Hoge consumptie van rood en bewerkt vlees gelinkt
aan niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) en
insulineresistentie
Een nieuwe studie in het Journal of Hepatology voegt
NAFLD toe aan de lijst van ziektes die gelinkt zijn met
een westers dieet, dat een relatief hoge consumptie van
rood en bewerkt vlees omvat.
Wereldwijde vleesconsumptie is toegenomen in de
afgelopen decennia en bewijs stapelt zich op dat een
hoge consumptie van rood vlees en merendeels bewerkt
vlees ongezond is voor mensen en gelinkt is aan
chronische ziektes zoals kanker, diabetes type 2 en
hart- en vaatziekte. Een nieuwe studie, gepubliceerd in
het Journal of Hepatology voegt niet-alcoholische
leververvetting (NAFLD) aan de lijst toe.
“NAFLD wordt beschouwd als het lever-component van het
metabool syndroom, met als sleutelfactoren
insulineresistentie en ontstekingen in z’n
pathofysiologie,” aldus hoofdonderzoeker professor Shira
Zelber-Sagi, RD, PhD, van de School of Public Health,
Faculty of Social Welfare and Health Sciences,
University of Haifa, Israël. “Een ongezonde westerse
levensstijl speelt een grote rol in de ontwikkeling en
voortgang van NAFLD, namelijk, door gebrek aan
lichamelijke beweging en een hoge consumptie van
fructose en verzadigd vet.
Onze studie keek naar andere gebruikelijke
voedingsmiddelen in het westers dieet, te weten rood en
bewerkt vlees, om vast te stellen of deze het risico op
NAFLD verhoogden.”
Om de link tussen het soort vlees en bereidingsmethode
en NAFLD en insulineresistentie te testen, ondernamen de
onderzoekers een dwarsdoorsnedeonderzoek onder
individuen die tussen de 40 en 70 jaar oud waren en
welke een colonoscopie screening ondergingen aan het
Department of Gastroenterology and Hepatology in het Tel
Aviv Medical Center, en welke instemden om deel te nemen
aan een metabolische- en lever screening studie tussen
2013 en 2015.
NAFLD en insulineresistentie werden geëvalueerd door
echografie en beoordeling met het homeostasemodel
(HOMA). Het soort vlees en bereidingswijze werden
gemeten door middel van vragenlijsten over de
voedselfrequentie en details over vleesconsumptie. Als
ongezonde bereidingswijzen werden gezien; bakken/braden
en grillen tot een niveau van doorbakken of extra goed
doorbakken. Deze methodes produceren heterocyclische
aminen (HCA’s), welke ontstekingsbevorderende stoffen
zijn, en de inname hiervan werd ook berekend.
Na een aantal van de deelnemers te hebben uitgesloten
als gevolg van factoren zoals virale hepatitis en
alcoholmisbruik, werden er bijna 800 personen betrokken
bij de hoofdanalyse, van wie een deelsteekproef van 357
personen de vragenlijst over vlees invulden. NAFLD werd
gediagnosticeerd bij 38,7 procent van de deelnemers en
insulineresistentie bij 30,5 procent.
De verhouding inname van rood en wit vlees was
respectievelijk ongeveer een derde en twee derde,
hetgeen gelijk is aan het typische voedingspatroon van
de Israëlische bevolking. Grote vleeseters waren iets
jonger, voornamelijk mannelijk, hadden een hogere body
mass index (BMI), calorie inname, en een slechter
stofwisselingsprofiel.
De resultaten toonden aan dat een hoge consumptie van
rood en bewerkt vlees een onafhankelijke risicofactor is
voor NAFLD en insulineresistentie, los gezien van
verzadigd vet, cholesterol inname en andere
risicofactoren zoals BMI. Daarnaast hadden individuen
die grote hoeveelheden vlees consumeerden, bereid via
ongezonde methodes, en diegenen die al gediagnosticeerd
waren met NAFLD en grote hoeveelheden HCA’s consumeerden
een hogere kans op insulineresistentie.
Diëten met weinig koolhydraten worden vaak aangeraden
om stofwisselingsziekten te voorkomen. Deze diëten met
weinig koolhydraten kunnen erg rijk aan dierlijke
eiwitten zijn, vooral in de vorm van vlees. Terwijl
vlees waardevolle nutriënten levert die gunstig voor de
gezondheid zijn, zoals eiwit, ijzer, zink en vitamine
B12, geeft de huidige studie aan dat vlees met mate moet
worden gegeten, en het soort vlees en de bereidingswijze
ervan met wijsheid moeten worden gekozen.
Hoewel de link tussen een hoge rood- en bewerkt
vleesconsumptie en NAFLD nog moet worden bevestigd door
prospectief onderzoek, raadt professor Zelber-Sagi het
limiteren van de rood- en bewerkt vleesconsumptie aan,
en om de voorkeur te geven aan gezonder “wit vlees”,
zoals kip of kalkoen, vis op te nemen in het
voedingspatroon, en om het voedsel te stomen of te koken
in plaats van bakken/braden of grillen van vlees op een
hoge temperatuur tot dat het goed doorbakken is.
“NAFLD is primair een leefstijl georiënteerde ziekte.
Met degelijke medische- en voedingspatroon begeleiding
van hun clinici, zijn patiënten beter geïnformeerd en
uitgerust om de leefstijl-veranderingen, nodig om deze
ziekte om te keren, te implementeren”, merkte professor
Zelbi-Sagi op.
Vertaling: Arnoud
