Antipsychotica kan leiden tot verhoogd risico
zwangerschapsdiabetes
Inschatting voordelen en risico’s antipsychotische
behandeling tijdens zwangerschap
BRIGHAM AND WOMEN'S HOSPITAL
Een toenemend aantal vrouwen wordt tijdens de
zwangerschap behandeld met antipsychotische medicatie,
ondanks onbeantwoorde vragen over de veiligheid. Van
bepaalde antipsychotica voor de behandeling van
bipolaire stoornis, schizofrenie, en andere ernstige
mentale gezondheidsstoornissen zijn onder de algemene
bevolking onlangs metabolische bijwerkingen aangetoond,
waaronder gewichtstoename en diabetes. Of voortdurend
gebruik van dergelijke antipsychotica tijdens de
zwangerschap leidt tot een verhoogd risico op
zwangerschapsdiabetes was onbekend.
Onderzoekers van Brigham and Women's Hospital,
Harvard Medical School, Harvard School of Public Health
en Massachusetts General Hospital spreken zich uit in
een nieuw onderzoeksverslag over het verband tussen
antipsychotische behandelingen tijdens de zwangerschap
en zwangerschapsdiabetes, vandaag online gepubliceerd
door het American Journal of Psychiatry.
Berekening van het risico was belangrijk, aangezien
ca. 50% van de vrouwen met zwangerschapsdiabetes de
jaren na de zwangerschap diabetes type 2 kan
ontwikkelen. Zwangerschapsdiabetes wordt ook
geassocieerd met complicaties bij de bevalling,
waaronder zwangerschapsvergifiting, keizersnedes,
neonatale hypoglykemie en macrosomie (te hoog
geboortegewicht - EL).
In de studie werd het risico op de ontwikkeling van
zwangerschapsdiabetes onderzocht d.m.v. voortdurende
antipsychotische medicatie tijdens de zwangerschap. De
onderzoekers focusten op 5 atypische antipsychotica:
aripiprazol, ziprasidon, quetiapine, risperidon, en
olanzapine. Continuering van olanzapine en quetiapine
toonde een verhoogd risico op zwangerschapsdiabetes;
risperidon tijdens de zwangerschap werd niet
geassocieerd met een verhoogd risico op
zwangerschapsdiabetes. Aan het onderzoek deden vrouwen
mee zonder een voorgeschiedenis van diabetes die
antipsychotica innamen gedurende drie maanden voor hun
zwangerschap. Vrouwen die medicatie bleven innemen
tijdens de eerste helft van hun zwangerschap werden
vergeleken met de vrouwen die stopten tijdens de
zwangerschap.
“Het risico op zwangerschapsdiabetes zoals
geobserveerd, komt overeen met de verwachtingen
gebaseerd op de geobserveerde metabolische bijwerkingen
bij de algemene bevolking,” zegt senior auteur Krista F.
Huybrechts, MS, PhD en epidemioloog bij de Division of
Pharmacoepidemiology en Pharmacoeconomics van BWH.
“Bepaalde antipsychotica hebben verschillende niveaus
van risico op metabolische bijwerkingen.”
Continuering van quetiapine leidde tot een
risicoverhoging van 28%, overeenkomend met 1,6 extra
gevallen van zwangerschapsdiabetes per 100 behandelde
vrouwen. Continuering van olanzapine leidde tot een
risicoverhoging van 61%, overeenkomend met 4,4 extra
gevallen van zwangerschapsdiabetes per 100 behandelde
vrouwen. In de studie werd een breed scala aan variabele
graadmeters meegenomen. De onderzoekers zijn ervan
overtuigd dat de verhoogde risico’s niet veroorzaakt
worden door de invloed van incomplete metingen op
overgewicht of obesitas aan het begin van de
zwangerschap.
“Artsen moeten de voordelen van het handhaven van een
stabiel regime afwegen tegen de risico’s van
voortdurende behandelingen met risicovollere atypische
antipsychotica tijdens de zwangerschap, om een
onderbouwd besluit te nemen over de beste behandelwijze
voor de desbetreffende patiënt,” zegt Huybrechts.
Vertaling: Ellen Lam
