Financiële stress is geassocieerd met migraine,
als je specifieke circadiaanse gen varianten hebt
EUROPEAN COLLEGE OF NEUROPSYCHOPHARMACOLOGY
Mensen met een specifieke variatie in het CLOCK gen
hebben bij financiële stress meer last van migraine. Dit
onderzoek, waarbij het de eerste keer is dat aangetoond
wordt dat de genetica van circadiaanse ritmes effect
hebben op migraine, wordt gepresenteerd op de
ECNP-conferentie in Parijs.
Migraine is een ernstige en verzwakkende
neurologische ziekte die wereldwijd invloed heeft op 1
miljard mensen. Er is een schatting dat migraine
wereldwijd financiële kosten veroorzaakt van ongeveer 27
miljard euro per jaar in de Europese Unie en 17 miljard
dollar per jaar in de VS*. In het Verenigd Koninkrijk
zijn 1 op de 4 vrouwen en 1 op de 12 mannen
migraine-patiënten.
De achtergrond van migraine is zeer complex omdat er
een groot aantal genen bij betrokken zijn die interactie
hebben met milieueffecten en werken via meerdere routes
in het centrale zenuwstelsel. Van variaties van
circadiaanse genen (die invloed hebben op de werking van
het lichaam en reageren op veranderingen in het milieu -
zoals veranderingen in het licht) is eerder aangetoond
dat ze effect hebben op stemmingsstoornissen, dus dacht
men dat het interessant kon zijn om te onderzoeken of ze
geassocieerd konden worden met migraine.
Een groep onderzoekers uit Hongarije en het Verenigd
Koninkrijk controleerde 999 patiënten uit Boedapest en
1350 uit Manchester, op twee varianten (single
nucleotide polymorphisms, SNPs) van het CLOCK gen en hoe
deze met migraine geassocieerd konden worden. Het CLOCK
gen heeft een belangrijke rol in het regelen van veel
ritmische patronen van het lichaam, waaronder de
lichaamstemperatuur of het cortisol niveau, het primaire
stresshormoon. Zij vonden dat er geen significante
directe verbinding was tussen het gen en migraine, maar
toen stress om de hoek kwam kijken (financiële stress,
gemeten door een financiële vragenlijst), toonden ze aan
dat de onderzochte genvarianten de kansen op
migraine-achtige hoofdpijnen met ongeveer 20% konden
verhogen bij die personen die financiele moeilijkheden
ervoeren. (kans ratio - zie abstract voor details).
De onderzoekers keken naar de functionele single
nucleotide polymorphisms binnen het CLOCK gen, die in
staat zijn om de hoeveelheid eiwit die getranscribeerd
wordt vanuit het gen te beïnvloeden. Omdat deze eiwitten
het biologische klok mechanisme bedienen, kunnen deze
varianten processen benadelen, die processen waar bij
stress migraine niet optreedt.
Onderzoeker Daniel Baksa (Semmelweis University,
Boedapest) zei:
"Dit werk laat niet zien wat migraine veroorzaakt -
er is geen enige oorzaak - maar het laat zien dat zowel
stress als genetica een effect hebben. In het hier
gepresenteerde onderzoek waren we in staat om te laten
zien dat stress - veroorzaakt door financiële
moeilijkheden - leidde tot een toename van migraine bij
degenen die een bepaalde genvariant hebben. Wat we nu
moeten doen is kijken of andere circadiaanse
genvarianten die samenhangen met verschillende
stressfactoren hetzelfde effect hebben.
De kracht van onze studie is dat we hetzelfde effect
hebben gezien in twee onafhankelijke studiegroepen, in
Boedapest en Manchester, dus we vinden het een echt
effect. De onderzochte genvarianten zijn aanwezig bij
ongeveer 1/3 van de bevolking, dus het zijn veel
voorkomende varianten met een klein effectgrootte. Onze
resultaten werpen licht op een specifiek mechanisme dat
kan bijdragen aan migraine. Dat betekent dat voor veel
mensen de stress, die veroorzaakt wordt door financiële
zorgen, hun fysiek kan beïnvloeden. Migraine zorgt
jaarlijks voor een enorme gezondheids- en financiële
last, dus elke stap die we kunnen zetten om patiënten
inzicht te geven in hun toestand zullen erg welkom
zijn.”
Professor Andreas Reif (Universitair Ziekenhuis,
Frankfurt) zei:
“Dit is een erg interessante studie over de
interactie van genetica met stress bij migraine. Het
bestudeerde gen is betrokken bij het circadiaanstelsel,
waarvan eerder werd aangetoond dat het betrokken is bij
mentale aandoeningen zoals bipolaire stoornis, die
intrigerend comorbide is met migraine. Zo kan deze
studie een idee geven hoe deze ziektes gekoppeld kunnen
worden aan het zo interessante genetisch niveau. Maar
verder laat de studie zien hoe een milieu-risicofactor
alleen effect heeft in de aanwezigheid van een bepaalde
genetische risicofactor. Dit is niet in grote mate
gedaan met migraine, waardoor deze studie een spannend
nieuw voorbeeld is.”
Vertaling: Lia Keizer
