Diarree en candidiasis worden in verband gebracht met gewone
antibiotica, amoxicilline
Nadelen worden waarschijnlijk niet altijd gemeld.
Diarree en candidiasis kunnen het gevolg zijn van
inname van gewone antibiotica, amoxicilline en
amoxicilline-clavulaanzuur, alhoewel nadelen niet altijd
gerapporteerd worden, dit volgens een studie die gepubliceerd is in
CMAJ (Canadian Medical Association Journal).
Amoxicilline is de meest voorgeschreven
antibiotica, door huisartsen, bij luchtweginfecties en wordt vaak
voorgeschreven in combinatie met clavulaanzuur. De voordelen van
antibiotica voor luchtweginfecties zijn echter vaak gering dus is
het belangrijk voor artsen en patiënten om de voor- en nadelen van
het nemen van dergelijke medicijnen af te wegen. Omdat
antibioticaresistentie nu algemeen is, is het bijzonder belangrijk
om antibiotica verstandig te gebruiken.
“De oorzaak van de resistentie tegen antibiotica
is het overmatig gebruik van antibiotica en daarom mogen deze
medicijnen niet voorgeschreven worden als de voordelen niet opwegen
tegen de nadelen,” zegt Dr. Christopher Del Mar en medeauteurs van
Centre for Research in Evidence-Based Practice, Bond University,
Gold Coast, Queensland, Australië.
Bewijs van algemeen voorkomende schade door
antibiotica ontbreekt omdat de meeste gegevens afkomstig zijn van
observationele studies in plaats van gerandomiseerd gecontroleerde
studies, de gouden standaard voor onderzoeken.
Onderzoekers voerden een systematische review uit
van gecontroleerde studies met volwassenen en kinderen om schade
door amoxicilline te kwalificeren en kwantificeren waardoor ze
artsen beter kunnen informeren over de risico’s en voordelen van het
voorschrijven van deze antibiotica. Vijfentwintig studies bevatten
informatie over de schade waarbij ze suggereren dat er onvoldoende
rapportage is over de bijwerkingen. Antibiotica werden in de
eerstelijns gezondheidszorg voorgeschreven in 15 studies (33%),
tandheelkundige zorg (9 studies, 20%), behandelingen (25 studies,
56%) of preventie (20 studies, 44%). Het totale aantal deelnemers
was 10.519 waarvan 4280 mensen alleen amoxicillin ontvingen, 1005
amoxicilline-clavulaanzuur en 5234 een placebo.
De onderzoekers zagen dat men drie keer zoveel
kans op diarree had als er amoxicilline-clavulaanzuur ingenomen
werd. Candidiasis is ook geassocieerd met het gebruik van
amoxicilline-clavulaanzuur.
“Gerapporteerde schades waren minder dan verwacht
bij klinische ervaringen en anekdotisch observationeel-afgeleide
gegevens, die voornamelijk voorkomende schades meldden als
huiduitslag (5%-8% van de behandelde mensen en zelfs tot 20% hoger
onder degenen die met amoxicilline werden behandeld voor
klierkoorts) en gastro-intestinale stoornissen,” schrijven de
auteurs.
“Onder-rapportage van schade bij studies blijft
wijdverbreid en totdat dit probleem wordt aangepakt zal
onder-rapportage naar systematische reviews en andere bewijs
syntheses vloeien zoals richtlijnen.”
“Het belangrijkste gevolg van onder-rapportage van
schades,” zei dr. Del Mar, “is het kantelen van de balans van voor-
en nadelen in de richting van amoxicilline.”
De auteurs hopen dat deze bevindingen nuttig
zullen zijn voor de medici in hun gesprek met patiënten over de
nadelen, alsmede over het algemene gebrek aan werkzaamheid van deze
antibiotica bij behandeling van acute respiratoire infecties in de
eerste lijn gezondheidszorg. Echter wordt het vermogen “van artsen
en patiënten om volledig geďnformeerde beslissingen te kunnen nemen
over het gebruik van amoxicilline en amoxicilline-clavulaanzuur
belemmerd door een slechte meting en rapportage,” concluderen zij.
In een gerelateerd commentaar
http://www.cmaj.ca/site/press/cmaj141344.pdf, schrijft Dr. Yoon Loke
van de Norwich Medical School, University of East Anglia, Norwich,
United Kingdom, “(Deze) bevindingen zijn, over de hele wereld,
belangrijk voor artsen en patiënten die de voor- en nadelen moeten
overwegen van empirische amoxicilline therapie in situaties die
vertroebeld zijn door diagnostische onzekerheid.”
“Amoxicilline wordt al decennia op grote schaal
gebruikt en het is een schande dat de gegevens over deze nadelen bij
zoveel studies en proeven ontbreken. Bij dit geneesmiddel moeten
artsen en patiënten niet denken dat ‘afwezigheid van bewijs van
schade’ hetzelfde is als ‘bewijs van afwezigheid van schade’.”
Vertaling: Lia Keizer
