Hoge dosering vitamine D en afname aderverkalking

Volgens wetenschappers zorgt vitamine D al in slechts vier maanden voor afname van de vaatwandstijfheid bij jonge Afrikaans-Amerikaanse mensen, die wel overgewicht en een vitaminetekort hadden maar verder nog gezond waren.

Stijve vaatwanden zijn een onafhankelijke voorspeller van cardiovasculaire ziektes en dood en vitamine D-gebrek blijkt daaraan bij te dragen, zegt Dr. Yanbin Dong, geneticus en cardioloog aan het Georgia Prevention Institute (GPI), Medical College of Georgia (MCG), van de Universiteit van Augusta.

Bij 70 Afrikaans-Amerikanen tussen de 13 en 45 jaar, die allemaal in meer of mindere mate arteriële stijfheid vertoonden, werden de beginwaarden bepaald en 16 weken later werd opnieuw gemeten, nadat de deelnemers verschillende doseringen hadden ingenomen van de vitamine die het best bekend staat om zijn rol in de botgesteldheid.

Dit gerandomiseerde onderzoek, klaarblijkelijk het eerste in zijn soort, wees uit dat arteriële stijfheid bij deze doelgroep verbeterde met vitamine D-suppletie op basis van dosis-respons, zo schrijven zij in het tijdschrift PLOS One.

Donkere mensen met overgewicht/obesitas lopen meer risico op een vitamine D-tekort omdat een donkere huid minder zonlicht absorbeert (de huid maakt vitamine D aan in respons op blootstelling aan zonlicht) en vet lijkt vitamine D in beslag te nemen zonder duidelijk doel, aldus Dong, senior auteur van de studie.

Deelnemers die 4000 IE (Internationale eenheden) kregen, meer dan zes keer de aanbevolen dagelijkse dosis van 600 IE voor de meeste volwassenen en kinderen volgens het Institute of Medicine, profiteerden het meest, zegt Dr. Anas Raed, onderzoeker aan het MCG Department of Medicine en hoofdauteur van de studie.

Deze dosis van 4000, die door het Institute of Medicine momenteel gezien wordt als de hoogste veilige dosis, verminderde de arteriële stijfheid het meest en het snelst: 10,4 procent in vier maanden. “Het verlaagde de stijfheid significant en snel,” zegt Raed.

Bij 2000 IE nam de stijfheid met 2 procent af in dezelfde tijdsduur. Bij 600 IE nam de arteriële stijfheid zelfs enigszins toe met 0,1 procent en bij de placebogroep nam de stijfheid met 2,3 procent toe in dezelfde tijdsduur.

Om de arteriële stijfheid te bepalen werd uitgegaan van de non-invasieve gouden standaard, de polsgolfsnelheid. De gerapporteerde metingen werden gedaan aan de halsslagader in de nek en aan de dijbeenslagader, een hoofdader die het onderlichaam van bloed voorziet. De American Heart Association beschouwt dit als de voornaamste meting voor arteriële stijfheid.

Telkens als het hart slaat wordt er een golf gecreëerd en bij een gezond hart- en vaatsysteem zijn deze golven kleiner en minder talrijk. De test meet in essentie de snelheid waarmee het bloed beweegt en in dit geval is snel niet goed, aldus Raed.

“Als je aderen stijver zijn neemt de polsgolfsnelheid toe, wat het risico vergroot op cardiometabole ziektes in de toekomst,” zegt Raed.

De verschillende doseringen en de placebo’s waren allemaal op dezelfde manier verpakt, zodat noch de deelnemers noch de onderzoekers wisten of iemand een dosis kreeg en hoeveel, totdat de studie was afgerond. Zowel de placebo als het supplement werd eenmaal per maand toegediend bij de GPI om er zeker van te zijn dat iedereen daadwerkelijk iets kreeg toegediend.

Dong was ook senior auteur van een studie uit 2015, gepubliceerd in het tijdschrift BioMed Central Obesity, waaruit bleek dat bij dezelfde groep deelnemers zowel 2000 als 4000 IE ervoor zorgde dat het bloedgehalte van vitamine D op het meer gewenste niveau kwam van 30 nanogram per milliliter.

Volgens deze studie werd bij de hoogste dosis van 4000 sneller, in acht weken, een gezond niveau bereikt en dit zorgde ook voor een betere remming van het parathyreoïdhormoon (PTH), dat de pogingen van vitamine D weerstreeft om de botgesteldheid te verbeteren door opname van calcium.

Hart- en vaatziekte is volgens de Centers for Disease Control and Prvention de voornaamste doodsoorzaak in de VS, maar cardiovasculaire ziektes komen meer voor onder zwarte mensen en de sterfte is hoger dan bij witte mensen en de ziekte ontwikkelt zich ook vaak eerder in het leven. Volgens de schrijvers dragen arteriële stijfheid en gebrek aan vitamine D hieraan mogelijk bij.

Hoewel nog niet volledig duidelijk is hoe vitamine D nu eigenlijk goed is voor onze aderen, lijkt het wel de gezondheid van de bloedvaten op vele manieren te beïnvloeden.

Uit laboratoriumstudies is gebleken dat bij muizen die een vitamine D-receptor missen het renine-angiotensine-aldosteronsysteem meer geactiveerd wordt, aldus Raed. Activering van dit systeem versterkt het samentrekken van de bloedvaten, wat kan bijdragen aan arteriële stijfheid. Vitamine D kan ook de vasculaire celproliferatie in de gladde spieren, de afval-etende macrofagen en calcificatievorming remmen; allemaal factoren die kunnen zorgen voor verdikking van de aderwanden en vermindering van flexibiliteit. Vitamine D is ook ontstekingsremmend en ontsteking gerelateerd aan zwaarlijvigheid is een onderliggend mechanisme bij het ontstaan van coronaire hartziekte, aldus Raed.

Volgens Dong en Raed is het nu tijd om een grotere studie op te zetten, met name voor een doelgroep met een hoog risicoprofiel, waarbij de voortgang van de deelnemers langere tijd wordt gevolgd. “In een jaar zouden we nog veel meer data kunnen verzamelen en ideeën opdoen,” voegt Raed toe.

Dong geeft aan dat de metingen van polsgolfsnelheid en bloeddruk complementair zijn maar niet onderling uitwisselbaar. “We denken dat de dokter in de toekomst misschien de arteriële stijfheid kan bepalen als extra aanwijzing voor de staat van je gezondheid,” zegt Raed.

Er waren geen meetbare verschillen in gewicht of bloeddruk tijdens de 16 weken durende onderzoeksperiode.

Het Institute of Medicine beveelt momenteel een dagelijkse inname aan van 800 IE vitamine D voor mensen van 70 en ouder. Voor adolescenten en volwassen is de aanbevolen hoeveelheid ten hoogste 4000 IE, terwijl de bovengrens eerder bij 2000 IE lag.

Meer dan 80 procent van de Amerikanen, die hun dagen overwegend binnen doorbrengen, hebben een vitaminegebrek. Dong, die expert is op vitamine D-gebied, zegt dat de beste bron van vitamine D is om dagelijks tussen 10 uur ‘s ochtends en 2 uur ‘s middags buiten in de zon door te brengen.

Voeding zoals zuivel, vette vis zoals makreel en sardines, en bepaalde groenten zoals boerenkool en snijbiet zijn goede bronnen. Volgens de onderzoekers is ook een vitamine D-supplement voor de meesten van ons een goedkope en veilige optie.

Vertaling: Andre Teirlinck


 

Steun ons kenniswerk, winkel eens in de Leefbewust winkel


Naar het overige nieuws van vandaag