Een internationaal team van onderzoekers benadrukt in Cardiovascular Research dat omgevingsfactoren zoals fijnstof, lawaai, hittegolven en chemische vervuiling het risico op hart- en vaatziekten sterk vergroten, vooral wanneer deze factoren samen optreden. Deze zogenoemde multimodale exposome – de gecombineerde en langdurige blootstelling aan meerdere stressoren – kan schadelijke effecten versterken en moet centraal staan in preventiestrategieën.
Belangrijkste punten uit het onderzoek:
Lawaai: Verkeerslawaai activeert stresshormonen, verstoort slaap, en veroorzaakt hoge bloeddruk en vaatontstekingen.
Luchtvervuiling: Fijnstof (PM₂.₅, ultrafijne deeltjes) dringt diep in de longen, komt in de bloedbaan en veroorzaakt oxidatieve stress, endotheelbeschadiging en aderverkalking.
Hittegolven: Vooral gevaarlijk voor ouderen en hartpatiënten; stedelijke hitte-eilanden vergroten het risico op hartinfarct en beroerte.
Chemische stoffen: Pesticiden, zware metalen en PFAS blijven lang in het milieu en kunnen ontstekingen bevorderen, vaatfunctie aantasten en het langetermijnrisico verhogen.
De gecombineerde werking van deze stressoren versterkt elkaar via gedeelde biologische mechanismen, zoals oxidatieve stress en endotheeldisfunctie, wat kan leiden tot hartinfarcten en beroertes. De onderzoekers pleiten voor strengere milieuwetgeving, betere geluidsbescherming, duurzame stadsplanning en meer groenvoorziening om deze risico’s te beperken.
Bron: Universitätsmedizin der Johannes Gutenberg-Universität Mainz
