Medicinale cannabis is veilig en effectief; tijd
voor herziening onderzoek
Nieuw themanummer van het European Journal of
Internal Medicine: cannabis in reguliere geneeskunde
invoeren
ELSEVIER
Medicinale cannabis is veilig en effectief bij
pijnbestrijding. Onderzoekers doen een oproep om de
behandeling in de gevestigde reguliere medische
geneeskunde op te nemen. Een nieuw speciaal themanummer
van het Eruopean Journal of Internal Medicine toont een
uitgebreid overzicht van het huidige bewijs voor het
gebruik van cannabis en daarvan afgeleide producten in
de geneeskunde. Het tijdschrift roept op tot meer
onderzoek ter versterking van de wetenschappelijke
onderbouwing.
“Wij vinden het absoluut noodzakelijk om niet alleen
de huidige stand van zaken te laten zien, maar ook een
voorstel te doen tot de ontwikkeling van het
wetenschappelijk onderzoeksprogramma binnen het
paradigma van op bewijs gebaseerde geneeskunde,” zegt
prof. Victor Novack, gastredacteur van het speciale
nummer en hoogleraar aan Ben-Gurion University van Negev
in Israël. “Ons uiteindelijke doel zou moeten zijn om
wetenschappelijk vast te stellen op welke plaats
producten op basis van medische cannabis in het moderne
medische arsenaal nu eigenlijk staan.”
Cannabis wordt al eeuwen gebruikt voor
pijnbestrijding, als slaaphulpmiddel en voor allerlei
andere doelen, maar er is maar weinig bewijs over de
veiligheid en effectiviteit. Dit komt gedeeltelijk door
relatief recente wettelijke restricties op het gebruik,
wat het onderzoek ernaar heeft gehinderd en waardoor
artsen er weinig of geen verstand van hebben.
Sinds 2012 is er echter een explosie aan studies
verschenen. Dit nieuwe themanummer bevat twee grote
studies naar het gebruik van cannabis bij
kankerpatiënten en ouderen, plus een uitgebreid
overzicht van de bewijzen, regels, ethiek en het
praktische gebruik. De auteurs en redacteuren roepen op
tot meer onderzoek om de wetenschappelijke basis te
versterken.
In een studie geleid door prof. Novack analyseerde
een team onderzoekers uit Israël de verzamelde gegevens
van de medicinale cannabisbehandeling van 2970
kankerpatiënten tussen 2015 en 2017. De twee grootste
problemen waar de patiënten hoopten vanaf te komen waren
slaapproblemen en pijn. Cannabis blijkt op beide vlakken
te helpen. 95,5 procent van de patiënten gaf aan een
verbetering in hun toestand te ervaren.
Hetzelfde team analyseerde ook de doeltreffendheid
van medicinale cannabis als behandeling bij ouderen met
verschillende problemen, zoals pijn en kanker, tussen
2015 en 2017. De conclusie was: “Het onderzoek wijst uit
dat het therapeutische gebruik van cannabis veilig en
effectief is bij ouderen. Cannabisgebruik kan leiden tot
afname van het gebruik van andere medicijnen, zoals
opioïden. Het is van groot belang meer data te
verzamelen door middel van dubbelblind gerandomiseerd
gecontroleerd onderzoek, ter versterking van het bewijs
voor deze speciale doelgroep.”
In een overzicht in dit themanummer bespreekt prof.
Donald Abrams van de University of California, San
Fransisco Ward (VS), het recente overzichtsonderzoek dat
door de National Academies of Sciences, Engineering and
Medicine is uitgevoerd: The Health Effects of Cannabis
and Cannabinoids. De conclusie in het rapport, dat
10.000 wetenschappelijke uittreksels in ogenschouw nam,
was “dat er doorslaggevend of uitgebreid bewijs was dat
cannabis of cannabinoïden effectief zijn bij de
behandeling van pijn bij volwassenen; bij misselijkheid
en braken door chemotherapie en bij spasticiteit
geassocieerd met multiple sclerose.”
Niettemin benadrukt het rapport ook de grenzen die in
de VS gesteld worden aan het onderzoek, die wellicht het
gebrek aan sterk bewijs voor het therapeutische gebruik
van cannabis kunnen verklaren. Deze schaarste aan
onderzoek heeft ook geleid tot talloze ethische
problemen bij het voorschrijven van cannabis, vooral
omdat veel artsen de behandeling misschien niet goed
genoeg begrijpen om te adviseren over dosering en
gebruik. Een artikel van onderzoekers van de University
of British Columbia, Canada en het International
Cannabis and Cannabionoids Institute, Prague, Tsjechië,
geeft praktisch advies voor artsen, met data over de
farmacologie van cannabis.
“In dit themanummer over medicinale cannabis staat
alles wat je wilde weten over dit onderwerp,” aldus
prof. Novack. “We hopen dat het artsen een goed
overzicht geeft van de huidige stand van zaken
betreffende de verschillende aspecten van het
medicinale-cannabisonderzoek en dat het een leidraad is
bij het kiezen van een geschikt middel voor de
indicaties waar het bewijs voldoende is om behandeling
te starten. We hopen ook dat de artikelen de discussie
over de toekomst van het medicinale-cannabisonderzoek en
het invoegen in de reguliere geneeskunde zal
vergemakkelijken.
Vertaling: A Zwart