder het GDF15 gen. De verkregen resultaten wezen uit dat muizen vaker een buikinfectie overleefden vergelijkbaar met sepsis bij menselijke patienten, wat aantoont dat het hormoon een rol speelt bij sepsis. Vervolgens onderzochten de onderzoekers waardoor de verhoogde overlevingsaantallen veroorzaakt werden bij muizen die geen GDF15 hadden. Ze zagen dat deze muizen in staat waren om aanzienlijk meer witte bloedcellen te genereren voor de buikstreek, vooral neutrofielen, waardoor de infectie plaatselijk beter beheersbaar werd en voorkomen werd dat het snel uitbreidde naar de rest van het lichaam.
“Omdat vandaag de dag veel farmaceutische bedrijven en sectoren overwegen om GDF15 als aanvullende therapie te gebruiken voor obesitas, is het belangrijk om eraan te denken dat deze therapeutische strategie het risico op ernstige infecties kan verhogen, waaronder sepsis,” waarschuwt Luís Moita.
Over de resultaten van dit onderzoek, zegt de IGC onderzoeker dat “ze de mogelijkheid verhogen dat het verhinderen van de werking van GDF15, misschien door een blokkerende monoclonale antistof te gebruiken, een nieuwe aanvullende therapie voor sepsis zou kunnen zijn, waarbij ernstige locale infecties onder controle gehouden kunnen worden en voorkomen kan worden dat ze systemisch en levensbedreigend worden.”
Het vinden van nieuwe therapeutische strategien om sepsis te bestrijden is essentieel voor het redden van levens.
Dit onderzoek werd gefinancierd door de European Research Council en Fundação para a Ciência e Tecnologia.
Vertaling: Ellen Lam