Diepe hersenstimulatie voor ernstige tinnitus

Onderzoekers aan de Universiteit van Californië, San Francisco en Veterans Health Care System, San Francisco onderzochten de veiligheid en werkzaamheid van diepe hersenstimulatie bij de behandeling van ernstige tinnitus bij een kleine groep patiënten. Ze vonden de procedure veilig en de resultaten zijn bemoedigend. Gedetailleerde bevindingen zijn te vinden in het artikel, “Phase I trial of caudate deep brain stimulation for treatment-resistant tinnitus, ” door Steven W. Cheung, M.D., en collega’s, gepubliceerd in het Journal of Neurosurgery.

Achtergrond
Tinnitus is de perceptie van geluid in het oor zonder externe stimulus. Dit geluid kan verschillende vormen aannemen, waaronder rinkelen, neuriën, sissen, klikken, pulseren of brullen. Tinnitus kan komen en gaan of kan continu zijn. Het wordt vaak geassocieerd met leeftijdsgebonden gehoorverlies, oorbeschadiging oor blootstelling aan harde geluiden, of een bijwerking van medicijnen. Het kan ook worden beïnvloed door fysieke of emotionele stress, stemmingswisselingen en slaapstoornissen.

Ongeveer 15 procent van de mensen ervaart tinnitus. Voor de meesten zijn de symptomen niet hinderlijk en vereisen ze geen behandeling. Voor anderen wiens tinnitus opdringerig is zijn er verschillende farmaceutische, akoestische en gedragstherapieën die kunnen helpen het vermogen van het geluid te verminderen dat mentale vermoeidheid veroorzaakt en het gevoel van welzijn vermindert. Helaas reageren sommige mensen niet op de beschikbare behandelingen en de symptomen zijn zo luid en opdringerig dat ze de normale activiteiten van het leven verstoren. Voor deze mensen is een potentiële nieuwe therapie mogelijk: diepe hersenstimulatie.

Diepe hersenstimulatie (DBS) chirurgie wordt momenteel uitgevoerd bij verschillende bewegingsstoornissen en sommige psychische stoornissen bij selecte patiënten. Tijdens de operatie worden elektroden, bevestigd aan kabels diep in de hersenen ingeplant in gebieden waar abnormale elektrische impulsen voorkomen. De draden zijn verbonden aan een implanteerbare pulsgenerator, één op batterijen werkend micro elektronisch apparaat dat elders in het lichaam wordt geplaatst, net onder de huid. De generator levert elektrische stimulatie op de plaats waar de electroden zijn ingeplant.

In eerdere onderzoeken naar DBS als behandeling voor bewegingsstoornissen ontdekte men dat DBS toegediend aan de aangetaste caudate nucleus tijdelijke veranderingen in luidheid van de tinnitus geluiden bij patiënten veroorzaakte.

Het doel van de huidige studie was drievoudig:
1) een DBS-therapie ontwikkelen die de ernst van de tinnitus zou kunnen verminderen bij patiënten bij wie andere behandelingen niet effectief waren geweest;
2) zorgen voor een langdurige vermindering van de luidheid van tinnitus; en
3) bieden van een kritische evaluatie van de effecten van DBS op tinnitus bij patiënten zonder storende comorbiditeit zoals een bewegingsstoornis.

Huidie studie
De auteurs rapporteren de resultaten van een prospectief, open label, niet gerandomiseerde, fase I klinische studie van DBS bij vijf patiënten (drie mannen en twee vrouwen, gemiddelde leeftijd 51 jaar) met bewezen ernstige tinnitus en ongevoelig voor akoestische of gedragsbehandelingen. Vier van de patiënten meldden tinnitus in beide oren en één in slechts één oor. Hun tinnitus veroorzaakte zo’n negatieve impact op hun leven dat ze ervoor kozen om een onbewezen invasieve procedure te ondergaan in de hoop op een zinvolle verlichting van de symptomen.

Elke patiënt onderging stereotactische neurochirurgie om DBS elektroden in te planten in de caudate kern aan elke kant van de hersenen. De patiënten waren wakker tijdens de operatie en hadden interactie met het operatieteam wat hielp bij het bepalen van de uiteindelijke positie van de sensoren. Er waren geen ernstige operatie gerelateerde bijwerkingen.

Na een periode van vijf weken van postoperatieve genezing begonnen de patiënten een stimulatie optimalisatie periode gedurende welke de instellingen op de DBS interne pulsgenerator periodiek werden aangepast in de kliniek en thuis door de patiënt. Het doel was om een stimulatie instelling te vinden die optimaal zou zijn voor het verminderen van de ernst van tinnitus voor elke patiënt; alzo varieerde deze periode in lengte (5 tot 13 maanden) volgens de behoeften van elke patiënt.

Zodra een veelbelovende stimulatie instelling was gevonden ging een periode van 24 weken van constante stimulatie bij die instelling in bij de patiënt. Kleine instellingen werden gedurende die tijd bij slechts één patiënt aangebracht.

Over het algemeen bleek DBS effectief voor het verminderen van de negatieve ervaring van tinnitus, hoewel elke patiënt het effect anders ervoer. Verschillende testen werden uitgevoerd om de werkzaamheid van DBS bij tinnitus te meten. Een vergelijking van de tinnitus functionele indexscores van de patiënten uit een eerdere behandeling en tijdens constante stimulatie toonde significante klinische verbetering bij drie patiënten (60%). Een vergelijking met de Tinnitus Handicap Inventory scores van de patiënten voor de behandeling en tijdens constante stimulatie toonde significante klinische verbetering bij vier patiënten (80%). Eén patiënt vond geen verlichting.

In deze groep van vijf patiënten waren er geen ernstige operatieve of stimulatie gerelateerde bijwerkingen. Chirurgie gerelateerde bijwerkingen inclusief postoperatieve incisiepijn en hoofdpijn die werden verwacht waren snel opgelost. Stimulatie gerelateerde bijwerkingen inbegrepen verergering van de symptomen van tinnitus en bij één patiënt visuele fantomen kwamen kort voor bij het aanpassen van de stimulatie instellingen.

Gezien de veelbelovende resultaten van deze studie, kijken de auteurs uit naar een fase II-studie. Ze suggereren dat dit volgend proces zou kunnen profiteren van een verfijning van de doelpositie van de DBS sensoren, met als doel het verkorten van de stimulatie optimalisatie periode en het maken van een uniformere behandeling.

Dr. Cheung zei: “Ons onderzoeksteam van de disciplines van Neurochirurgie, Neurologie, Otolaryngologie en Radiologie werkte synergetisch om de uitdagende toestand aan te pakken van de behandelingsresistente tinnitus. We zijn aangemoedigd door de resultaten van deze fase. Ik probeer en hoop op een gepersonaliseerde doelgerichte aanpak voor de inplanting van de elektroden in een fase II-proef, om de effectiviteit te verbeteren.”
Vertaling: Andre Teirlinck