Adenosine kan 'love handles' doen smelten
Onderzoekers aan de universiteit van Bonn
ontdekken een nieuwe signaalweg om overtollig lichaamsgewicht te
bestrijden.
Het aantal mensen met overgewicht neemt wereldwijd
sterk toe en daardoor ook het risico op een hartaanval, beroerte,
diabetes en de ziekte van Alzheimer. Om deze reden dromen veel
mensen van een efficiënt gewichtsverlies. Een internationaal team
van onderzoekers onder leiding van professor Alexander Pfeifer van
het Universitair Ziekenhuis van Bonn, zijn nu een stap dichter bij
dit doel. De wetenschappers ontdekten een nieuwe manier om bruin vet
te stimuleren en daarmee energie uit de voeding te verbranden: Het
lichaamseigen adenosine activeert bruin vet en "bruint” wit vet. De
resultaten zijn gepubliceerd in het gerenommeerd tijdschrift
"Nature".
"Niet alle vet is gelijk," zegt professor
Alexander Pfeifer van het Instituut voor Farmacologie en Toxicologie
van het Academisch Ziekenhuis van Bonn. Mensen hebben twee
verschillende soorten vet: ongewenste witte vetcellen die storende
"love handles" vormen en bruine vetcellen, die werken als een kachel
die overtollige energie in warmte omzet. "Als we in staat zijn om
bruine vetcellen te activeren of om witte vetcellen om te zetten in
bruine moet het mogelijk zijn om gewoon overtollig vet weg te
smelten” meldt de farmacoloog.
De groep van Prof Pfeifer samen met een
internationaal team uit Zweden, Denemarken, Finland, evenals van de
Helmholtz-Centrum Dresden-Rossendorf en de Universiteit van
Düsseldorf hebben nu ontdekt dat er een nieuwe signaleringsmolecule
adenosine bruine vetcellen kan activeren. Adenosine komt meestal
vrij bij stress. Cruciaal voor het verzenden van het adenosine
signaal is de adenosine A2A receptor.
Adenosine activeert bruin vetweefsel.
"Als adenosine zich bindt aan deze receptor in
bruine vetcellen wordt de vetverbranding aanzienlijk gestimuleerd,"
meldt Dr Thorsten Gnad van Prof Pfeifer's team. Het was eerder niet
voor mogelijk gehouden dat adenosine bruin vet kon activeren.
Verschillende studies met ratten en hamsters hebben aangetoond dat
adenosine bruin vet blokkeert.
Echter, hebben de onderzoekers van de Universiteit
van Bonn zich niet laten misleiden door deze eerdere bevindingen.
Zij isoleerden bruine vetcellen uit mensen tijdens de operatie en
onderzochten de signaalroute voor vet activatie d.m.v. adenosine. De
resultaten toonden aan dat ratten en hamsters anders reageerden dan
mensen in dit opzicht. “Het bruin vet anderzijds werkt op dezelfde
manier bij muizen als bij mensen," zegt Prof Pfeifer.
Bruinen van wit vet door adenosine .
Bovendien onderzocht de groep de mogelijkheid om
met adenosine witte vetcellen te transformeren in bruine - een
proces genoemd "bruining". Witte vetcellen kunnen normaal niet
worden geïnduceerd om overtollig vet te verbranden door adenosine,
omdat ze simpelweg de A2A receptor niet bezitten. Daarom is het team
over gegaan tot het overgedragen van het A2A receptor gen uit bruine
vetcellen naar witte vetcellen bij muizen. Deze witte vetcellen met
A2A receptoren worden bruine en verbranden energie.
Klinische toepassing is nog ver weg.
Daardoor konden de onderzoekers van de
universiteit van Bonn het belang van adenosine bij muizen en mensen
voor het eerst begrijpen. "Door de toediening van adenosine-achtige
stoffen verloren de muizen duidelijk aan gewicht," meldt Prof
Pfeifer. Echter, veel vragen in dit verband moeten nog worden
onderzocht. Daarom is de klinische toepassing nog ver weg.
Vertaling: Andre Teirlinck
