De problemen van lectines in koolhydraatrijke voeding

Wat zijn Lectines?

  • Eiwitten die voorkomen in veel plantaardige voedingsmiddelen, met name in peulvruchten, granen, nachtschades (zoals tomaten en aardappelen), en sommige noten en zaden.

  • Binden zich aan koolhydraten op celoppervlakken (zoals de glycocalyx in de darm).

  • Werken als verdedigingsmechanisme van planten — kunnen irritatie of toxiciteit veroorzaken bij dieren en mensen.

Waarom zijn Lectines zorgwekkend?

1. Darmdoorlaatbaarheid (“Leaky Gut”)

  • Lectines zoals phytohemagglutinine (in nierbonen) verstoren de nauwe verbindingen tussen darmcellen.

  • Hierdoor kunnen bacteriën en toxines in de bloedbaan terechtkomen.

  • Leidt tot systemische ontsteking en kan IBS, ziekte van Crohn, en colitis ulcerosa verergeren.

2. Insuline-nabootsing & Insulineresistentie

  • Wheat germ agglutinine (WGA) bindt zich aan insuline-receptoren:

    • Bij lage doses: bootst insuline na → bevordert vetopslag.

    • Bij hoge doses: blokkeert insulinewerking → verstoorde glucoseregulatie.

  • Verergert insulineresistentie.

3. Overgewicht en Vetweefselontsteking

  • Dieren op lectinerijk dieet kregen meer vetmassa en ontstekingen in het vetweefsel — zelfs zonder extra calorieën.

  • Stimuleert immuuncellen (macrofagen) in vetweefsel → chronische ontsteking → insulineresistentie.

4. Hart- en Vaatziekten

  • WGA verhoogt plaatjesaggregatie (bloedklontering).

  • Pinda-lectines activeren ontstekingsroutes in bloedvatcellen (endotheel).

  • Bevordert plaquevorming (atherosclerose) en bloedvatvernauwing.

5. Leverproblemen

  • Door een lekkende darm kunnen toxines (zoals LPS) de lever bereiken → ontstekingsreactie.

  • Veroorzaakt leverinsulineresistentie, vetophoping (NAFLD).

  • WGA kan ook oxidatieve stress en mitochondriale schade in levercellen veroorzaken.

6. Auto-immuunreacties

  • Moleculaire nabootsing: Lectines lijken op lichaamseigen eiwitten → auto-antilichamen.

  • Kan auto-immuunziekten zoals lupus of reuma uitlokken/verergeren.

  • Chronische ontsteking verhoogt het risico op hart- en stofwisselingsziekten.

Praktische Aanbevelingen

  • Koken (hogedruk, koken, fermenteren) verlaagt lectinegehalte tot wel 95%, maar verwijdert ze niet volledig.

  • Mensen met:

    • IBS

    • Auto-immuunziekten

    • Insulineresistentie

    • Hoge bloeddruk of aderverkalking

    … kunnen baat hebben bij het beperken van lectinerijke voeding.

  • Let op biomarkers zoals:

    • Nuchtere glucose & insuline

    • CRP (C-reactive protein)

    • IL-6, TNF-α

Onderbouwing

  • Gebaseerd op celstudies, dieronderzoek en beperkte humane data.

  • Meer menselijk onderzoek nodig, maar huidige gegevens wijzen op voorzichtigheid bij hoge lectine-inname.

Conclusie

Lectines zijn niet per se slecht, maar:

  • Bereiding, hoeveelheid en individuele gevoeligheid zijn cruciaal.

  • Bij sommige mensen kunnen ook kleine hoeveelheden:

    • Ontsteking verergeren

    • Insulinewerking onderdrukken

    • Darmwand beschadigen

    • Stofwisselingsziekten bevorderen

Natuurlijke omega 3