Onderzoekers bestudeerden de impact van pre- en postnatale blootstelling aan omgevingsfactoren zoals vervuiling, lawaai, en een dicht bebouwde omgeving.
Blootstelling aan een stedelijke omgeving gekenmerkt door vervuilde lucht en geluid in gebieden met een hoge bebouwingsdichtheid tijdens de foetale periode en in de vroege kinderjaren kan bijdragen aan een hogere bloeddruk. Dit was de conclusie van een studie onder leiding van het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal) gepubliceerd in Environment International. ISGlobal is een instelling die wordt ondersteund door de “la Caixa” Foundation.
Om de impact van stedelijke blootstellingen op de cardiovasculaire gezondheid van kinderen te bestuderen, analyseerde het onderzoeksteam gegevens van 4.279 kinderen uit zes Europese steden (Bradford in het Verenigd Koninkrijk, Poitiers en Nancy in Frankrijk, Sabadell en Valencia in Spanje, en Heraklion in Griekenland). Alle kinderen namen deel aan het Europese HELIX-project.
Het team beoordeelde meerdere aspecten van de omgeving van kinderen: tijdens de prenatale periode, de woonplaats van de moeders tijdens hun zwangerschap, en vervolgens de huizen van de kinderen zelf. Onderzochte factoren waren onder meer de gebouwde omgeving, natuurlijke ruimtes, verkeer, luchtverontreiniging, geluid, klimaat en niveau van sociale en economische ontbering. Door het beoordelen van de bloeddruk van de kinderen toen ze tussen vier en vijf jaar oud waren, konden ze het langetermijneffect van de blootstellingen analyseren.
Analyse van de resultaten toonde aan dat blootstelling aan hogere niveaus van luchtvervuiling, vooral tijdens de eerste twee termijnen van de zwangerschap, geassocieerd was met hogere bloeddruk tijdens de kindertijd. Specifiek was 9.1μg/m3 toename van NO2 geassocieerd met een toename van 0,9 mmHg in diastolische bloeddruk. (Een gezonde diastolische bloeddruk bij kinderen is ongeveer 50-80 mmHg). De grenswaarde vastgesteld door de Wereld Gezondheids Organisatie om de bevolking te beschermen tegen de schadelijke effecten van NO2 is 40 μg/m3, een drempelwaarde die in steden zoals Barcelona en Madrid regelmatig wordt overschreden .
Verder blijken andere kenmerken van de stedelijke omgeving tijdens de kindertijd ook belangrijk te zijn. Hoge bebouwingsdichtheid is geassocieerd met hogere bloeddruk en goed stadsvervoer is gekoppeld aan een lagere bloeddruk. “Het is mogelijk dat deze associaties weerspiegelen hoe mensen zich verplaatsen in de stad en aangeven dat een betere connectiviteit de fysieke activiteit bij de bevolking stimuleert ”, zegt hoofdauteur ISGlobal onderzoeker Charline Warembourg. Blootstelling aan lawaai lijkt ook in verband te staan met hogere bloeddruk bij kinderen.
Op basis van de analyse van de resultaten concludeerden de auteurs dat één op de vijf kinderen leeft in een stedelijke omgeving die wordt gekenmerkt door niveaus van luchtvervuiling, lawaai en dichte bebouwing wat samenhangt met bloeddrukwaarden hoger dan die waargenomen bij kinderen die niet blootgesteld worden aan deze omgevingsfactoren.
De rol van verstedelijking bij hart- en vaatziekten.
Hoge bloeddruk is één van de belangrijkste risicofactoren voor cardiovasculaire aandoeningen, een ziekte die momenteel de belangrijkste doodsoorzaak is wereldwijd. “Talrijke onderzoeken hebben aangetoond dat kinderen met een hogere bloeddruk later meer kans lopen om hypertensie te ontwikkelen, zegt Martine Vrijheid, studieleider en directeur van ISGlobal’s Childhood and Environment Programme. “De resultaten van deze studie laten zien hoe belangrijk het is de blootstellingen aan de omgeving te identificeren die bijdragen aan hypertensie, vanaf de conceptie.”
Vertaling: Andre Teirlinck