Wetenschappers onderzoeken een methode om een
ecologische
ramp te kunnen voorspellen
Wetenschappers aan de Universiteit
van Southampton zijn een techniek aan het testen om
te voorspellen wanneer een ecosysteem dreigt in te
storten. Dit kan ook belangrijk zijn voor het
voorspellen van crises in de landbouw, visserij en
zelfs sociale systemen.
De onderzoekers hebben een
wiskundig model op een echte situatie in de wereld
toegepast, een ecologische ramp in een meer in
China, om aan te tonen dat een ecosysteem sterk
schommelt tussen gezond en ongezond, kort voor de
uiteindelijke ineenstorting.
Hoofd Geografie van Southampton,
professor John Dearing legt uit: "We wilden bewijzen
dat dit schommelen net voor een dramatische
verandering in een systeem optreedt - of het nu een
sociale, ecologische of klimatologische systeem is -
en dat deze methode zou kunnen worden gebruikt om
toekomstige kritieke wijzigingen in andere systemen
te kunnen voorspellen in de wereld om ons heen. "
Een team onder leiding van Dr.
Rong Wang hebben bodemmonsters geëxtraheerd uit
sediment op de bodem van het meer Erhai in de
provincie Yunnan, China en hebben de niveaus en de
variatie van gefossiliseerde algen (diatomeeën) over
een periode van 125-jaarin kaart gebracht . Uit
analyse van de monsters bleek dat de algen relatief
stabiel bleven tot ongeveer 30 jaar voordat het meer
verviel in een troebele of vervuilde staat. Echter,
de monsters van deze laatste drie decennia toonden
veel fluctuatie, wat aangeeft dat er een groot
aantal dramatische veranderingen in de soorten en
concentraties van algen optraden - bewijs van de
schommelingen voor de uiteindelijke definitieve
wijziging van het meer.
Rong Wang zegt: "Door de algen als
een maat voor de gezondheid van het meer te
gebruiken, hebben we aangetoond dat het ecosysteem
'wiebelde' voordat het de kritische overgang maakte
- in dit geval naar een troebele toestand.
"Dramatische schommelingen zijn te
zien in andere data, wat suggereert dat er grote
externe invloeden op het meer gedurende een lange
periode zijn geweest - bijvoorbeeld verontreiniging
door meststoffen, afvalwater van velden en
veranderingen in waterstanden - waardoor het
ecosysteem snel heen en weer moest
schakelen.Uiteindelijk kon het meer het niet meer
aan of herstellen, het verloor veerkracht en het
bereikte wat genoemd wordt een 'kritisch punt' en
uiteindelijk stortte het helemaal in."
De onderzoekers hopen dat de
methode die zij hebben getest in China zou kunnen
worden toegepast in andere regio's en landschappen.
Co-auteur Dr Pete Langdon zegt:
"In dit geval hebben we algen gebruikt als een
marker van hoe het meer zich tegen externe invloeden
verweerde - maar wie zegt dat we deze methode niet
op andere manieren kunnen gebruiken? Misschien
moeten we bijvoorbeeld kijken naar 'schommel'
signalen van klimaatgegevens om een dreigende crises
te voorspellen".
Robertus
Vertaling: Andre Teirlinck