Zonder cel-veroudering geen herstel van ziek spierweefsel

Gerichte lichaamsbeweging in combinatie met een medicijn dat celveroudering bevordert kan patiënten met chronische myopathie, een ernstige spierziekte, helpen.

Idiopathische inflammatoire myopathie (IIM) is een zeldzame spierziekte ziekten die gepaard gaat met spierzwakte en kan ontstekingen en fibrose in het spierweefsel veroorzaken.

Lichaamsbeweging kan voor sommige patiënten een werkende therapie zijn. Dat geldt voor de acute vorm van de ziekte maar in het geval van chronische inflammatoire myopathie kan lichaamsbeweging de ziekte juist verergeren en zelfs ontstekingen en fibrose veroorzaken. In deze studie probeerden de onderzoekers erachter te komen waarom lichaamsbeweging soms werkt en soms tegenwerkt.

De onderzoekers richtten zich op de vraag waardoor FAPS () verschillend reageren op lichaamsbeweging. FAP-cellen spelen een belangrijke rol in de regulatie van spierstamcellen en zijn daardoor een onmisbare schakel bij het herstel (regeneratie) van beschadigd spierweefsel. Aan de andere kant jagen FAPs fibrosevorming in het spierweefsel aan. Bij fibrose ontstaan er ‘draden’ van vettig bindweefsel als gevolg van een ontstekingsreactie.

De onderzoekers gebruikten proefmuizen voor hun onderzoek. Ze brachten aan het licht dat lichaamsbeweging twee kanten kan op werken bij muizen met IIM. Bij muizen met de acute vorm bleken de FAPS aanvankelijk toe te nemen maar de FAPS bleken binnen een week weer op het normale niveau te zijn. De FAP’s in de ‘acute groep’ werden gedood en opgeruimd door fagocyten, een cel-etende immuuncel. Bij muizen met chronische inflammatoire myopathie bleven FAP’s lang aanwezig en de FAPs bleken resistent te zijn tegen de celdood en klaring door de fagocyten.

Een andere ontdekking was dat het spierweefsel van de ‘acute groep’ na inspanning sterk verouderde. Bij de ‘chronische groep’ was dat niet het geval. De FAPS in de acute groep zorgden voor de aanmaak van nieuw spierweefsel. Daaruit bleek dat celveroudering een sleutelfactor is bij de regeneratie van spiercellen. Als die veroudering niet optreedt – zoals bij de chronische vorm – blijft ook het herstel achterwege. Het toedienen van een medicijn dat celveroudering stimuleert aan de chronische groep bracht ook het herstel in die groep op gang.

Volgens de auteurs kan lichaamsbeweging – in combinatie met een celverouderend medicijn – dus ook bij chronische gevallen uitkomst bieden. Vanzelfsprekend moet toekomstig onderzoek gaan uitwijzen of de toegepaste strategie ook werkt bij mensen.

IIM (idiopatische infammatoire myopathie
– Spieraandoening (myopathie) zonder bekende oorzaak (idiopatisch) die gepaard gaat met ontsteking (infammatoir)
FAP:
– Fibro-Adipogenic Progenitors (FAPs), Cellen die de aanmaak van fibroos vetweefsel stimuleren
Publicatie
– Yuki Saito et al., “Exercise enhances skeletal muscle regeneration by promoting senescence in fibro-adipogenic progenitors”. Nature Communications. February 14, 2020. (https://tinyurl.com/uotjwk4)

Dick Schrauwen (samenvatting van https://tinyurl.com/s44rbrp)