Bittere smaak, maar prima geneesmiddel van komkommer genen
Hoog-technische gentechnologie en traditionele
Chinese geneesmiddelen komen samen als onderzoekers de genen
vaststellen die verantwoordelijk zijn voor de intens bittere smaak
van wilde komkommers. Het temperen van deze bitterheid maakte van de
komkommer- en pompoenfamilie populaire voeding, maar dezelfde
bestanddelen hebben ook potentie voor de behandeling van kanker en
diabetes.
"Je eet geen wilde komkommer, tenzij je het als
laxeermiddel wilt gebruiken," zegt William Lucas, professor in de
plantkunde van de universiteit van Californië in Davis en co-auteur
van het artikel, dat 28 november gepubliceerd werd in de uitgave van
Science.
Die bittere smaak in wilde kalebasachtigen
(cucurbits) - de familie waartoe komkommers, (fles)pompoenen en
(water)meloenen behoren - wordt veroorzaakt door bestanddelen
genaamd cucurbitacines. De bittere smaak beschermt wilde planten
tegen vijanden.
Het fruit en blad van wilde kalebasachtigen wordt
al duizenden jaren gebruikt in Indiaanse en Chinese geneesmiddelen
als braak- en laxeermiddel en voor de behandeling van leverziektes.
Meer recent hebben onderzoekers aangetoond dat cucurbits
kankercellen kunnen elimineren of hun groei bedwingen.
Van bitterheid is bekend dat het door twee
genetische eigenschappen wordt beheerst: "Bi", dat bitterheid
verleend aan de gehele plant, en "Bt", dat zorgt voor bitter fruit.
In het nieuwe onderzoek hebben Lucas, Sanwen Huang van de Chinese
Academy of Agricultural Sciences en hun collega's de nieuwste DNA
sequentie technologie gebruikt om de juiste DNA veranderingen vast
te stellen die in verband gebracht worden met bitterheid.
Ze hebben ook een grote hoeveelheid komkommers
geproefd. "Gelukkig is dit een gemakkelijke test," zegt Lucas. "Je
kauwt alleen maar op een komkommerblad of fruit, en je tong geeft je
de uitkomst!"
Ze konden 9 genen onderscheiden die betrokken zijn
bij de aanmaak van cucurbitacine, en lieten zien dat deze eigenschap
nagespeurd kon worden tot 2 omzettingsfactoren in zowel blad als
fruit, die deze 9 genen stimuleren om cucurbitacine te produceren.
Het nieuwe onderzoek laat zien hoe veredeling een
twist geeft aan komkommer genetica om fruit meer eetbaar te maken.
Dit proces begrijpen zou ruim baan kunnen geven aan het ontwikkelen
van andere voedsel oogsten, gebaseerd op planten die van nature
oneetbaar zijn of weinig voedingswaarde hebben.
Het zou ook veel gemakkelijker worden om
cucurbitacines in grote hoeveelheden te produceren om te gebruiken
voor klinische tests en mogelijk in medicijnen, zegt Lucas.
Bijvoorbeeld het anti-malaria geneesmiddel artemisinin,
oorspronkelijk afgeleid van de traditionele Chinese geneeskunde,
wordt nu ofwel geproduceerd als voorloper-molecule in gist, of door
synthetische biologie systemen.
Vertaling: Ellen Lam
