Muziekonderwijs zorgt voor aanmaak nieuwe
hersenverbindingen bij kinderen
Bron: RADIOLOGICAL SOCIETY OF NORTH AMERICA
Deelnemen aan muziekonderwijs zorgt voor toename van
hersenvezelverbindingen bij kinderen. Ook kan het van pas komen bij
het behandelen van autisme en ADHD, aldus een studie die volgende
week zal worden gepresenteerd, op de jaarlijkse bijeenkomst van de
Radiological Society of North America (RSNA).
“Het was al bekend dat muziekonderwijs goed is voor kinderen met
deze aandoeningen,” zegt Pilar Dies-Suarez, hoofd Radiologie in het
Hospital Infantil de México Federico Gómez in Mexico City, “maar
deze studie heeft geleid tot een beter begrip van hoe de hersenen
precies veranderen en waar de nieuwe verbindingen ontstaan.”
Er werden voor dit onderzoek 23 gezonde kinderen tussen de vijf
en zes jaar oud onderzocht. Alle kinderen waren rechtshandig en
hadden geen voorgeschiedenis van waarnemingsgerelateerde,
zintuiglijke of neurologische problemen. Geen van de kinderen had
eerder iets gedaan aan kunstzinnige vorming.
De deelnemers aan de studie kregen voor en na de muzikale
training een evaluatie door middel van zogenaamde tractografie (in
beeld brengen van neurale hersennetwerken) met behulp van ‘diffusion
tensor imaging’ (DTI) van de hersenen. DTI is een geavanceerde
MRI-techniek, waarbij zeer kleine structurele veranderingen in de
witte stof van de hersenen zichtbaar gemaakt kunnen worden.
“Muzikale ervaringen opdoen op jonge leeftijd kunnen bijdragen
aan een betere hersenontwikkeling, het optimaliseren van de aanmaak
en het vastleggen van neurale netwerken en het stimuleren van de
bestaande hersenroutes,” zegt dr. Dies-Suarez.
De witte stof in de hersenen bestaat uit miljoenen zenuwvezels
genaamd axonen, die fungeren als communicatiekabels die
verschillende delen van het brein met elkaar verbinden. Via DTI
kunnen de bewegingen van extracellulaire watermoleculen langs axonen
worden gemeten, via een meting van de zogenaamde fractionele
anisotropie (FA). Bij gezonde witte stof is de richting van de
extracellulaire watermoleculen tamelijk uniform en is de FA-waarde
hoog. Als de waterverplaatsing willekeuriger is, nemen de FA-waardes
af, wat duidt op afwijkingen.
In de loop van het leven zorgen de rijpingsprocessen in de
hersenen voor de aanleg van hersenroutes en verbindingen tussen
motorische, auditorische (gehoor) en andere gebieden voor de
ontwikkeling van talrijke cognitieve vermogens, waaronder muzikale
vaardigheden. Eerdere studies hebben autismespectrumstoornissen en
ADHD in verband gebracht met een afname in volume, vezelverbindingen
en FA-waardes van de forceps minor en de lagere forceps; gebieden
die zich in de frontale cortex van de hersenen bevinden. Dit zou
erop kunnen wijzen dat een slechte connectiviteit in de frontale
cortex, een gebied van de hersenen dat zich bezighoudt met complexe
cognitieve processen, een biomarker is voor deze aandoeningen.
Nadat de kinderen in het onderzoek de negen maanden
muziekonderwijs hadden genoten, waarbij Boomwhackers –
percussiebuizen van verschillende lengtes die de verschillende tonen
van de diatonische toonladder voortbrengen – bleek uit
DTI-resultaten dat er een toename was in FA en lengte van axonen in
verschillende hersengebieden, vooral in de forceps minor.
“Als een kind muziekonderwijs krijgt, worden de hersenen aangezet
tot het uitvoeren van bepaalde taken,” zegt dr. Suarez. “Daarbij
zijn het gehoor, motorische vaardigheden, de cognitie, emotie en
sociale vaardigheden betrokken, wat lijkt te zorgen voor activering
van de genoemde hersengebieden. De resultaten zijn waarschijnlijk
tot stand gekomen door de noodzaak om meer verbindingen tussen de
twee hersenhelften te creëren.”
De onderzoekers denken dat de resultaten van dit onderzoek kunnen
helpen bij het ontwerpen van doelgerichte interventiestrategieën
voor de behandeling van stoornissen als autisme en ADHD.
