Het Geneesmiddelenbulletin – het enige volledig onafhankelijke medische tijdschrift van Nederland – verdwijnt per 31 december 2025, tenzij de Tweede Kamer de geschrapte rijkssubsidie herstelt. Zonder dat besluit verschijnt in september al het laatste nummer en verliezen we in Nederland de deelname aan het International Society of Drugs Bulletins (ISDB), een wereldwijd netwerk van tijdschriften die financieel en intellectueel onafhankelijk van de industrie opereert.
Bijna 60 jaar onafhankelijke informatie
Sinds de oprichting in 1967 verstrekt het Geneesmiddelenbulletin wetenschappelijk onderbouwde informatie over geneesmiddelen en sinds 2016 ook medische hulpmiddelen aan artsen, apothekers en andere zorgverleners. Auteurs, redactie, bestuur, adviesraad en redactiecommissie tekenen een belangenverklaring waaruit blijkt dat zij géén banden hebben of recent hadden met farmaceutische bedrijven. Daarmee vormt het blad een onmisbare tegenhanger van informatie die door leveranciers zelf wordt verspreid, rechtstreeks of via derden als patiëntenverenigingen of artsen.
Waarom onmisbare tegenhanger van commerciële informatie
Informatie van farmaceutische of hulpmiddelenproducenten is per definitie commercieel gekleurd: voordelen worden uitvergroot, risico’s en (goedkopere) alternatieven vaak onderbelicht.
Praktijkvoorbeeld – hormoonspiraal: toen helder werd dat de hormoon bevattende spiraal (Mirena) langer kon blijven zitten in de baarmoeder voor de anticonceptie, bracht de fabrikant een lager gedoseerde spiraal (Kyleena®) op de markt. Minder hormonen, dus minder bijwerkingen was de verkoopboodschap. Het Geneesmiddelenbulletin informeerde de artsen dat deze claim niet klopte. Wel moet deze lager gedoseerde even dure spiraal 3 jaar eerder vervangen worden hetgeen meer omzet voor de fabrikant oplevert en meer risico’s op complicaties voor patiënten betekent.
Subsidie geschrapt
In de VWS‑begroting voor 2026 is de subsidie voor het advertentievrije tijdschrift geschrapt. Het Geneesmiddelenbulletin is daar volledig van afhankelijk; alternatieve inkomsten zijn er niet. Verdwijnt het blad, dan hebben artsen en apothekers geen volledig onafhankelijke geneesmiddelen informatiebronnen meer tot hun beschikking. Een besparing van VWS die de samenleving duur kan komen te staan!
Handtekeningenactie
Op 14 mei overhandigde het bestuur – onder voorzitterschap van oud‑minister Ard van der Steur en TU‑Delft‑hoogleraar Jaap Harlaar – ruim 8.000 handtekeningen aan commissievoorzitter Mohamed Mohandis (Vaste Kamercommissie VWS). Het bestuur lichtte daarbij toe dat onafhankelijke medische informatie cruciaal is voor de kwaliteit én betaalbaarheid van de gezondheidszorg.
“Schrap je dit blad, dan ontneem je artsen hun enige betrouwbare kompas in een zee van marketing”, waarschuwt bestuursvoorzitter Ard van der Steur. Hoogleraar Jaap Harlaar vult aan: “Wie de waakhond wegstuurt, hoort het gespin van de lobby niet meer – tot het te laat is.”
Bewezen maatschappelijke waarde
De ruim 1500 publicaties van het Geneesmiddelenbulletin sinds 2000 leidden onder meer tot:
- het van de markt halen van een ondeugdelijk spiraaltje, waardoor patiënten werden beschermd;
- aanpassing van richtlijnen voor ouderenmedicatie, zodat kwetsbare ouderen niet langer onnodig hoeven te wisselen van geneesmiddel;
- jaarlijkse besparingen van miljoenen euro’s in de zorg door doelmatiger voorschrijven.
Bereik
De website www.ge-bu.nl trok in 2024 ruim 360.000 unieke bezoekers en 14 miljoen paginaweergaven. In het eerste kwartaal van 2025 bezochten al 100.000 bezoekers de site – een indicatie van de blijvende vraag naar onafhankelijke medische informatie.
Wat staat er op het spel als het Geneesmiddelenbulletin verdwijnt?
Blijft alleen informatie die (in)direct (mede) betaald is door belanghebbende leveranciers over, en verdwijnt de noodzakelijke luis in de pels die balans brengt in wetenschappelijk gebaseerde medische besluitvorming voor arts en patiënt.
Praktijkvoorbeeld – Diabetesmedicatie nu ingezet tegen behandeling van overgewicht zonder diabetes: Na de introductie van nieuwe GLP‑1‑agonisten bij diabetes type 2, investeren fabrikanten momenteel fors in nascholingen maar ook in specialisten en patiëntenverenigingen die participeren in richtlijncommissies voor overgewicht zonder diabetes. Zonder een onafhankelijke bron die zorgverleners kritisch informeert over de toegevoegde waarde boven de aanpassing van de leefstijl, het ontbreken van kennis over de risico’s en het vermoedelijk noodzakelijk langdurig gebruik, is het lastig weerstand te bieden tegen de vraag vanuit diverse geledingen van de maatschappij.
Digitaal archief in gevaar
Met het verdwijnen van het Geneesmiddelenbulletin verdwijnt ook het gratis toegankelijke digitale archief. Daarmee worden honderdduizenden lezers – en uiteindelijk ook de belastingbetaler – gedupeerd.
Oproep aan de Tweede Kamer
Het bestuur roept de Tweede Kamer op het subsidiebedrag vóór 1 september 2025 te herstellen. Zonder dat besluit valt het doek voor het Geneesmiddelenbulletin en verdwijnt een onmisbare bron van objectieve geneesmiddeleninformatie uit de Nederlandse gezondheidszorg. |