Bloeddrukmedicatie verhoogt risico op darmaandoening

Een type bloeddrukverlagende medicatie, calciumkanaalblokkers genaamd, zou gelinkt kunnen zijn aan een verhoogd risico van een type darmaandoening die men diverticulose noemt.

Deze aandoening veroorzaakt kleine uitstulpingen of zakjes die ontstaan in het slijmvlies van de darmen. Diverticulose komt met name bij ouderen voor (wel 65 procent van de 85-plussers heeft het waarschijnlijk), en kan in sommige gevallen leiden tot een medisch spoedgeval als de zakjes geïnfecteerd raken of barsten.

Deze nieuwe (nog in een vroeg stadium zijnde) bevindingen komen van een team wetenschappers geleid door het Imperial College London, welke de effectiviteit en bijwerkingen van drie veel gebruikte bloeddrukmedicijnen onderzocht; ACE-remmers, bètablokkers en calciumkanaalblokkers.

Hoge bloeddruk komt voor bij één op de tien volwassenen wereldwijd, en verhoogt het risico op hartaanvallen en beroertes. De meest gebruikte behandelingen bij een hoge bloeddruk zijn veranderen van levensstijl en medicatie.

Echter, ondanks deze drie meest gebruikte medicamenten, die door miljoenen gebruikt worden, kan het onderzoeken van hun eventuele bijwerkingen (alsmede hun effectiviteit om andere ziekten te behandelen), moeilijk zijn en dit vereist vaak langdurige en dure klinische onderzoeken.

Om dit probleem op te lossen, gebruikte het onderzoeksteam, geleid door de Imperial’s School of Public Health, genetische analyses om de werking van de medicijnen te onderzoeken.

Door versies van genen die de effecten van deze medicijnen nabootsen te onderzoeken, was het team in staat om de effectiviteit van de medicijnen, en de potentiele bijwerkingen ervan, te bestuderen. Als eerste identificeerden de onderzoekers, die hun werk publiceerden in het blad Circulation, de eiwitten waarop de medicijnen zich richtten, en welke helpen om de bloeddruk te verlagen.

Vervolgens analyseerden zij genetische data van ongeveer 750.000 mensen en identificeerden ze de zogeheten genetische varianten die coderen voor deze eiwitten. Het team, waarin ook onderzoekers van de LMU Munich, bestudeerde vervolgens of deze genetische varianten—welke een verhoogde productie van deze eiwitten veroorzaakten—gelinkt waren aan een verhoogd of verlaagd risico op andere aandoeningen.

Het goede nieuws was dat, zoals verwacht, deze zogeheten genetische varianten (welke codeerden voor eiwitten betrokken bij het verlagen van de bloeddruk), gelinkt waren aan een lager risico op hartaandoeningen en beroertes.

Echter na beoordeling van het risico van ongeveer 900 verschillende ziektes—gebruik makend van data van de UK Biobank studie—ontdekte het team dat de versies van genen, gerelateerd aan het effect van een bepaald type calciumblokker, het non dihydropyridine soort, gelinkt waren aan een verhoogd risico op de darmaandoening diverticulose. Het team vergeleek hun bevindingen met meer genetische data, en onderschreef het potentiele verband met een verhoogd risico op de darmaandoening.

Het verband vraagt nu om verder onderzoek met grotere experimenten, legt Dr Dipender Gill, mede-hoofdauteur van het onderzoek van de Imperial’s School of Public Health uit; “Dit is de eerste keer dat deze groep van bloeddrukverlagende medicijnen gelinkt wordt met diverticulose.

We zijn nog niet zeker van de onderliggende mechanismen, hoewel het gerelateerd zou kunnen zijn aan de effecten op de functie van de darmspieren, welke bewegingen uitvoeren om voedsel door de darmen te vervoeren.”
Dr. Joanna Tzoulaki, seniorauteur van de Imperial’s School of Public Health voegt toe:” De studie van genetische varianten die de effecten van medicijnen nabootsen ontwikkelt zich als een stevig concept dat helpt prioriteit te geven aan klinische onderzoeken en om klinisch onderzoeken te ontwerpen die waarschijnlijk succesvoller kunnen zijn.”

Dr Gill waarschuwt dat de bevindingen niet moeten leiden tot verandering van de huidige voorgeschreven richtlijnen en dat mensen niet moeten stoppen met hun medicatie zonder eerst hun arts te raadplegen. Hij voegt toe; ”Deze bevindingen moeten niet de klinische praktijk veranderen, maar moeten, hiervoor in de plaats, werken als een katalysator voor verder onderzoek.”

Vertaling: Arnoud

Augustus 2019