Verstopte slagaders door zware metalen

Volgens nieuw onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular van de American Heart Association lijkt blootstelling van het milieu aan lage niveaus van de giftige metalen arseen, cadmium en titanium het risico op de vorming van plaque in de slagaders in de nek, het hart en de benen te verhogen. Biologie (ATVB).

Sporen van metaal kunnen het lichaam binnendringen via verontreinigde grond die voedsel infiltreert, via drinkwater, luchtverontreinigende stoffen of tabaksrook. Er zijn sterke aanwijzingen dat toxische metalen, zoals arseen en cadmium, cardiovasculaire risicofactoren zijn. Arseen en cadmium worden vaak aangetroffen in tabak en voedsel, terwijl arseen ook in water wordt aangetroffen. Blootstelling aan titanium is voornamelijk afkomstig van tandheelkundige en orthopedische implantaten, schroeven, omhulsels van pacemakers, cosmetische producten en sommige voedingsmiddelen.

“Metalen zijn alomtegenwoordig in het milieu en mensen worden chronisch blootgesteld aan lage niveaus”, zegt hoofdonderzoeker van de studie Maria Grau-Perez, M.Sc., van het Institute for Biomedical Research Hospital Clinic de Valencia INCLIVA in Valencia, Spanje, en een Ph.D. kandidaat in de afdeling preventieve geneeskunde, volksgezondheid en microbiologie aan de Universidad Autonoma de Madrid, in Spanje. “Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zou 31% van de cardiovasculaire ziektelast in de wereld kunnen worden vermeden als we milieuverontreinigende stoffen zouden kunnen elimineren.”

Atherosclerose ontwikkelt zich wanneer vetafzettingen, of plaque, zich ophopen in de slagaders, waardoor ze vernauwen, verzwakken en verstijven. Afhankelijk van de aangetaste slagaders kan dit leiden tot een hartaanval, beroerte, angina, perifere vaatziekte of nierziekte.

Voorafgaand onderzoek naar de impact van blootstelling aan metaal op atherosclerose was van oudsher gericht op de halsslagaders. Deze studie richtte zich op subklinische atherosclerose – voordat de symptomen zich voordoen – en onderzocht de impact op de halsslagader, dijbeen en kransslagaders. Eerder onderzoek suggereert dat beeldvorming van de dijbeen slagader, de belangrijkste slagader die het onderlichaam van bloed voorziet, kan leiden tot eerdere detectie van atherosclerose.

Onderzoekers evalueerden 1873 volwassenen (97% mannen) in de Aragon Workers Health Study. De deelnemers aan het onderzoek werkten in een fabriek voor autoassemblage in Spanje en varieerden in leeftijd van 40 tot 55 jaar. Onderzoekers maten de blootstelling van de deelnemers aan negen giftige metalen – arseen, barium, uranium, cadmium, chroom, antimoon, titanium, vanadium en wolfraam – en de associatie van de blootstelling met de aanwezigheid van subklinische atherosclerose in de halsslagader, het dijbeen en de kransslagader. De studie onderzocht de mogelijke rol van individuele metalen en metaalmengsels op de ontwikkeling van atherosclerose.

Tijdens de jaarlijkse bedrijfsbezoeken van de deelnemers tussen 2011 en 2014 werd van elke deelnemer sociaaleconomische en gezondheidsinformatie geregistreerd, waaronder opleidingsniveau, rookstatus en medicatiegebruik. Elke persoon in het onderzoek onderging een medisch onderzoek om de body mass index, bloeddruk, bloedglucose, cholesterol, triglyceriden en meer te meten. Urinemonsters werden verzameld om de blootstelling aan metaal uit lucht, water en voedsel te beoordelen. Onderzoekers voerden carotis- en femorale echografieën uit, evenals coronaire calcium scoretests.

De analyse vond:

Oudere studiedeelnemers hadden hogere niveaus van de meeste metalen gemeten in de urine.
De weinige vrouwelijke deelnemers aan het onderzoek hadden hogere metaalniveaus in vergelijking met mannen bij metingen in de urine.
Volwassenen die ooit hadden gerookt, vertoonden hogere niveaus van arseen, cadmium, chroom en titanium.
Hogere niveaus van arseen, cadmium, titanium en mogelijk antimoon waren geassocieerd met een grotere kans op subklinische atherosclerose.
Arseen en cadmium lijken het meest geassocieerd te zijn met verhoogde niveaus van plaque in de halsslagaders; cadmium en titanium zijn van groter belang voor de femorale slagaders; en titanium, en mogelijk cadmium en antimoon, zijn van meer belang voor de kransslagaders.
Arseen kan giftiger zijn voor de slagaders wanneer het wordt aangetroffen in combinatie met cadmium en titanium.
“Deze studie ondersteunt dat blootstelling aan giftige metalen in het milieu, zelfs bij lage blootstellingsniveaus, giftig is voor de cardiovasculaire gezondheid”, zegt co-auteur Maria Tellez-Plaza, MD, Ph.D., senior wetenschapper aan de Nationaal Centrum voor Epidemiologie en het Instituto de Salud Carlos III in Madrid, Spanje. “De niveaus van metalen in onze onderzoekspopulatie waren over het algemeen lager in vergelijking met andere gepubliceerde onderzoeken. Metalen, en in het bijzonder arseen, cadmium en titanium, zijn waarschijnlijk relevante risicofactoren voor atherosclerose, zelfs bij de laagste niveaus en bij werkende personen van middelbare leeftijd.”

De studie omvatte een zeer specifieke populatie van voornamelijk mannen in een bepaald gebied van Spanje waardoor de resultaten niet volledig kunnen worden geëxtrapoleerd naar vrouwen of andere populaties.

Vertaling: Andre Teirlinck