Beweging is goed voor je gezondheid, maar volgens nieuw onderzoek van de University of Pittsburgh blijkt het zelfs een krachtige bondgenoot in de strijd tegen kanker. In een baanbrekende studie, vandaag gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Cell, ontdekten wetenschappers dat sporten het effect van immunotherapie bij muizen met kanker versterkt – en dat darmbacteriën hierbij een sleutelrol spelen.
Onderzoekers wisten al dat lichaamsbeweging positieve effecten heeft op het immuunsysteem en de effectiviteit van kankerbehandelingen kan vergroten. Ook was bekend dat sporten de samenstelling van het darmmicrobioom verandert. Deze nieuwe studie verbindt die twee werelden en laat zien hoe die microbiële veranderingen bijdragen aan een sterkere afweerreactie tegen tumoren.
“We zagen dat muizen die regelmatig bewogen kleinere tumoren en een betere overleving hadden. Maar zodra we hun darmbacteriën verwijderden, verdween dat effect volledig,” zegt Dr. Marlies Meisel, hoofdonderzoeker en immunoloog aan de Pitt School of Medicine en UPMC Hillman Cancer Center.
Het team identificeerde formiaat, een metaboliet (stofje) dat door darmbacteriën wordt geproduceerd na beweging, als de doorslaggevende factor. Formiaat bleek in staat om CD8 T-cellen – de kankerdodende cellen van het immuunsysteem – krachtiger te maken. Door formiaat rechtstreeks aan muizen toe te dienen, konden onderzoekers tumorgroei afremmen, overleving verlengen en de werking van immuuntherapie verbeteren.
Bij melanoompatiënten bleek uit bloedanalyses dat hogere formiaatniveaus verband houden met langere progressievrije overleving tijdens immunotherapie. Bovendien verbeterde de afweer tegen tumoren bij muizen die een fecestransplantatie kregen van patiënten met een hoog formaatgehalte.
“Tot nu toe focusten onderzoekers vooral op welke bacteriën aanwezig zijn in de darmen,” zegt Meisel. “Onze studie laat zien dat het belangrijker is wat die bacteriën doen en welke stoffen ze produceren.”
Formiaat zou in de toekomst een rol kunnen spelen als adjuvante therapie – een middel dat de werking van bestaande behandelingen versterkt, bijvoorbeeld bij patiënten die onvoldoende reageren op immunotherapie. Ook zouden metingen van stofjes als formiaat kunnen helpen bij het selecteren van ‘superdonors’ voor fecestransplantatie. Het onderzoeksteam onderzoekt nu of deze effecten ook een rol spelen bij auto-immuunziekten en hoe precies beweging het darmmicrobioom beïnvloedt.
Bron: University of Pittsburgh, UPMC Hillman Cancer Center.