Prikkelbare darm en depressie gaan vaak samen

COLUMBIA UNIVERSITY IRVING MEDICAL CENTER

Voor mensen met depressie zijn maagdarmklachten vaak een extra last, en nieuw onderzoek suggereert dat voor sommigen die twee aandoeningen voortkomen uit dezelfde storing in de neuronale chemie: laag serontonine.

Het op muizen uitgevoerde onderzoek laat zien dat een tekort aan serotonine in de neuronen van de darmen constipatie kan veroorzaken, net zoals een tekort aan serotonine in de hersenen kan leiden tot depressie.

Het onderzoek liet ook zien dat een behandeling om serotonine in de darmen en de hersenen te verhogen beide aandoeningen zou kunnen verlichten.

WAAROM IS HET BELANGRIJK

Bijna een derde van alle mensen met depressie heeft chronische constipatie, en uit een paar onderzoeken blijkt dat mensen met depressie hun bijkomende darmproblemen aanmerken als een van de grootste factoren die de kwaliteit van leven vermindert.

Ernstige constipatie kan het maagdarmkanaal blokkeren en zeer pijnlijk zijn. Deze aandoening zorgt elk jaar voor 2.5 miljoen consultaties bij artsen en 100.000 bij ziekenhuizen.

Though some antidepressants are known to cause constipation, medication side effects do not explain all cases.

Hoewel sommige antidepressiva bekend staan als oorzaak voor constipatie geldt dit niet voor alle gevallen van bijwerkingen.

“Uiteindelijk worden veel patienten met depressie geconfronteerd met beperkte behandelopties en moeten leven met prominente maagdarmstoornissen,” zegt onderzoeksleider Kara Gross Margolis, MD, hoogleraar kindergeneeskunde bij Columbia University Vagelos College of Physicians and Surgeon.

ACHTERGROND

Overeenkomsten tussen de darmen en de hersenen suggereren dat de twee aandoeningen ook een overeenkomstige oorzaak delen.

“De darmen worden vaak het ‘tweede brein’ van ons lichaam genoemd,” zegt Margolis. “Het bevat meer neuronen dan het ruggenmerg en gebruikt veel dezelfde neurotransmitters als het brein. Dus zou het geen verrassing moeten zijn dat beide aandoeningen veroorzaakt kunnen worden door hetzelfde proces.”

Omdat lage serotonine gehaltes in de hersenen in verband gebracht worden met depressie, en serotonine ook door de neuronen in de darmen gebruikt wordt, werden muizen onderzocht om vast te stellen of een serotoninetekort ook een rol speelt bij constipatie.

De muizen voor het onderzoek zijn genetisch gemuteerd (gelinkt aan ernstige depressie bij mensen) die het vermogen van neuronen om serotonine in de hersenen en de darmen aan te maken, verstoort.

UITKOMSTEN ONDERZOEK

De onderzoekers ontdekten dat door het serotoninetekort in de darmen het aantal neuronen in de darmen achteruitging, waardoor de darmwand werd aangetast en het afvalstoffentraject door het maagdarmkanaal vertraagd werd.

“Eigenlijk werden de muizen geconstipeerd,” zegt Margolis, “en ze vertoonden hetzelfde soort maagdarm veranderingen die we zien bij mensen met constipatie.” (In eerdere onderzoeken vertoonden deze zelfde muizen depressieve symptomen).

Hoopgevend is een experimenteel medicijn, bedacht door twee van de co-auteurs van het onderzoek, Marc Caron, PhD, en Jacob Jacobsen, PhD, van Duke University, dat serotoninegehaltes in de darmneuronen verhoogde en constipatie van de muizen verlichtte.

De behandeling - een slow-release (geleidelijke afgifte) van 5-HTP, een voorloper van serotonine - werkt voor een deel door het aantal maagdarmneuronen bij volwassen muizen te verhogen.

WAT BETEKENEN DE RESULTATEN

De ontdekking van deze connectie tussen het brein en een maagdarmstoornis suggereert dat nieuwe 5-HTP slow-release therapieën gerelateerde hersen-darmaandoeningen gelijktijdig kunnen behandelen.

Het onderzoek is een van de eersten dat aantoont dat neurogenesis in de darmen mogelijk is en afwijkingen in de darmen kan corrigeren. “Hoewel het al jaren bekend is dat neurogenesis in bepaalde hersengebieden optreedt, is het idee dat het ook in het zenuwstelsel van de darmen voorkomt relatief nieuw,” zegt Margolis.

Neurogenesis kan ook andere soorten constipatie verhelpen. “We zien een vermindering van neuronen in het maagdarmstelsel als men ouder wordt, en die vermindering wordt in verband gebracht met constipatie bij oudere mensen,” zegt Margolis. “Het idee dat we slow-release 5-HTP zouden kunnen gebruiken om aandoeningen te behandelen waarbij de ontwikkeling van nieuwe neuronen nodig is of nieuwe neuronen in de darmen, kan zorgen voor een scala aan nieuwe behandelingen.”

Een immediate-release (onmiddellijke afgifte) versie van 5-HTP is verkrijgbaar als supplement, maar de werkzaamheid is niet wetenschappelijk bewezen, en fysiologisch zou dat ook niet kunnen, omdat het te snelwerkend is, zegt Margolis. 5-HTP is de directe voorloper van serotonine. Eenmaal ingenomen, wordt 5-HTP geconverteerd in serotonine, maar de serotonine wordt snel gedeactiveerd voordat het effectief kan werken.

De slow-release versie van 5-HTP zoals gebruikt voor dit onderzoek, produceert een constante afgifte van 5-HTP, waarvan is aangetoond dat het de beperkingen van de op dit moment verkrijgbare immediate-release 5-HTP opheft.

WAT NU

Klinische onderzoeken zijn al gepland om een slow-release 5-HTP medicijn te testen bij mensen met onbehandelbare depressie.

Er wordt gewerkt aan een planning om een slow-release 5-HTP medicijn te testen bij constipatie.

Vertaling: Ellen Lam

Mei 2019