Studie toon aan dat mensen te weinig verschillende
soorten darm bacteriën hebben in vergelijking tot apen
Mensen hebben veel minder verschillende soorten
darm bacteriën in vergelijking tot onze meest naasten, de Afrikaanse
apen. Volgens een nieuwe studie lijkt de ogenschijnlijk lange
evolutietrend steeds sneller te gaan in de moderne samenleving, wat
mogelijk gevolgen heeft voor de gezondheid van de mens.
Onderzoekers hebben op basis van een analyse
vastgesteld dat de microbiële diversiteit van de moderne mens (als
afstammeling van een gemeenschappelijke afkomst met drie
apensoorten) langzaam en gelijkmatig is veranderd gedurende
miljoenen jaren, maar dat de mate van verandering zich onlangs
versneld heeft bij mensen in sommige delen van de wereld.
De darmbacterien van mensen in niet
geïndustrialiseerde samenlevingen wijken voor 60 procent af van
chimpansees, bij mensen in de VS is dit zelfs 70 procent.
"Sinds de mens en de chimpansee miljoenen jaren
geleden van een gemeenschappelijke voorouder afgesplitst zijn, is er
een verschil van 60 procent ontstaan in de koloniën die in onze
spijsvertering leven." Volgens Howard Ochman, professor in
integratieve biologie aan de Universiteit van Texas in Austin en
co-auteur van deze studie. "Aan de andere kant hebben mensen uit de
Verenigde Staten veel van de diversiteit aan darm bacteriën verloren
wat gebeurd is in een paar honderd jaar — en misschien zelfs wel
korter —."
Die snelle verandering zou tot negatieve
gezondheidseffecten voor Amerikanen kunnen leiden. Uit eerder
onderzoek is gebleken dat in vergelijking tot verschillende
bevolkingsgroepen, mensen die in de VS wonen de laagste diversiteit
aan darm microben hebben. Daarnaast heeft ander onderzoek ook nog
een gebrek aan microbiële diversiteit in menselijke ingewanden in
verband gebracht met verschillende ziekten zoals astma, darmkanker
en auto-immune ziekten.
De resultaten van deze laatste studie zijn
uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit van Texas in
Austin, Yale-universiteit, de Universiteit van Pennsylvania en
elders. Deze resultaten verschijnen deze week in het tijdschrift
'Proceedings van de National Academy of Sciences'. De hoofdauteur is
Andrew Moeller , gastdocent aan de Universiteit van Texas in Austin
en afgestudeerd aan de Yale University.
Een mogelijke verklaring voor hoe de mens
evolueert, met minder diversiteit in hun darm microben, is dat het
dieet verandert is naar een dieet met meer vlees en minder
plantaardige producten. Plantaardige producten vereisen een complexe
verscheidenheid aan microben om ze af te kunnen breken, dat geldt
echter niet voor vlees.
Op de vraag waarom Amerikanen een veel snellere
verandering hebben in microbiële diversiteit in vergelijking tot
mensen in minder geïndustrialiseerde samenlevingen, hebben sommige
deskundigen gesuggereerd dat de volgende punten hierin een rol
kunnen spelen: we besteden meer tijd binnenshuis, een toename van
het gebruik van antibacteriële zeep en schoonmaakmiddelen, het
veelvuldig gebruik van antibiotica en het hoge aantal geboorten door
middel van een keizersnede. Antibiotica en antimicrobiële
schoonmaakmiddelen kunnen zowel goede als slechte bacteriën doden,
en een keizersnede zorgt ervoor dat baby's bepaalde bacteriën van de
moeder niet ontvangen die ze anders meestal wel ontvangen bij een
vaginale geboorte.
"Sinds lange tijd is er een dalende trend geweest
in de diversiteit in de darm," volgens Ochman. "Het is verleidelijk
om te denken dat de afname van de microbiële diversiteit bij de mens
alleen te wijten is aan moderne medische behandelingen en andere
veranderingen in de levensstijl, maar dit onderzoek toont aan dat
andere factoren na verloop van tijd ook een rol meegespeeld moeten
hebben."
De onderzoekers hebben de genetische samenstelling
van bacteriën in fecale monsters van mensen, chimpansees, bonobo's
en gorilla's geanalyseerd om hun conclusies te trekken.
Vertaling: Manuka Buisman
