IJzergehalte in bloed kan bepalend zijn voor minder snelle veroudering

Genen gelinkt aan veroudering kunnen verklaren waarom sommige mensen sneller verouderen dan anderen zijn door wetenschappers vastgesteld

Voor dit internationale onderzoek werden genetische gegevens gebruikt van meer dan een miljoen mensen en wijst erop dat het onderhouden van gezonde ijzergehaltes in het bloed bepalend kan zijn voor gezonder ouder worden en een langer leven.

De uitkomsten kunnen de ontwikkeling versnellen van medicijnen die ouderdomsgerelateerde ziekten kunnen verminderen, gezonde levensjaren kunnen toevoegen en de kans op ouder worden zonder ziekten kan vergroten, zeggen de onderzoekers.

De belangrijkste focus van de wetenschappers van de universiteit van Edingburgh en het Max Planck Institute for Biology of Ageing in Duitsland waren drie metingen gerelateerd aan biologisch verouderen: levensloop, levensjaren zonder ziektes (gezondheidsduur), en bijzonder langlevend zijn (levensduur).

Biologische veroudering – de mate waarin ons lichaam in de loop der tijd achteruit gaat – varieert per persoon en bestuurt de meest fatale ziektes waaronder hartziekten, dementie en kanker.

De onderzoekers bundelden informatie uit drie publieke datasets om een unieke, gedetailleerde analyse mogelijk te maken. De gecombinieerde dataset stond gelijk aan het bestuderen van 1,75 miljoen levenslopen van meer dan 60.000 mensen met een extreem hoog aantal levensjaren.

Het team lokaliseerde tien gebieden van het genoom gerelateerd aan een lange levensloop, gezondheidsduur en levensduur. Ze ontdekten ook dat gensets gerelateerd aan ijzer in de meerderheid waren in de analyses van alledrie de verouderingsmetingen.

De onderzoekers bevestigden dit door een statistische methode te gebruiken, bekend als Mendeliaanse randomisatie – dat aantoonde dat genen, betrokken bij de metabolisme van ijzer in het bloed, gedeeltelijk verantwoordelijk zijn voor een gezond, lang leven.

IJzergehaltes in het bloed worden aangetast door eetgewoontes, en abnormaal hoge of lage gehaltes worden in verband gebracht met leeftijdsgerelateerde aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson, leverziektes en een afname van het vermogen van het lichaam om infecties te bestrijden op latere leeftijd.

De onderzoekers zeggen dat het vervaardigen van een medicijn dat de invloed van genetische variatie op ijzermetabolisme kan nabootsen, een stap voorwaarts kan zijn naar het overwinnen van sommige gevolgen van veroudering, maar waarschuwen dat meer onderzoek nodig is.

Het onderzoek werd gefinancierd door de Medical Research Council en gepubliceerd in de uitgave van Nature Communications met DOI 10.1038/s41467-020-17312-3.

Geanonymiseerde datasets die genetische variaties koppelen aan gezondheidsduur, levensloop en levensduur werden gedownload uit het openbaar beschikbare Zenodo, Edinburgh DataShare en Longevity Genomics servers.

Dr. Paul Timmers van het Usher Institute van de universiteit van Edingburgh zegt: “We zijn erg blij met deze uitkomsten omdat ze duidelijk aantonen dat hoge ijzergehaltes in het bloed onze gezonde levensjaren vermindert, en deze gehaltes onder controle houden zou ouderdomsgerelateerde schade kunnen voorkomen. We denken dat onze conclusie over het ijzermetabolisme ook een verklaring kan zijn waarom een eetpatroon van zeer hoge gehaltes ijzerrijk rood vlees in verband wordt gebracht met ouderdomsgerelateerde aandoeningen zoals hartziektes.”

Dr. Joris Deelen van het Max Planck Institute for Biology of Ageing in Duitsland zegt: “Ons uiteindelijke doel is om te ontdekken hoe veroudering gereguleerd wordt en manieren te vinden om onze gezondheid te verbeteren tijdens het ouder worden. De tien gebieden van het genoom die we hebben ontdekt en gelinkt worden aan levensloop, gezondheidsduur en levensduur zijn allemaal boeiende kandidaten voor nader onderzoek.”

Vertaling: Ellen Lam