Onderzoekers van de Universiteit van Tokyo hebben een baanbrekende methode ontwikkeld om bloedstolling live en nauwkeurig te volgen, zonder dat hiervoor invasieve ingrepen nodig zijn. Door gebruik te maken van een ultramoderne microscooptechniek – de zogenoemde frequency-division multiplexed (FDM) microscope – in combinatie met kunstmatige intelligentie (AI), kunnen wetenschappers in real time zien hoe bloedplaatjes zich gedragen in het lichaam van patiënten met coronaire hartziekten (CAD).
Bloedplaatjes spelen een cruciale rol bij wondgenezing, maar kunnen bij mensen met hart- en vaatziekten overactief worden en gevaarlijke bloedstolsels vormen in de bloedvaten, wat kan leiden tot hartaanvallen of beroertes. Tot nu toe was het lastig om bij individuele patiënten goed te volgen hoe effectief antistollingsmedicatie werkte. Het nieuwe systeem van de onderzoekers maakt dat nu mogelijk.
De FDM-microscoop werkt als een extreem snelle camera, die duizenden scherpe beelden per seconde maakt van bloedcellen in beweging. AI analyseert vervolgens de beelden en herkent of het gaat om losse bloedplaatjes, klonteringen of andere bloedcellen. Zo wordt het mogelijk om “verkeersopstoppingen” in de bloedbaan – oftewel het risico op stolling – visueel en kwantitatief in kaart te brengen.
De onderzoekers pasten deze methode toe op bloedmonsters van meer dan 200 patiënten. Ze ontdekten dat mensen met acute coronaire syndromen aanzienlijk meer bloedplaatjesklontering vertoonden dan patiënten met chronische klachten, wat het potentieel van deze techniek bevestigt om het risico op bloedstolsels vroegtijdig te detecteren.
Een van de opvallendste bevindingen was dat bloed afgenomen uit een gewone ader in de arm bijna evenveel informatie gaf over stollingsactiviteit in het hart als bloed uit de kransslagaders zelf. Dit betekent dat artsen in de toekomst mogelijk geen katheter meer hoeven te gebruiken om relevante informatie te verkrijgen — een eenvoudige en veilige bloedafname zou dan volstaan.
De technologie maakt het ook mogelijk om antistollingsbehandelingen beter af te stemmen op het individu. De onderzoekers zagen dat patiënten zeer verschillend reageren op standaardmedicatie: sommigen krijgen ondanks medicatie nog steeds bloedstolsels, terwijl anderen juist bloedingsproblemen ontwikkelen. Dankzij deze nieuwe methode kunnen artsen de effectiviteit van medicatie per patiënt volgen en zo de dosering en keuze van geneesmiddelen beter personaliseren.
Deze innovatieve benadering zou een belangrijke stap kunnen zijn richting gepersonaliseerde geneeskunde voor hart- en vaatziekten, waarbij behandeling gebaseerd wordt op hoe het lichaam van een specifieke patiënt werkelijk reageert. Zoals een van de onderzoekers het samenvatte: “Zelfs iets zo kleins als een bloedcel kan een groot verhaal vertellen over iemands gezondheid.”
