Kinderen ontwikkelen PTSS wanneer ze hun trauma 'doordenken'

Dick Schrauwen [1]

Kinderen hebben meer kans op een Post Traumatische Stressstoornis (PTSS) [2] als ze denken dat hun reactie op een traumatische gebeurtenissen niet 'normaal' is. Dat concludeert een nieuwe studie van de Universiteit van East Anglia (UEA).

Hoewel de meeste kinderen zich goed herstellen na een traumatische gebeurtenis ontwikkelen sommigen een ernstige stoornis (PTSS) die maanden, jaren of zelfs tot in hun volwassen leven beklijft.

Een nieuwe studie die onlangs gepubliceerd [3] is, laat zien dat kinderen deze heilloze PTSS-weg opgaan als ze problemen hebben met het verwerken van hun trauma en hun symptomen beschouwen als een teken dat er iets ernstig mis is.

Hoofdonderzoeker prof. Richard Meiser-Stedman van de UEA Medische faculteit in Norwich zegt: "Symptomen van PTSS kunnen een veel voorkomende reactie zijn op een trauma bij kinderen en tieners. Dit kunnen verontrustende symptomen zijn zoals dwangmatige herinneringen, nachtmerries en flashbacks. Gezondheidswerkers stellen nooit de diagnose PTSS op grond van deze symptomen omdat die een normale reactie zijn in de eerste maand na een trauma.

"Veel kinderen die aanvankelijk ernstige stressreacties vertonen, herstellen redelijk snel op eigen kracht zonder professionele hulp. Maar bij een minderheid verdwijnen de symptomen niet en evolueren ze in een blijvende posttraumatische stressstoornis die lang kan aanhouden.

"We wilden achterhalen waarom sommige kinderen ernstige stresssymptomen vertonen na een trauma, waarom die bij andere kinderen achterwege blijven en – belangrijker nog – waarom sommige kinderen spontaan herstellen en anderen hardnekkige problemen krijgen. "

Het onderzoeksteam betrok meer dan 200 kinderen tussen 8 en 17 jaar oud in hun onderzoek die na een traumatisch incident een afdeling voor spoedeisende hulp van een ziekenhuis hadden bezocht. De incidenten waren bijvoorbeeld auto-ongelukken, aanrandingen, hondenbeten en andere medische noodgevallen.

Met alle jongeren werd een vraaggesprek gevoerd en ze werden beoordeeld op PTSS in week 2, 4 en 9 na de traumatische gebeurtenis.

Het onderzoeksteam verdeelde de reacties van de kinderen in drie groepen: een 'veerkrachtige' groep bij wie nooit klinisch significante traumatische stresssymptomen werden vastgesteld, een 'herstelgroep' die aanvankelijk symptomen vertoonde die na twee maanden waren verdwenen en een en een 'persistente' groep waarbij de stresssymptomen ook nog na twee maanden aanwezig waren.

Het team onderzocht ook of steun van hun sociale omgeving en praten over de traumatische gebeurtenis met vrienden en/of familie soelaas bood tegen de aanhoudende problemen na twee maanden. Ze hielden ook rekening met andere stresserende factoren in het leven van de kinderen en of de deelnemers last hadden van chronische pijn.

Dr. Meiser-Stedman zegt: "We vonden dat PTSS-symptomen veelvuldig voorkomen in de eerste twee tot vier weken na de traumatische gebeurtenis. Deze aanvankelijke reacties worden aangestuurd door een hoge mate van angst en verwarring ten tijde van de traumatische gebeurtenis. Maar de meerderheid van de jongeren herstelde spontaan zonder enige interventie."

"Interessant genoeg vonden we geen verband tussen de ernst van de fysieke verwondingen en de mate van PTSS. Ook andere stressfactoren, de mate van sociale ondersteuning en de mate van zelfverwijt waren niet van invloed. "

"De jonge mensen die niet goed herstelden en die na twee maanden nog steeds PTSS-symptomen vertoonden, bleken te blijven piekeren over hun trauma en hun reacties daarop. Ze hadden er negatieve gedachten over en konden hun eigen reacties geen plaats geven. Ze ervoeren hun symptomen als een teken dat er iets ernstig en permanent verkeerd met hen was, ze hadden weinig vertrouwen in anderen en twijfelden of ze ooit nog bovenop zouden komen. "

"Over het algemeen bleken bewuste pogingen om het trauma te verwerken – zoals bijvoorbeeld om te proberen de gebeurtenis te doordenken en door te praten met vrienden en familie - juist geassocieerd met meer ernstige PTSS-symptomen. De kinderen die het slechtste herstelden, waren juist diegenen die aangaven dat ze veel tijd besteden aan zingeving. Hoewel pogingen om een traumatische gebeurtenis te begrijpen wellicht zinvol zou kunnen zijn, lijkt het ook mogelijk dat kinderen zich vastdraaien door te veel aandacht te geven aan wat er precies gebeurd is en waarom. "

"Aan de andere kant: de jongeren die zich goed herstelden, leken zich minder druk te maken over hun reacties en waren er minder mee bezig."

Het project werd gefinancierd door de Medical Research Council en geleid door onderzoekers van UEA en de University of Cambridge. Het werd uitgevoerd in samenwerking met Macquarie University in Australië, Sussex Partnership NHS Foundation Trust, Addenbrooke's Hospital in Cambridge, Kings College London en Cambridgeshire en Peterborough NHS Foundation Trust.

Verwijzingen

[1] Bewerking van onderstaand persbericht
- https://www.uea.ac.uk/about/-/children-develop-ptsd-when-they-overthink-their-trauma

[2] PTSS
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Posttraumatische_stressstoornis

[3] Publicatie (‘A core role for cognitive process in the acute onset and maintenance of post-traumatic stress in children and adolescents’ is published in the Journal of Child Psychology and Psychiatry on March 26, 2019.)
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jcpp.13054