Gen biologische klok is wellicht verbinding tussen stemming en
slaap
HOWARD HUGHES MEDICAL INSTITUTE
Als je een hele nacht doorhaalt of heel laat opblijft om achter
elkaar Game of Thrones te kijken, ben je de volgende dag
waarschijnlijk chagrijnig. Maar als je weken- of maandenlang niet
genoeg slaap krijgt, kun je een depressie krijgen, of andere
langdurige stemmingsproblemen. Het Howard Hughes Medical Institute
(HHMI) heeft nu ontdekt waaraan dat zou kunnen liggen.
Een team onder leiding van onderzoeker Louis Ptáček en Ying-Hui
Fu van de Universiteit van Californië, San Francisco, hebben een gen
geïdentificeerd dat zou kunnen werken als moleculair kruispunt
tussen onze stemming en de biologische – of circadiaanse – klok, die
bepaalt wanneer we wakker zijn en wanneer we slapen. Het onderzoek
werd op 22 februari gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings van
de National Academy of Sciences.
“Als we niet genoeg slaap krijgen, kan dat ontzettend veel
gevolgen hebben voor de gezondheid, inclusief onze geestelijke
gezondheid”, zegt Ptáček. Mensen die bijvoorbeeld nachtdiensten
draaien zijn gevoeliger voor een aantal ziektes, waaronder
stemmingsstoornissen zoals depressie. Tot nu toe is de wetenschap
nog niet in staat gebleken om een moleculair mechanisme aan te
wijzen dat kan verklaren hoe een verandering in onze circadiaanse
klok stemmingsstoornissen kan bevorderen.
De belangstelling van de onderzoekers werd vooral gewekt door hun
onderzoek naar drie leden van een familie met Vervroegde
Slaapfasestoornis ofwel FASP (Familial Advanced Sleep Phase), een
natuurlijke neiging om zeer vroeg wakker te worden, vóór 5.30 uur en
soms zelfs al om 2 uur. Omdat deze mensen een normale hoeveelheid
slaap krijgen wordt FASP niet als ziekte beschouwd, merkt Ptáček op.
Sommige mensen vinden het zelfs heerlijk dat zij met werken kunnen
beginnen voor alle anderen. Zo vroeg opstaan heeft echter ook
nadelen, vooral in een wereld waarin de meeste mensen later opstaan
– en naar bed gaan – dan mensen met FASP. Vroeg in de avond “vallen
ze met hun gezicht in hun bord avondeten van de slaap”, zegt Ptáček.
Bovendien vertoonden alle drie de familieleden die werden onderzocht
tekenen van een seizoensgebonden stemmingsstoornis, waarbij mensen
elk jaar om dezelfde tijd depressief worden, meestal als de dagen in
de winter korter worden.
Ptáček, Fu en hun collega’s ontdekten nog een overeenkomst tussen
de familieleden – ze hadden allemaal een gebrekkige versie van PER3,
een biologische-klok-gen. Om de rol te onderzoeken die het gen had
in de seizoensgebonden stoornis, werden muizen zodanig genetisch
gemodificeerd dat ze twee foute kopieën van PER3 hadden. In
tegenstelling tot mensen, slapen muizen vooral overdag en zijn ze ’s
nachts actief. De onderzoekers houden bij wanneer ze actief zijn
door te meten wanneer ze beginnen met in de tredmolens te rennen en
wanneer ze ermee stoppen.
Vertaling: Astrid Zwart
Steun ons werk, bezoek eens de Leefbewust webwinkel
De Leefbewust webwinkel richt zich voornamelijk op plantaardige
produkten zoals bessen, kruiden, grassen, algen, algenolie, zaden,
een natuurlijke multivitamine en de krenten uit de pap qua
voedingssupplementen. We zijn eigenlijk altijd op zoek naar de beste
versies van produkten. Zo hebben we schone Chlorella uit
binnenkweek, Spirulina gekweekt in bassins in de woestijn van
California en de betere kwaliteit tarwegras uit Nieuw Zeeland.
Bezoek de webwinkel
