Vrouwen die tijdens hun zwangerschap complicaties ervaren, lopen op lange termijn een verhoogd risico op een beroerte. Dat blijkt uit een grootschalige studie gepubliceerd in het European Heart Journal.
Onderzoekers analyseerden gegevens van meer dan twee miljoen vrouwen over een periode van ruim 40 jaar en ontdekten dat veelvoorkomende complicaties tijdens de zwangerschap – zoals hoge bloeddruk, zwangerschapsdiabetes, vroeggeboorte en een baby met een laag geboortegewicht – een duidelijk verband hebben met een verhoogd risico op een beroerte, tot zelfs 46 jaar na de bevalling.
Zwangerschap als natuurlijke stresstest
Volgens hoofdonderzoeker prof. Casey Crump (UTHealth Houston) functioneert een zwangerschap als een soort ‘natuurlijke stresstest’ voor het lichaam. Hierbij kunnen onderliggende risico’s voor hart- en vaatziekten al vroeg aan het licht komen – nog lang voordat symptomen zich daadwerkelijk voordoen.
Uit de studie blijkt dat ongeveer één op de drie vrouwen (30%) minstens één van de genoemde complicaties meemaakte. Vrouwen met deze complicaties liepen tot tweemaal zoveel kans op een beroerte, vooral binnen de eerste tien jaar na de bevalling, maar het verhoogde risico bleef ook op latere leeftijd bestaan.
De risico’s in cijfers:
-
Hoge bloeddruk (geen pre-eclampsie): bijna dubbel risico
-
Zwangerschapsdiabetes: bijna dubbel risico, dat met de tijd zelfs toeneemt
-
Vroeggeboorte: 40% hoger risico
-
Pre-eclampsie: 36% hoger risico
-
Laag geboortegewicht baby: 26% hoger risico
Vrouwen die meerdere complicaties ervoeren, hadden een nog hoger risico.
Beroerte voorkomen door vroege interventie
Volgens de onderzoekers kunnen deze bevindingen helpen om vrouwen vroegtijdig te identificeren die baat zouden hebben bij preventieve zorg en leefstijlaanpassingen. Denk aan het onder controle houden van bloeddruk, suikergehalte, cholesterol, en het bevorderen van een gezonde leefstijl.
“Zowel vrouwen als artsen moeten beseffen dat complicaties tijdens de zwangerschap een eerste signaal kunnen zijn van verhoogd beroerterisico,” stelt prof. Crump. “Als we dit serieus nemen, kunnen we deze vrouwen actief begeleiden om toekomstige cardiovasculaire problemen te voorkomen.”
Een opvallend element in het onderzoek was de vergelijking tussen zussen. Ondanks gedeelde genetische en leefomstandigheden bleef het verband tussen zwangerschapscomplicaties en beroerte overeind, wat de directe link versterkt.
Ook aandacht voor mentale belasting
In een begeleidend redactioneel artikel wijst dr. Abbi Lane (University of Michigan) op de mentale en emotionele impact van zwangerschapscomplicaties, die kan bijdragen aan langdurige stress – een bekende risicofactor voor beroerte. Deze stress kan leiden tot ongezonde copingmechanismen, zoals roken, ongezonde voeding of minder bewegen.
Conclusie
Zwangerschapscomplicaties zijn geen voorbijgaande gebeurtenissen, maar kunnen een belangrijke voorspeller zijn van toekomstige gezondheidsproblemen. Aangezien beroertes in ongeveer 90% van de gevallen te voorkomen zijn, pleiten experts voor meer bewustzijn en preventieve zorg op maat na een gecompliceerde zwangerschap.
