Tekort aan vitamine D bij veel zwangere vrouwen
Niet genoeg zon, te weinig gepast voedsel of
supplementen leiden tot een tekort aan vitamine D bij
zwangere vrouwen.
NORWEGIAN NIVERSITY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY
Volgens een groot onderzoek, eerder dit jaar
gepubliceerd in PLOS One, heeft één op de drie zwangere
vrouwen in Noorwegen aan het einde van de zwangerschap
een tekort aan vitamine D.
In de donkere wintermaanden in Noorwegen steeg het
percentage zwangere vrouwen met een vitamine D-tekort
tot vijftig procent.
"Het is moeilijk om voldoende vitamine D uit
voedingsbronnen te halen en gedurende zes maanden van
het jaar is het zonlicht rond de noordelijke
breedtegraad niet voldoende om de vitamine aan te maken.
Zelfs al zien we de zon, ze staat te laag voor ons om
vitamine D te kunnen produceren", zegt Miriam K.
Gustafsson, hoofdauteur van het artikel en promovendus
aan de Norwegian University of Science and Technology’s
(NTNU) Department of Public Health and Nursing .
"We smeren ons in de zomer in met zonnebrandcrème om
onze huid te beschermen en kanker te voorkomen, maar dit
maakt het moeilijker voor ons lichaam om genoeg vitamine
D aan te maken,” voegt ze eraan toe. Gustafsson is ook
senior consultant bij het St. Olavs-ziekenhuis in
Trondheim.
Belangrijk voor de botmassa.
Lage vitamine D-spiegels kunnen ernstige gevolgen
hebben voor de gezondheid van de botten van zowel moeder
als kind. Vitamine D is nodig om calcium op te nemen in
de darmen. Tijdens de zwangerschap is deze vitamine
cruciaal om te zorgen voor voldoende calcium om de
botmassa van het kind op te bouwen en die van de moeder
te behouden.
Een voorbeeld: een Australisch onderzoek heeft een
lagere botmassa aangetoond bij 20-jarige nakomelingen
van moeders met vitamine D-tekort tijdens de
zwangerschap.
Risico op astma bij kinderen.
Lage niveaus van vitamine D zijn ook in verband
gebracht met een verhoogd risico op vroeggeboorte en
astma bij het kind. Het is aangetoond dat vitamine
D-supplementen tijdens de zwangerschap het risico op
astma verminderen. Wanneer de moeder te weinig vitamine
D in haar lichaam heeft, kan het risico op hoge
bloeddruk, pre-eclampsie en zwangerschapsdiabetes
eveneens toenemen.
Met andere woorden, er zijn belangrijke redenen om te
zorgen voor voldoende vitamine D tijdens de
zwangerschap.
Uit het NTNU-onderzoek van Gustafsson blijkt echter
dat minder dan één op de vijf zwangere vrouwen de
aanbevelingen van het Noorse Directoraat voor Gezondheid
volgde om vitamine D-supplementen tijdens de
zwangerschap in te nemen.
Kleine maatregelen hebben positieve effecten.
Gustafsson vindt dit een verontrustende statistiek.
"Ik denk dat het nemen van kleine acties kan leiden
tot een betere vitamine D-waarde bij zwangere vrouwen.
We vonden dat slechts 18 procent van de vrouwen in onze
studie de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 10
microgram vitamine D of een theelepel kabeljauwleverolie
gebruikte. De resultaten zouden zeker beter zijn geweest
als meer vrouwen twee tot drie keer per week
supplementen hadden genomen en vis hadden gegeten, zoals
wordt aanbevolen, "zegt ze.
Vitamine D is één in vet oplosbare vitamine die in
het lichaam wordt opgeslagen, dus is het belangrijk om
niet meer te nemen dan de hoeveelheid die door de
autoriteiten of beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg
wordt aanbevolen om een overdosis te voorkomen.
Maar, zegt Gustafsson, "de grotere uitdaging lijkt te
zijn dat zwangere vrouwen te weinig vitamine D krijgen."
Beter foliumzuur innemen.
"Veel vrouwen nemen nu de aanbevolen vitamine
B-foliumzuursupplementen tijdens de zwangerschap; en de
inspanningen om vrouwen te informeren hebben zeker
bijgedragen tot hun kennis dat foliumzuur het risico op
ruggenmergdefecten (neurale buisdefecten) van een kind
kan verminderen”, zegt ze.
"Er zijn veel mensen die kunnen helpen om deze
informatie aan zwangere vrouwen door te geven;
huisartsen en verloskundigen zien vrouwen voor
zwangerschapscontroles, het is ook belangrijk dat de
informatie van de gezondheidsautoriteiten wordt
doorgegeven aan publiek en gezondheidspersoneel", zegt
de onderzoeker. .
Omvangrijke studie.
De studie omvatte 855 gezonde zwangere vrouwen uit
Trondheim en Stavanger, waardoor het een ongewoon grote
studie is. Het vitamine D-gehalte van de vrouw werd één
keer gemeten in het tweede en derde trimester van de
zwangerschap. Vierennegentig vrouwen werden niet opnieuw
opgenomen in de tweede meting.
De resultaten tonen aan dat 34 procent van de vrouwen
aan het einde van de zwangerschap een laag vitamine
D-gehalte had. Met de grote seizoensgebonden variatie in
zonlichtintensiteit waren de vitamine D-waarden nog
lager in de winter. In het derde trimester van de
zwangerschap had 47 procent van de vrouwen uit Trondheim
en 51 procent van de vrouwen uit Stavanger een tekort
aan de belangrijke vitamine. De gegevens in de enquête
zijn verzameld van 2007 tot 2009.
Voetafdrukken" van het leven in de baarmoeder.
Een vergelijkbaar onderzoek onder zwangere vrouwen
werd enkele jaren geleden uitgevoerd in Zweden, waaruit
bleek dat zelfs aan het einde van de zwangerschap nog
meer vrouwen dan in het onderzoek van Gustafsson een
lage vitamine D-spiegel hadden.
Gustafsson voegt eraan toe dat andere onderzoeken ook
het belang van vitamine D tijdens de zwangerschap hebben
aangetoond, voornamelijk voor de botgroei van het kind.
Naast dat vitamine D-spiegels geassocieerd zijn met
verhoogde risico's op zwangerschapscomplicaties,
vroeggeboorte en astma bij kinderen, suggereren recente
studies dat vitamine D tijdens de zwangerschap
belangrijk is bij het voorkomen van aandoeningen zoals
hart- en vaatziekten en osteoporose later in het leven
van het kind.
"Het is heel opwindend om meer te leren over de
'voetafdrukken' die het leven in de baarmoeder
achterlaat tijdens het hele leven van het kind,” zegt
Gustafsson.
Vertaling: Andre Teirlinck