Olie op het vuur - hoe geoengineering de klimaatcrisis kan versnellen

Dick Schrauwen [1]

Washington/Berlijn - Een nieuw rapport van het Centrum voor Internationaal Milieurecht (CIEL) en de Heinrich Boell Foundation [2] laat zien hoe een groeiende overtuiging dat geo-engineering nodig is om de klimaatverandering aan te pakken, de klimaatdoelstellingen zou kunnen ondermijnen en tegelijkertijd fossiele brandstofinfrastructuur voor de komende decennia te verankeren.

Het rapport, `How Geoengineering Threatens to Entrench Fossil Fuels and Accelerate the Climate Crisis` [5], benadrukt hoe de urgentie en de schaal van de klimaatcrisis worden benut om ideeën zoals koolstofdioxide-verwijdering (CDR) en zonnestralingsbeheer (SRM) [3] te stimuleren vanuit de marge naar het centrum van het klimaatdebat te promoveren.

Het rapport onderzoekt de lange geschiedenis van de fossiele brandstoffenindustrie en de aanhoudende rol daarvan in de ontwikkeling en promotie van belangrijke concepten en technologieën op het gebied van geo-engineering. Het rapport toont ook de vele manieren waardoor deze technologieën de industrie beschermen en nieuwe emissies van fossiele brandstoffen bevorderen.

EEN AANTAL VAN DE BEVINDINGEN

* Analyses wijzen erop dat 85% van de Amerikaanse subsidies voor `Carbon Capture & Storage` (CCS) en `Direct Air Capture` (DAC) naar `Enhanced Oil Recovery` (EOR) [4] zou vloeien.

* Voorstanders zijn van mening dat investeringen in CCS in 2040 alleen al in de VS tot 40% meer verbruik van steenkool en tot 923 miljoen extra vaten olie zouden kunnen leiden.

* Energie-intensieve DAC-projecten zullen voornamelijk worden gebruikt voor de productie van koolwaterstofbrandstoffen. Die zullen zelf weer worden verbrand. Dat resulteert of in meer netto-koolstofemissies of in de inruil van hernieuwbare energie tegen onzekere voordelen. Tegelijkertijd wordt ook de afbouw van verbrandingsmotoren vertraagd.

* Voorstanders van de industrie zijn er openlijk van overtuigd dat CCS en CDR [5] essentieel zijn om steenkool te besparen, de toekomst van olie en gas te verzekeren en onverbrandbare koolstof te "ontgrendelen".

* Ondanks de waarschuwingen van IPCC dat de wereld tegen 2050 een netto nul-emissie moet bereiken, beweren oliemaatschappijen dat CDR tot ten minste 2100 een sterke afhankelijkheid van olie en gas mogelijk zal maken.

* Decennialang hebben voorstanders van Solar Radiation Modification (SRM) het potentieel aangehaald om klimaatmitigatiemaatregelen uit te stellen of te minimaliseren als primaire rechtvaardiging voor het gebruik ervan.

* SRM-voorstanders gaan ervan uit dat de mensheid de komende eeuwen sulfaat of andere aerosolen in de lucht zal injecteren (om opwarming te verminderen) en CDR zal inzetten om de uitstoot (van CO2) te verminderen.

* Terwijl andere vormen van klimaatverloochening in diskrediet raken, exploiteren tegenstanders van klimaatactie geo-engineering als een nieuw argument voor het uitstellen ervan.

* De wereld moet en kan de opwarming onder de 1,5C houden zonder geo-engineering.

"Ons onderzoek toont aan dat bijna alle voorgestelde strategieën op het gebied van geo-engineering niet voldoen aan een fundamentele test: verminderen ze de uitstoot en helpen ze onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te beëindigen?". Dat zegt co-auteur en CIEL-president Carroll Muffett:

"Voorstanders van CCS en hun geo-ingenieurs vragen de wereld om aan te nemen dat we meer steenkool kunnen verbranden, meer olie kunnen produceren en toch de temperatuurstijging onder de 1,5 graden kunnen houden. Maar we kunnen niet voldoen aan de eisen die de klimaatcrisis ons stelt als we decennia- of eeuwenlang de fossiele infrastructuur in stand houden. "

Het rapport laat ook zien hoe de huidige industriële ondersteuning van geo-engineering past in een patroon van ontkenning en verzet tegen klimaatactie door de fossiele brandstofindustrie en een netwerk van goed gefinancierde denktanks en frontgroepen.

"Zes decennia lang hebben oliemaatschappijen betoogd dat klimaatverandering niet bestaat, dat het niet wordt veroorzaakt door menselijke activiteit, en dat het, als het dat wel het geval is, geen probleem is", zegt coauteur Steven Feit. "Nu beweren deze bedrijven dat klimaatverandering een technisch probleem is. Tegelijkertijd beweren ze dat de manier om het probleem op te lossen bestaat uit het gebruik van niet-geteste, ongerechtvaardigde strategieën op het gebied van geo-engineering. Ondertussen gaan ze gewoon door met het winnen van meer olie en gas. Het is gewoon ` business as usual `. Net zoals hun tientallen jaren van ontkenning, zijn hun voorgestelde oplossingen levensgevaarlijk. "

Met verrassende consistentie beweren voorstanders van geo-ingeneering dat de economische, technologische, ethische en ecologische realiteiten van geo-engineeringtechnieken moeten worden weggeredeneerd. Ze beweren zelfs dat het opschalen van bestaande en bewezen hernieuwbare technologieën onrealistisch is.

Lili Fuhr, hoofd van de International Environmental Policies Division van de Heinrich Boell Foundation, zegt: "De geschiedenis bewijst dat menselijk ingrijpen onze atmosfeer, onze oceanen en onze hydrologische cycli kan veranderen. Menselijk ingrijpen in de natuur heeft herhaaldelijk diepgaande ecologische, sociale en politieke consequenties gehad die een diepgewortelde overmoed bewijzen. We hebben geen tests in de open lucht nodig om te weten dat geo-engineering de planeet zal veranderen en dat het geen oplossing is voor de klimaatcrisis."

Geconfronteerd met de urgente realiteit van klimaatverandering bekijken zelfs de meest vastberaden activisten en onderzoekers de mogelijkheid dat de mensheid klimaateffecten kan maskeren met nieuwe en diep gewaagde technologische oplossingen. Zowel overvloedig bewijs als geschiedenis tonen aan dat deze benadering op zijn best een risicovolle afleiding is (van de benodigde acties) en in het ergste geval zeer gevaarlijk voor mensen, ecosystemen en de planeet.

VERWIJZINGEN

[1] Bewerking van onderstaand persbericht
- https://www.ciel.org/news/fuel-to-the-fire-how-geoengineering-threatens-to-entrench-fossil-fuels-and-accelerate-the-climate-crisis/

[2] CIEL, Heinrich Boell Foundation
- https://www.ciel.org
- https://www.boell.de/en

[3] CDR (verwijderen van CO2), SRM (beheersing van zonnestraling)
- https://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_dioxide_removal
- https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_radiation_management

[4] `Carbon Capture & Storage`, `Direct Air Capture`,`Enhanced Oil Recovery`
- CCS: kooldioxide afvangen en opslaan
- DAC: kooldioxide uit de lucht halen
- EOR, nieuwe methoden om onwinbare olie naar boven te halen, zie: https://en.wikipedia.org/wiki/Enhanced_oil_recovery

[5] Rapport, zie:
- https://www.ciel.org/reports/fuel-to-the-fire/
- https://www.ciel.org/reports/fuel-to-the-fire-how-geoengineering-threatens-to-entrench-fossil-fuels-and-accelerate-the-climate-crisis-feb-2019/
- https://www.ciel.org/wp-content/uploads/2019/02/CIEL_FUEL-TO-THE-FIRE_How-Geoengineering-Threatens-to-Entrench-Fossil-Fuels-and-Accelerate-the-Climate-Crisis_February-2019.pdf