Hormoonverstoorders bedreigen spermakwaliteit

Wetenschappers van UNIGE en IRSET hebben een link gevonden tussen slechte spermakwaliteit bij volwassen mannen en beroepsmatige blootstelling van hun moeders aan hormoonverstoorders tijdens de zwangerschap.

Een groeiend aantal studies toont aan dat de milieufactoren en levensstijlgewoonten van zwangere vrouwen een belangrijke rol spelen bij de gezondheid van hun kind. Maar hoe zit het met de spermakwaliteit van jonge mannen? Onderzoekers van de universiteit van Geneve (UNIGE) in Zwitserland toonden twee jaar geleden aan dat slechts 38% van de Zwitserse mannen sperma parameters had boven de standaard voor vruchtbare mannen, zoals bepaald door de World Health Organisation (WHO).

Epidemiologen van het Institut de recherche en santé, environnement et travail (IRSET, Rennes, Frankrijk), analyseerde, in samenwerking met het UNIGE team, de potentiele impact van hormoonverstoorders op spermakwaliteit bij mannen, wiens moeders aan het werk waren in de eerste fase van hun zwangerschap. De uitkomsten, gepubliceerd in de uitgave van Human Reproduction, laten zien dat mannen die in de baarmoeder in aanraking zijn gekomen met producten, waarvan bekend staat dat ze hormoonverstoorders bevatten, twee keer zoveel kans hebben dat hun spermavolume en totale zaadaantal per ejaculatie onder de referentiewaarde uitkomt zoals door de WHO vastgesteld.

Hormoonverstoorders zijn chemische substanties van natuurlijke of synthetische oorsprong die het hormoonstelsel kunnen verstoren en nadelige gezondheidsgevolgen kunnen veroorzaken in een organisme, of het nageslacht, volgens de WHO. “Verschillende dierproeven hebben al aangetoond dat blootstelling aan verschillende hormoonverstoorders tijdens de draagtijd van invloed kunnen zijn op de ontwkkeling van het mannelijke voortplantingsorgaan, alsmede de spermaproductie en spermakwaliteit als volwassen dier,” legt Ronan Garlantézec uit, onderzoeker bij het IRSET, het Rennes University Hospital Centre (CHU) en University of Rennes 1. “Met het oog op de uitkomsten van het team van Serge Nef op de spermakwaliteit van jonge, Zwitserse mannen, raakten we geinteresseerd in het bestuderen van het potentiele effect van blootstelling aan hormoonverstoorders tijdens de zwangerschap als een van de mogelijke redenen achter de geobserveerde trends,” vervolgt hij.

Het sperma geanalyseerd van meer dan 1.000 deelnemers

Het team van Serge Nef, professor aan het Department of Genetic Medicine and Development van de UNIGE medische faculteit, heeft van 3.000 opgeroepen mannen de spermakwaliteit onderzocht, waarvan 1.045 hun moeders een baan hadden tijdens de zwangerschap. “Voor elk van hen werd een spermakwaliteitsanalyse uitgevoerd om het spermavolume, de spermaconcentratie, beweeglijkheid en morfologie vast te stellen”, legt Serge Nef uit. “Ook werd een uitgebreide vragenlijst naar de ouders gestuurd voordat de sperma analyse werd uitgevoerd, voornamelijk over de uitgevoerde werkzaamheden van de moeders tijdens de zwangerschap van de deelnemers.”

Hierdoor konden de sperma parameters van de mannen wiens moeder werkten tijdens hun zwangerschap, geanalyseerd worden. “Het werk van de moeders werd geklassificeerd volgens de International Classification of Occupations (ISCO-88 van het International Labour Office van het WHO”, legt Luc Multigner uit, onderzoeksdirecteur van de IRSET. “Blootstelling aan producten met hormoonverstoorders tijdens de zwangerschap werd gedefinieerd met een werk-blootstelling matrix, waardoor aan de blootstelling van de moeders een waarschijnlijkheidsscore kan worden toegekend. “Hierdoor konden epidemiologen blootstellingswaarschijnlijkheden vaststellen op een of meer productcategorien die hormoonverstoorders zouden kunnen bevatten op grond van het beroep van de moeders.

Hormoonverstoorders in verband gebracht met verminderde spermakwaliteit

De uitkomsten van de studie laten zien dat jonge mannen die in de baarmoeder in aanraking zijn geweest met hormoonverstoorders twee keer meer kans hebben op waarden onder de referentiewaarden van de WHO, namelijk het spermavolume (waarde op 2 ml) en totaal aantal spermatozoiden per ejaculatie (40 miljoen). “In onze studie waren de producten die het meest in verband stonden met deze afwijkingen pesticiden, phtalaten en zware metalen,” zegt Ronan Garlantézec.

“Deze observaties bepalen niet de toekomstige vruchtbaarheid van jonge mannen, en alleen een follow-up in de toekomst maakt het mogelijk om de consequenties te bepalen. Maar, de uitkomsten kunnen, in ieder geval gedeeltelijk, de lage spermakwaliteit verklaren van sommige jonge Zwitserse mannen,” vervolgt Serge Nef. Een vervolgstudie is al gepland bij dezelfde groep om de link te bestuderen tussen werkgerelateerde blootstelling aan hormoonverstoorders bij moeders en veranderingen in geslachtshormonen op volwassen leeftijd.

Het voorkomen van blootstelling aan hormoonverstoorders

De uitkomsten van dit onderzoek suggereren een verband tussen werkgerelateerde blootstelling aan hormoonverstoorders van moeders en een teruggang in verschillende spermaparameters van hun kinderen op volwassen leeftijd. “Het is daarom nodig om vrouwen die gezinsuitbreiding plannen en in de eerste stadia zijn van hun zwangerschap, te informeren over de mogelijke gevaren van blootstelling aan deze substanties, die de vruchtbaarheid van hun kinderen zouden kunnen beinvloeden,” onderstreept Luc Multigner. “Daarnaast zou het interessant zijn om een vergelijkbare studie uit te voeren bij vrouwen, om te kijken of de impact van hormoonverstoorders hetzelfde is op het vrouwelijke reproductiesysteem, hoewel dit veel complexer is om uit te voeren”, legt Ronan Garlantézec uit. Tenslotte gaan deze gegevens over moeders van 25 jaar geleden. Sindsdien hebben de beroepen van vrouwen zich enorm ontwikkeld, net zoals de aanwezigheid van hormoonverstoorders in gebruiksproducten. “Vandaar de cruciale, preventieve rol van dit onderzoek”, concludeert Serge Nef.

Vertaling: Ellen Lam