Vette brandstoffen vormen de weg voor de verspreiding van
kankercellen
VIB (het Vlaams Instituut voor Biotechnologie)
Kankercellen verspreiden zich in het lichaam door het bevorderen
van de groei van nieuwe 'wegen' waarlangs zij zich verplaatsen. Een
internationaal en multidisciplinair team van onderzoekers, onder
leiding van Prof. Dr. Peter Carmeliet (VIB-KU Leuven), ontdekte dat
een verschuiving naar meer vetgebruik vereist is voor de
ontwikkeling en groei van deze "wegen", genoemd lymfevaten - een
speciaal soort bloedvaten. Deze ontdekking opent de weg naar de
ontwikkeling van therapieën om de lymfatische groei bij kanker te
beperken door zich te richten op het verbruik van vetten.
De verspreiding van kanker, metastase genoemd, is één van de
belangrijkste en levensbedreigende complicaties van kanker. Huidige
chemotherapie en radiotherapie kunnen effectief kanker behandelen
veel kankers, echter veroorzaakt de verspreiding van kankercellen
naar meerdere plaatsen in het lichaam de meeste sterfgevallen. Opdat
kankercellen zich zouden kunnen verspreiden moeten zij een reeds
bestaande 'weg' vinden of een nieuwe weg bouwen. Lymfevaten, een
gespecialiseerde vorm van vaten met vloeistof in plaats van bloed,
vormen de primaire routes waarlangs de kankercellen zich
verspreiden. De vorming van nieuwe lymfevaten, genoemd
lymfangiogenese, is een slecht begrepen proces dat nog geen klinisch
goedgekeurde geneesmiddelen kent voor de voorkoming van de groei.
Vette lymfatische brandstoffen.
Als uitbreiding van een recent werk gepubliceerd in
toptijdschriften zoals Cell and Nature, heeft een team bestaande uit
Drs. Brian Wong, Xingwu Wang en Annalisa Zecchin en geleid door
Prof. Carmeliet, getracht de nutriëntenbenutting (stofwisseling) van
lymfevaten te onderzoeken. Het onderzoek begon met een eenvoudige
vaststelling: lymfevaten gebruiken meer vet (vetzuren) dan
bloedvaten. Dit is de eerste beschrijving van de nutriëntenbenutting
van lymfevaten. Het gebruik van medicijnen die de benutting van vet
door lymfevaten voorkomen blokkeert lymfatische groei, een
belangrijke stap in het voorkomen van metastases .
Wat cellen eten bepaalt wat ze worden.
Om te begrijpen waarom deze cellen zo afhankelijk zijn van vet
onderzochten de wetenschappers hoe lymphevaten zich ontwikkelen.
Lymfevaten transformeren uit bloedvaten tijdens de embryonale
ontwikkeling, en deze studie toont aan dat de signalen die de
bloedvaten transformeren naar lymfevaten ook hun 'smaak' veranderen
en liever vet eten. De nieuwigheid van deze ontdekking is dat deze
'transformatie' gebaseerd is op een stijging van de benutting van
vet. Hierbij wordt het vet gebruikt om moleculen te genereren die
belangrijke factoren, die de expressie van de genetische code
reguleren, genoemd epigenetische veranderingen, veranderen die
kunnen zorgen voor de functie van lymfevaten. De harde-bedrading van
de genetische code (DNA) zelf is niet veranderd door vet, maar het
gebruik van deze code die de lymfatische gen handtekening definieert
wordt gemoduleerd. Een belangrijk translationeel aspect aan deze
bevinding was het bewijs dat bevoorrading door een andere (vet)
voedingsbron de groei en de functie van lymfevaten zou kunnen
herstellen.
Dr. Brian Wong (VIB-KU Leuven). "Onze studie toont aan dat het
gebruik van vet door lymfevaten is geprogrammeerd in hun
ontwikkeling en nodig is voor hun groei en functie We hebben dat wij
door het verbeteren of voorkomen van het gebruik van vet (of vet
bijproducten), wij de groei van lymfevaten kunnen controleren. "
De volgende stappen bij het voorkomen van kankercelverspreiding
en behandeling van kankerpatiënten
De directe volgende stappen van dit onderzoek zijn duidelijk en
tweeledig. Enerzijds zullen inhibitoren van vetgebruik op grote
schaal getest worden op hun vermogen om metastasen bij verschillende
typen van kanker te reduceren. Anderzijds willen wij testen of
dieetvet supplementen (bijvoorbeeld in de vorm van ketonlichamen
gebruikt door atleten) foutieve lymfevaten kunnen genezen, een
belangrijke complicatie bij kankerpatiënten die een chirurgische
ingreep ondergaan, wat leidt tot de slopende zwelling en dysfunctie
van armen en benen, lymfoedeem genaamd, waarvoor geen geneesmiddel
beschikbaar is.
Prof. Peter Carmeliet (VIB-KU Leuven): "Onze verdere studies
richten zich op het vertalen van deze bevindingen naar
kankervorming. Voorheen konden wij geen medicijnen ontwikkelen die
zich richten op de groei van lymfevaten omdat we niet begrepen hoe
ze zich ontwikkelen en functioneren. Ons werk demonstreert het
belang van hun afhankelijkheid van vet en biedt wezenlijke stappen
voor het ontwikkelen van effectieve geneesmiddelen om overmatige
lymfatische groei te voorkomen bij kanker, maar ook voor de
behandeling van invaliderende complicaties van lymfoedeem. "
Vertaling: Andre Teirlinck