Alcoholgebruik tijdens de zwangerschap

Volgens nieuw onderzoek van de Universiteit van Bristol lopen kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap alcohol drinken een verhoogd risico op het ontwikkelen van depressie. De studie, die gegevens van 14.541 zwangere moeders in de jaren negentig gebruikte, is gepubliceerd in Alcoholism: Clinical and Experimental Research.

Hoewel eerder onderzoek heeft gesuggereerd dat baby’s die in de baarmoeder aan alcohol worden blootgesteld een hoger risico hebben op verschillende nadelige gevolgen, hebben weinig studies de associatie met psychische problemen in de late adolescentie onderzocht.

Onderzoekers van Bristol Medical School en de Tobacco and Alcohol Research Group, onderdeel van Bristol’s School of Psychological Science and the Medical Research Council (MRC) Integrative Epidemiology Unit, onderzochten of de frequentie dat moeders en hun partners tijdens de zwangerschap alcohol dronken invloed heeft op depressie bij hun nakomelingen rond de leeftijd van 18 jaar.

Met behulp van gegevens van Bristol’s Children of the 90s, ook bekend als de Avon Longitudinal Study of Parents and Children (ALSPAC) – een longitudinaal geboortecohort dat zwangere moeders, hun partners en hun nakomelingen sinds de jaren negentig heeft gevolgd – analyseerde het team gegevens van een steekproef van 14.541 zwangere moeders, waaronder 4.191 moeders die tussen 18 en 32 weken van hun zwangerschap alcohol hadden gebruikt, en diagnoses van depressie bij hun kinderen op 18-jarige leeftijd. Ze onderzochten ook partners die dronken. Door het alcoholgebruik van partners op te nemen (wat waarschijnlijk geen direct biologisch effect heeft op de zich ontwikkelende foetus), konden de auteurs onderzoeken of associaties waarschijnlijk causaal waren of als gevolg van gedeelde verstorende factoren tussen de ouders.

Uit de studie bleek dat kinderen van wie de moeder tijdens de zwangerschap van 18 weken alcohol gebruikte, tot 17 procent meer kans hadden op depressie op 18-jarige leeftijd dan de moeders die geen alcohol dronken. Er was echter weinig bewijs voor enig verband tussen het drinken van de partners en depressie bij hun nakomelingen tijdens de adolescentie. Dit suggereert dat de associatie met drinken bij de moeder mogelijk de oorzaak is.

Dr. Kayleigh Easey, Senior Research Associate in Genetic Epidemiology en hoofdauteur van de Bristol Medical School, legt uit: “Het kan een uitdaging zijn om het oorzakelijk effect van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap te beoordelen, en we moeten voorzichtig zijn met de interpretatie van de resultaten gezien de gevoeligheid van alcohol als risicofactor en de traditionele opvattingen over laag alcoholgebruik.

“Onze studie suggereert dat kinderen van wie de moeder tijdens de zwangerschap van 18 weken alcohol gebruikte, een hoger risico op depressie hadden op 18-jarige leeftijd dan degenen die geen alcohol dronken. Wat hier echt interessant was, is dat we ook het alcoholgebruik van de vader tijdens de zwangerschapsperiode  hebben onderzocht en geen vergelijkbare associatie hebben gevonden. Veel van de indirecte factoren die de maternale effecten zouden kunnen verklaren, worden gedeeld tussen moeders en partners (zoals sociaal-demografische factoren); desondanks vonden we alleen verbanden met drinkende moeders.

“Deze studie illustreert ook het belang van zowel partner- als moedergedrag – zowel om een oorzakelijk verband te helpen identificeren, als omdat deze op zichzelf belangrijk kunnen zijn.”

Overheidsrichtlijnen zijn in januari 2016 door het ministerie van Volksgezondheid bijgewerkt om zwangere vrouwen te informeren dat het veiligst is om zich tijdens hun hele zwangerschap te onthouden van alcoholgebruik. Alle effecten van licht tot matig alcoholgebruik op de geestelijke gezondheid van kinderen zijn waarschijnlijk klein en het bijgewerkte advies weerspiegelt een voorzorgs benadering. De bevindingen van deze studie suggereren een maternaal specifieke associatie en ondersteunen het onthoudingsbeleid tijdens de zwangerschap. Vrouwen kunnen deze informatie gebruiken om hun keuzes verder te bepalen en om het risico van alcoholgebruik te vermijden, zowel tijdens de zwangerschap als als voorzorgsmaatregel bij het proberen zwanger worden.

Deze studie werd gefinancierd door de Medical Research Council (MRC).

Vertaling persbericht: Andre Teirlinck