Een internationaal onderzoeksteam laat zien dat gewassen die vlakbij een kleinschalige goudverwerkingssite in Nigeria groeien, vooral kwik uit de lucht opnemen via hun bladeren. Met stabiele kwikisotopen konden de onderzoekers de herkomst van het kwik nauwkeurig toewijzen: stomatale opname uit gasvormig elementair kwik (GEM) is de hoofdroutes; bodem draagt vooral bij aan kwik dat aan de buitenste wortelweefsels blijft hangen.
Belangrijkste resultaten
Sterk verhoogde blootstelling nabij de verwerkingssite: GEM in de lucht ~1200 ± 400 ng/m³ bij de goudverwerking; op de nabijgelegen boerderij 54 ± 19 ng/m³; achtergrond ~1,7 ng/m³. Bodems bij de site bevatten gemiddeld 2470 ± 1640 µg/kg kwik.
Hoogste concentraties in bladeren: op de boerderij naast de site liepen bladconcentraties op tot 385 ± 20 µg/kg (pinda) en 320 ± 116 µg/kg (cassave). Maïsbladeren: 182 ± 44 µg/kg.
Isotopenbewijs voor lucht-route: negatieve δ²⁰²Hg-waarden in bladweefsel en berekende fractionatiefactoren (ε²⁰²Hg −2,60‰ (cassave), −2,54‰ (pinda), −1,28‰ (maïs)) bevestigen stomatale opname als dominante pathway.
Beperkte overdracht naar eetbare delen: <7% van bodem-kwik bereikt bovengrondse weefsels; granen/noten/knollen bevatten de laagste niveaus (maïskorrel gemiddeld 1,78 ± 1,22 µg/kg).
Gezondheidsrisico’s over het algemeen laag: methylkwik <1% van totaal in alle monsters; berekende dagelijkse innames blijven ruim onder de referentiewaarde. Uitzondering: consumptie van cassavebladeren dicht bij de activiteiten kan bij hoge inname een risico vormen.
Kleinschalige goudwinning is wereldwijd de grootste antropogene bron van kwikemissies. Dit onderzoek toont dat landbouwgewassen in zulke regio’s fungeren als biologische filters voor atmosferisch kwik. Beleidsmaatregelen die emissies verlagen zouden daarom meetbaar terug te zien moeten zijn in blad-kwikniveaus van lokale gewassen.
Het team bemonsterde lucht, bodems en plantweefsels (maïs, cassave, pinda) op een boerderij ~0,5 km van een goudverwerkingssite en op een achtergrondboerderij ~8 km verderop. Analyses omvatten totaal-kwik, methylkwik, thermische speciaties en stabiele kwikisotopen om bronbijdragen te kwantificeren.
