’s Nachts eten en overdag slapen verandert snel de
eiwitten in het bloed
Eiwitten betrokken bij het metabolisme verstoren de
immuniteit na slechts één gesimuleerde nachtshift.
UNIVERSITEIT VAN COLORADO BOULDER
Volgens een nieuw onderzoek aan de University of
Colorado Boulder, gepubliceerd in het tijdschrift PNAS,
kan de hele nacht wakker blijven en de hele dag slapen
gedurende slechts een paar dagen, de niveaus en patronen
van de dagindeling van meer dan 100 eiwitten in het
bloed verstoren, waaronder die welke de suikerspiegel,
het energiemetabolisme en de immuunfunctie beïnvloeden.
“Wanneer we dingen ervaren zoals jetlag of een paar
nachten ploegenarbeid, verandert onze normale fysiologie
heel snel op een manier die, als de toestand aanhoudt,
schadelijk kan zijn voor onze gezondheid", aldus senior
auteur Kenneth Wright, directeur van het laboratorium
Slaap- en Chronobiologie en hoogleraar in de afdeling
Integratieve Fysiologie.
De studie is de eerste die onderzoekt hoe
eiwitgehaltes in menselijk bloed, ook bekend als het
plasma-proteoom, variëren over een periode van 24 uur en
hoe veranderde slaap- en maaltijdgewoontes hen
beïnvloedt.
Het toonde ook 30 verschillende eiwitten die
onafhankelijk van de slaap- en maaltijdtiming, variëren
afhankelijk van het intern circadiaans ritme. De
bevindingen zouden de deur kunnen openen voor de
ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor
nachtdienstwerkers, die ongeveer 20 procent van de
wereldwijde beroepsbevolking uitmaken en een groter
risico lopen op diabetes en kanker. Het kan artsen ook
in staat stellen om precies het tijdstip van toediening
van medicijnen, vaccins en diagnostische tests rond de
circadiaanse klok te regelen.
"Als we de eiwitten kennen die de klok reguleert,
kunnen we de timing van behandelingen aanpassen aan die
eiwitten", zegt hoofdauteur Christopher Depner,
postdoctoraal onderzoeker bij de afdeling Integratieve
Fysiologie. De onderzoekers rekruteerden zes gezonde
mannelijke proefpersonen in hun twintiger jaren om zes
dagen door te brengen in het klinisch translationeel
onderzoekscentrum van CU, waar hun maaltijden, slaap,
activiteit en blootstelling aan licht strak werden
gecontroleerd.
Op dagen één en twee hielden de mannen vast aan een
normaal schema. Daarna werden ze geleidelijk
overgeschakeld naar een gesimuleerd werkpatroon in
nachtploeg, waarin ze overdag slaapmogelijkheden van
acht uur hadden en de hele nacht wakker werden gehouden
om vervolgens te eten.
Onderzoekers trokken om de vier uur bloed en
gebruikten de onlangs ontwikkelde technologie door
Boulder-gebaseerd SomaLogic, Inc om niveaus en
dagpatronen van 1.129 eiwitten te beoordelen. Ze vonden
129 eiwitten waarvan de patronen werden teniet gedaan
door de gesimuleerde nachtdienst.
"Tegen de tweede dag begonnen we al eiwitten te zien
die normaal gesproken overdag piekten en vice versa,"
zei Depner.
Eén van die eiwitten was glucagon, wat de lever ertoe
aanzet meer suiker in de bloedbaan te drijven. Wanneer
proefpersonen 's nachts wakker bleven, steeg het niveau
niet alleen' s nachts in plaats van overdag, maar
bereikte het ook hogere pieken. Op de lange termijn zou
dit patroon kunnen verklaren waarom nachtdienstwerkers
doorgaans hogere diabetespercentages hebben, zei Depner.
Het gesimuleerde nachtdienstschema verminderde ook
het niveau van fibroblastgroeifactor 19, waarvan in
diermodellen is aangetoond de calorieverbranding of het
energieverbruik te stimuleren. Dit kwam overeen met de
bevinding dat proefpersonen 10 procent minder calorieën
per minuut verbrandden.
Dertig proteïnen vertoonden een duidelijke
24-uurs-cyclus, waarbij de meerderheid een hoogtepunt
bereikte tussen 2 p.m. en 9 pm. Als het gaat om
diagnostische bloedtesten - die vaker worden gebruikt in
het tijdperk van precisiegeneeskunde - "is timing
belangrijk," zei Wright.
Eerdere studies hebben gekeken naar expressiepatronen
van eiwit-coderende genen in specifieke organen. Door de
werkelijke eiwitten in het bloed te bestuderen, kunnen
onderzoekers een bredere matrix onderzoeken en een beter
beeld krijgen van wat er in realtime gebeurt, aldus
Depner.
Hij en Wright merken op dat ze alle proefpersonen
weinig licht gaven, zodat blootstelling aan licht (die
ook sterk van invloed is op het circadiaans systeem) de
resultaten niet beïnvloedde. Zelfs zonder kunstlicht 's
nachts waren veranderingen in eiwitpatronen snel en
wijdverspreid.
"Hieruit blijkt dat het probleem niet alleen licht
is," zei Wright. "Wanneer mensen op het verkeerde moment
eten of op het verkeerde moment wakker zijn, kan dat
gevolgen hebben."
Vertaling: Andre Teirlinck