Blootstelling aan het milieu tijdens de zwangerschap kan de bloeddruk bij kinderen beïnvloeden

Mensen komen constant en tegelijkertijd in aanraking met meerdere chemische stoffen, meteorologische omstandigheden en andere contacten uit onze omgeving en alledaagse gewoontes. Bestuderen van de effecten van individuele blootstellingen is nogal een uitdaging en kan leiden tot misleidende resultaten, daar deze in het algemeen niet op zichzelf voorkomen. Daarom heeft een nieuw exposoom-gebaseerde benadering -- het analyseren van alle blootstellingen van een individu beginnend in de prenatale periode, anders dan ieder contact apart, onlangs grip gekregen op het gebied van milieu epidemiologie.

Een nieuw onderzoek geleid door het Barcelona institute for Global Health (ISGlobal), een centrum ondersteund door “la Caixa, heeft deze holistische benadering gebruikt om meer dan 200 milieublootstellingen gedurende de zwangerschap en de kinderjaren. Het onderzoek, gepubliceerd in het Journal of the American College of Cardiology, concludeert dat een aantal van deze blootstellingen de bloeddruk bij kinderen kan beïnvloeden.

Het onderzoek werd uitgevoerd als onderdeel van het Helix-project, dat gegevens haalt uit onderdelen in zes Europese landen (Spanje, Frankrijk, Griekenland, Litouwen, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk) en omvatte 1277 kinderen en hun moeders.

De uitslagen werden geëvalueerd gedurende zwangerschappen en toen de kinderen tussen de 6 en 11 jaar oud waren. De kinderen ondergingen een klinisch onderzoek, dat onder anderen inhield dat een bloed- en urinemonster werd afgenomen en ook bloeddrukmetingen.

De onderzoekers evalueerden totaal 89 prenatale en 128 postnatale ‘deelnemers’ die hadden blootgestaan aan de volgende factoren:
- buitenshuis (luchtvervuiling, weersomstandigheden, groene ruimtes, etc,),
- chemicaliën (pesticiden, metalen, weekmakers, etc.) en
- lifestyle-factoren (dieet, lichamelijke activiteit, slaappatroon etc.
“Onze resultaten tonen aan, dat, beginnend in de foetale fase, waar we leven, het voedsel dat we eten, de lucht die we inademen en chemische verbindingen, waar we mee in contact komen, de bloeddruk voor volwassenheid kan beïnvloeden. Dit is belangrijk omdat dit bewijst, dat kinderen met hoge bloeddruk als volwassene zeer waarschijnlijk hypertensie zullen hebben.”, zei ISGlobal onderzoekster Charline Warembourg, die de leidende auteur van het onderzoek is.

‘Omgevingscontacten, geassocieerd met hoge bloeddruk:
Statistische analyses legden een verband bloot tussen verschillende blootstellingen en hogere bloeddruk bij kinderen.
Er werd ook verband gelegd tussen blootstelling aan tabaksrook en bisphenol-A (weekmakers in plastic) en lage en hoge inname van vis tijdens de zwangerschap(respectievelijk minder dan twee keer per week en meer dan 4 keer per week).

Tegelijkertijd hadden kinderen met hogere concentraties van koper en perfluoro-octanoic acid (PFOA, een stof gebruik en anti aanbak potten en pannen, kleding, etc) hadden hogere bloeddruk.

“Sommige van de associaties die in dit onderzoek bij kinderen is gevonden, zoals tabaksrook en bisphenol-A, waren al in eerdere onderzoeken geobserveerd bij volwassenen”, legde Warembourg uit. Andere associaties zoals het eten van vis gedurende de zwangerschap zijn moeilijker te interpreteren. Vis bevat essentiële vetzuren, die nodig en gunstig zijn, maar we weten ook, dat het een bron van chemische stoffen is, wat misschien helpt te verklaren, waarom matig consumeren van vis wordt geassocieerd met betere bloeddruk resultaten.

Blootstellingen die worden geassocieerd met lagere bloeddruk
“Het onderzoek heeft ook blootstellingen ontdekt, die in verband worden gebracht met lagere bloeddruk zoals hogere buitentemperaturen gedurende de kinderjaren en goede voorzieningen in de buurt waar de moeder gedurende de zwangerschap woonde. Stedelijke ontwerp factoren, zoals het aantal winkels, restaurants, parken en openbaar vervoer bepalen hoe mensen de stad gebruiken en rondkomen. Deze factoren zijn belangrijk voor de gezondheid omdat ze lichamelijke activiteit en sociale contacten bevorderen”, legde ISGlobal onderzoeker Xavier Basagaña, de mede-auteur van het onderzoek uit

Vertaling Loes Vink

September 2019