Groenten, fruit en het risico van niet-galsteen-gerelateerde acute pancreatitis: een toekomstgericht en populatie gebaseerd onderzoek. Een dieet rijk aan groenten kan de ontwikkeling van de ernstige aandoening acute pancreatitis voorkomen, verkondigd een groot onderzoek online gepubliceerd in het tijdschrift Gut.
Pancreatitis wijst op ontsteking van de alvleesklier – de klier achter de maag, die onder andere spijsverteringsenzymen van voedsel afbreekt. Soms worden deze enzymen actief in de alvleesklier, waarna zij de klier zelf beginnen te verteren. Bij een op de vijf mensen met acute pancreatitis zijn de symptomen ernstig en potentieel levensbedreigend.
Voorgaand onderzoek wijst uit dat overmatige productie van vrije radicalen, welke bijproducten zijn van cellulaire activiteit, geassocieerd worden met acute pancreatitis. Bovendien nemen de niveaus van antioxidant enzymen, die de vrije radicalen opnemen, toe tijdens een aanval. De onderzoekers probeerden er daarom achter te komen of een onevenwichtigheid in antioxidant niveaus, gekoppeld aan voedingselementen, de alvleesklier gevoeliger zou kunnen maken voor de effecten van vrije radicalen en dus het risico van acute pancreatitis zou verhogen.
Zij liepen de gezondheid van een op bevolking gebaseerde steekproef van 80.000 volwassenen na, wonende in Midden-Zweden over een gemiddelde van 11 jaar, na de voltooiing van een uitgebreide dieetvragenlijst in 1997 op hoe vaak ze hadden gegeten uit een scala van 96 voedsel-items over het voorgaande bijgehouden jaar.
Gemiddelde consumptie van de groente- en fruitsector was ongeveer 2.5 en amper 2 porties respectievelijk elke dag. Over het algemeen gezien waren degenen die dagelijks de minste porties groenten aten mannen, rokers, en degenen die geen hoger onderwijs hadden gevolgd.
Een vergelijkbaar profiel werd gezien bij fruit consumptie, hoewel mensen in deze groep naar vermoeden meer alcohol dronken en diabetes hadden.
Tijdens de controleperiode ontwikkelden 320 personen acute pancreatitis die niet gerelateerd was aan galsteenproblematiek – een relatief veel voorkomende oorzaak van de aandoening.
De hoeveelheid gegeten fruit leek niet van invloed op de ontwikkeling van acute pancreatitis, maar dit lag anders met groente.
Uit de analyse bleek, rekening houdend met factoren die waarschijnlijk de resultaten beïnvloeden, dat diegenen die het meeste groente aten – meer dan 4 porties per dag – 44% minder kans hadden op het ontwikkelen van acute pancreatitis dan degenen die het minst aten – minder dan 1 portie per dag. De bescherming van een dieet rijk aan groenten leek het sterkste te zijn onder degenen die meer dan één alcoholisch drankje per dag consumeerden en degenen met overgewicht (BMI van 25 of meer).
Het risico om deze situatie te ontwikkelen lag bij 71% onder drinkers en 51% onder degenen met overgewicht, wanneer deze werden vergeleken in de hoogste categorie met de laagste categorie groente consumptie. De meest waarschijnlijke verklaring voor het beschermende effect van groenten is het hoge gehalte aan antioxidanten wat ze bevatten, geven de onderzoekers aan.
De reden waarom vruchten (die ook hoge gehaltes antioxidanten bevatten) niet van invloed lijken te zijn op het risico van acute pancreatitis, kan in het fructosegehalte liggen, wat mogelijk het antioxidanten effect tegengaat , geven de onderzoekers aan. Eerder onderzoek heeft fructose in verband gebracht met de productie van vrije radicalen.
Mochten hun bevindingen worden bevestigd door ander onderzoek, dan gaan de onderzoekers ervan uit dat stimuleren van groente consumptie kan bijdragen tot het voorkomen van de ontwikkeling van acute pancreatitis, niet gerelateerd aan galstenen.
Vertaling: Marjolein