Een onderzoek onder leiding van het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal), een centrum dat wordt gesteund door de Stichting “la Caixa”, en het Barcelona Supercomputing Center – Centro Nacional de Supercomputación (BSC-CNS), heeft tussen 2003 en 2019 consequent de dagelijkse omgevingsconcentraties van PM2.5, PM10, NO2 en O3 geschat in een groot aantal Europese regio’s op basis van machine learning-technieken. Het doel was om het optreden van dagen te beoordelen die de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor 2021 overschrijden voor één of meerdere verontreinigende stoffen, aangeduid als “dagen van onzuivere lucht”.
Het onderzoeksteam analyseerde de verontreinigingsniveaus in meer dan 1400 regio’s in 35 Europese landen, die 543 miljoen mensen vertegenwoordigen. De resultaten, gepubliceerd in Nature Communications, laten zien dat de niveaus van zwevende deeltjes (PM2,5 en PM10) en stikstofdioxide (NO2) in de meeste delen van Europa zijn gedaald. Met name de PM10-niveaus zijn het sterkst gedaald in de onderzoeksperiode, gevolgd door NO2 en PM2,5, met jaarlijkse dalingen van respectievelijk 2,72%, 2,45% en 1,72%. Daarentegen stegen de O3-niveaus in Zuid-Europa jaarlijks met 0,58%, wat leidde tot een bijna verviervoudiging van het aantal dagen onzuivere lucht.
In het onderzoek werd ook gekeken naar het aantal dagen waarop de grenswaarden voor twee of meer verontreinigende stoffen tegelijkertijd werden overschreden, een samenloop die bekend staat als een “compound unclean air day”. Ondanks de algemene verbeteringen kreeg 86,3% van de Europese bevolking tijdens de onderzoeksperiode nog steeds te maken met minstens één samengestelde onreine dag per jaar, waarbij PM2,5-NO2 en PM2,5-O3 als de meest voorkomende samengestelde combinaties naar voren kwamen.
De resultaten benadrukken de aanzienlijke verbeteringen in de luchtkwaliteit in Europa, gevolgd door de afname van PM10 en NO2, terwijl de PM2.5 en O3 niveaus geen vergelijkbare positieve trend hebben gevolgd, wat resulteert in een hoger aantal mensen dat wordt blootgesteld aan onzuivere lucht. “Gerichte inspanningen zijn nodig om de PM2.5 en O3 niveaus en de daarmee samenhangende onreine dagen aan te pakken, vooral in de context van snel toenemende bedreigingen door klimaatverandering in Europa,” zegt Zhao-Yue Chen, ISGlobal onderzoeker en hoofdauteur van het onderzoek.
“Onze consistente schatting van de blootstelling van de bevolking aan samengestelde luchtvervuiling biedt een solide basis voor toekomstig onderzoek en beleidsontwikkeling om het beheer van de luchtkwaliteit en de bezorgdheid over de volksgezondheid in heel Europa aan te pakken,” zegt Carlos Pérez García-Pando, ICREA- en AXA-onderzoekshoogleraar aan het BSC-CNS.