Eind oktober 2010 benaderde ik het
Ministerie van Defensie in Den Haag met de volgende vraag:
Hebben de Nederlandse ISAF-militairen
in Afghanistan geopereerd in terrein waar ook gebruik werd gemaakt (door Nederland of
andere staten) van DU-munitie?
DU staat voor depleted uranium (verarmd
uranium), het afvalproduct van kerncentrales en van de productie van atoombommen. Het is
half zo radioactief als volwaardig uranium, en heeft een halveringstijd van 4,5 miljoen
jaar. De naam lijkt misschien onschuldig, maar het goedje is bepaald niet onschuldig of
onschadelijk. In Europa wordt kernafval in speciale geïsoleerde vaten gedaan en diep
onder de grond weggestopt in oude mijngangen. In oktober werd in Duitsland nog heftig
tegen deze praktijken gedemonstreerd. En niet voor niets, want verarmd uranium is zowel
radioactief als chemisch giftig. Wie er lang mee in aanraking komt, krijgt geheid kanker,
waaronder opvallend vaak leukemie. De klachten beginnen vaak met chronische vermoeidheid.
Vandaar dat het personeel dat ermee moet omgaan, speciale kleding moet dragen. DU is nog
veel en veel gevaarlijker dan asbest en dat wordt al beschouwd als een groot gevaar voor
de volksgezondheid.
In de VS wordt DU gratis ter beschikking
gesteld van de fabrikanten van munitie. Die maken er 30 mm. kogels van, met hoog
pantserdoorborend vermogen. DU wordt ook gestopt in kruisraketten en naar verluidt in de
5,56 mm. munitie voor de M-16, het standaardwapen van het VS-leger. De Taliban in
Afghanistan heeft weliswaar geen tanks tot zijn beschikking, maar dat maakt de DU-munitie
er niet minder bruikbaar om. Met DU-munitie kun je ook dwars door dikke muren schieten.
Een DU-kogel die met een snelheid van honderden kilometers door een tankwand of een muur
wordt gejaagd, veroorzaakt een felle brand van meer dan 1.000 graden Celsius, waarbij het
uranium zich in de vorm van microscopisch kleine, vaak glasachtige partikeltjes verbindt
met cement, baksteen, verf en metaal. Die partikeltjes dalen daarna neer in de omgeving
als radioactief fijn stof. Wie dat stof inademt, krijgt piepkleine stukjes radioactief
materiaal in zijn longen, dat permanent zwakke gammastraling afgeeft. Al gauw krijg je
daar allerlei soorten kanker van. Vaak komt er ook wat stof in de mond terecht en bij het
slikken krijg je dan radioactief materiaal in je spijsverteringskanaal. Zo bereikt het
nieren, blaas en prostaat. Eenmaal daar, raakt het sperma aangetast, waardoor in geval van
bevruchting de meest afzichtelijke
geboorteafwijkingen dikwijls het resultaat zijn.
Door de miljoenen kilos DU die de VS
sinds 1991 in de vorm van munitie op Irak hebben gedumpt, zijn grote delen van dat land
niet meer geschikt voor menselijke bewoning. Neem de stad Falloedja, dat in 2004 door de
VS tijdens een vergeldingsactie zo ongeveer met de grond gelijk is gemaakt. Het aantal
geboorteafwijkingen is er hoger dan in Hirosjima en Nagasaki na het afwerpen van
atoombommen. Ook in Afghanistan schieten de VS op grote schaal DU-munitie af. Ook daar
zijn grote delen van het land radioactief besmet. In Kosovo en Servië zijn
maar enkele honderden tonnen verarm uranium afgeschoten, maar ook daar is het
aantal vreemde kankergevallen en geboorteafwijkingen verdacht hoog juist in die streken
waar intensief met DU-munitie is geschoten.
Het is duidelijk dat niet alleen de
vijand (in de meeste gevallen burgers, en steevast veel vrouwen, kinderen en
grijsaards) in Irak, Afghanistan en Kosovo in aanraking kwam en komt met radioactief
fijnstof. Ook de dappere strijders van de VS en de NATO, inclusief onze
jongens! De kans om radioactief fijnstof in te ademen is bijzonder hoog. Om er zeker
van te zijn of je wel of niet een DU-besmetting hebt opgelopen is een dure test nodig.
Nederlandse militairen krijgen zon test niet bij terugkeer uit Afghanistan. Maar
eigenlijk is dat een grof schandaal omdat het risico van besmetting zo hoog is.
Dat er een relatie bestaat tussen bepaalde
gezondheidsklachten (meestal allerlei zeldzame soorten kanker) en DU wordt door de NATO
betwist. De NATO houdt vast aan haar standpunt uit 2005. NATO-partners de VS en Engeland
blijven zelfs ontkennen dat er in Afghanistan met DU-munitie wordt geschoten. De Duitse
Bundeswehr stelt zich echter officieel op het standpunt dat er in Afghanistan wel degelijk
sprake is van het gebruik van DU-munitie. Hoe anders is het te verklaren dat Afghaanse burgers hoge
concentraties uranium in hun urine hebben?
Ook de Italiaanse regering deelt de
meningen van de NATO, de VS en Engeland niet. In 2007 besloot de regering van Berlusconi
(!) om Italiaanse veteranen van de oorlog in Kosovo die leden aan de gevolgen van een
DU-besmetting, financieel
te compenseren. Waarom kan in Nederland niet wat in Italië wel kan? Waarom
heeft Berlusconi wel het fatsoen om iets te doen maar Kok, Balkenende en Rutte en hun
vriendjes niet?
Tot nu toe heeft het Ministerie van
Defensie geweigerd om antwoord te geven op mijn vraag. Niet per telefoon en niet per
email, ondanks aandringen, soebatten en knorren. Mevr. Drs. A. van Pinxteren, de
woordvoerder personeel, naar wie ik was verwezen voor een antwoord, wil niet aan de
telefoon komen zodra ik mijn naam noem en de woorden DU en verarmd uranium in de mond
neem. De telefoniste vertelt mij dan dat zij niet in het gebouw is, of
in gesprek, of haar hoofd loopt om. Dat wil ik graag geloven, want
de militaire vakbond AFMP eiste op 11 november een onderzoek naar de gezondheidsklachten
van Nederlandse ISAF-militairen die in Afghanistan de rook hadden ingeademd van zogenaamde
burn
pits waar afval werd verbrand. Het vermoeden bestaat dat de klachten verband
houden met DU.
Daar komt nog bij dat Defensie weliswaar
officieel ontkent dat Nederland beschikt of gebruik maakt van DU-munitie, maar wij hebben
van omwonenden vernomen dat op de Generaal Spoorkazerne in Ermelo open en bloot
DU-granaten liggen opgeslagen.
Over DU wordt in de Nederlandse media
nauwelijks gerapporteerd. In 2004 schreef ik voor de Metro een
groot artikel over de afschuwelijke effecten van verarmd uranium voor mens en
milieu in Irak. Maar de volgende dag kreeg ik van de toenmalige hoofdredacteur van de
Metro, Jan Dijkgraaf, te horen dat ze erg boos waren over het stuk en dat ze nooit meer
iets van mij wilden publiceren. Ja dat was wel te begrijpen omdat de Metro in die tijd
veel paginagrote advertenties plaatste van de Landmacht, Marine, Luchtmacht en
Marechaussee. Met andere woorden, Metro werd grotendeels gefinancierd door Defensie en die
waren helemaal niet blij met mijn stuk. Voeg daarbij dat de Metro eigendom is van de
Zweedse familie Wallenberg, met uitgebreide belangen in de oorlogsindustrie, en het is
duidelijk dat Jan Dijkgraaf na publicatie van mijn stuk duchtig op de vingers was getikt.
De zwijgzaamheid van Defensie wekt geen
verbazing. Per slot van rekening heeft Defensie ook uit alle macht geprobeerd de ware
toedracht van de vuurwerkramp van Enschedé voor het publiek verborgen te
houden. Zie het onthutsende boek Een man tegen de staat, waarin Alexander Nijeboer
omstandig uit de doeken doet hoe Defensie de carrière en het leven van klokkenluider Fred
Spijkers kapot heeft gemaakt. Zelfs de belastingdienst werd ingeschakeld om Spijkers van
zijn financiële compensatie te beroven. Het is zonneklaar: bij Defensie deinzen ze
nergens voor terug.
Zo ook in het geval van DU-besmetting van
Nederlandse militairen. Iedere vorm van publiciteit wordt als schadelijk ervaren. Maar u
kunt er zeker van zijn dat er Nederlandse Irak- en Afghanistanveteranen rondlopen met
zeldzame vormen van kanker als gevolg van een DU-besmetting. Als er in de VS al
honderdduizenden militairen zijn met een DU-besmetting, en in Italië en Engeland, zijn
die er zeker ook in Nederland. Waarom zou de burgerbevolking in Irak, Afghanistan, Kosovo
en Servië wél vatbaar zijn voor radioactief fijnstof en Nederlandse militairen niet? De
AFMP gaat er in elk geval van uit. In de woorden van woordvoerder Jacqueline van Rossum:
Gezien de nauwe samenwerking met onder andere Groot-Brittannië en de Verenigde
Staten sluiten wij echter niet uit dat Nederlandse militairen via deze weg toch in
aanraking zijn gekomen met de DU-munitie van deze landen. Aantallen van daadwerkelijke
besmettingen zijn bij ons echter niet bekend. En hoewel de Nederlandse
strijdkrachten zelf geen DU-munitie in het arsenaal hebben, gaat de AFMP ervan uit dat
desondanks Nederlanders met DU-kogels geschoten kunnen hebben: wij (kunnen) niet
uitsluiten dat Nederlandse militairen wellicht (afhankelijk van de plaatselijke
omstandigheden) wel gebruik maken van bijvoorbeeld geleende DU-munitie van onder andere
Groot-Brittannië of de Verenigde Staten. De andere militaire vakbonden waren
terughoudender met hun antwoorden. Je moet ja natuurlijk altijd afvragen in hoeverre de
militaire vakbonden met Defensie onder één hoedje spelen. In heel wat bedrijfstakken
kunnen de werknemers er immers al lang niet meer op rekenen dat hun belangen door de
vakbond worden verdedigd.
De speciale informatiesite voor militairen,
Boekje Pienter maakt onder het kopje verarmd uranium melding van gezondheidsproblemen
bij Nederlandse veteranen, die verdacht veel lijken op de klachten van de Italiaanse
Kosovogangers: uitgezonden militairen (klagen) onder bepaalde omstandigheden wel
degelijk over gezondheidsklachten die uiteenlopen van chronische vermoeidheid tot
leukemie. Hoewel een oorzakelijk verband tussen het gebruik van DU-munitie en de
gezondheidsklachten niet is aangetoond, neemt het de onrust én de vele vragen bij
uitgezonden militairen niet weg.
We kunnen er dus zeker van zijn dat tijdens
de jarenlange aanwezigheid van Nederlandse militairen in Irak (sinds augustus 2004) en
Afghanistan (2006-2010) Nederlandse militairen een radioactieve besmetting hebben
opgelopen. Het is ook niet te achterhalen om hoeveel mensen het gaat. Maar dat alles wordt
natuurlijk angstvallig geheim gehouden.
De reden? Kijkt u maar naar artikel
161quater Wetboek van Strafrecht:
Hij die opzettelijk mensen, dieren, planten
of goederen aan ioniserende stralen blootstelt, dan wel mensen, dieren, planten, goederen,
bodem, water of lucht met radioactieve stoffen besmet, wordt gestraft:
1°. met gevangenisstraf van ten hoogste
vijftien jaren of geldboete van de vijfde categorie, indien daarvan gevaar voor de
openbare gezondheid of levensgevaar voor een ander te duchten is;
2°. met levenslange gevangenisstraf of
tijdelijke van ten hoogste dertig jaren of geldboete van de vijfde categorie, indien
daarvan levensgevaar voor een ander te duchten is en het feit iemands dood ten gevolge
heeft.
Volgens de Nederlandse wet ben je dus
strafbaar als je opzettelijk mensen, dieren, planten of goederen aan ioniserende
stralen blootstelt, dan wel mensen, dieren, planten, goederen, bodem, water of lucht met
radioactieve stoffen besmet. Ioniserend betekent overigens radioactief.
En dan hoeven de slachtoffers nog niet eens aan te tonen dat hun gezondheid is aangetast.
De wet gaat daar blijkbaar impliciet van uit. Aan de opzet valt niet te twijfelen, want de
Nederlandse regering kan, nee moet geacht worden te weten dat er in Irak en Afghanistan
met DU-granaten is en wordt geschoten. Door er soldaten heen te sturen stel je ze
automatisch bloot aan DU-besmetting, hetgeen een strafbaar feit is volgens de Nederlandse
wet. Het is dus wel begrijpelijk dat ze hierover bij Defensie niet willen praten en dat de
woordvoerder keer op keer niet thuis geeft en niet wil reageren op emails!
Dat betekent dat volgens de Nederlandse
wet, de wet die u en ik geacht worden strikt na te leven, dat volgens die wet dus, de
verantwoordelijken voor de missies in Irak en Afghanistan voor minstens vijftien jaar
achter de tralies dienen te verdwijnen. Wie zijn dat dan? Als we ons beperken tot de
hoogste verantwoordelijken zijn dat:
ex-premier Jan Peter Balkenende en zijn
Secretaris-Generaal Wim Kuijken
ex-minister van Defensie Henk Kamp en zijn
Secretaris-Generaal Ton Annink
de ex-ministers van Buitenlandse Zaken Jaap
de Hoop Scheffer en Ben Bot en Secretaris-
Generaal Philip de Heer.
Inmiddels zijn Jaap de Hoop Scheffer en Jan
Peter Balkenende aangesteld als professor. De Hoop Scheffer aan de Universiteit Leiden en
Balkenende aan de Erasmusuniversiteit te Rotterdam. Is het eigenlijk niet te dol voor
woorden dat Nederlandse studenten worden onderwezen door kerels die wegens ernstige
misdrijven voor jaren achter de stangen zouden moeten verdwijnen? Bovengenoemde heren
zouden daarnaast sowieso vervolgd moeten worden vanwege oorlogsmisdaden volgens
gemeenschappelijk artikel 3 van de Akkoorden van Genève inzake het humanitaire
oorlogsrecht. De commissie Davids oordeelde immers al dat er geen adequaat
volkenrechtelijk mandaat was voor de inval in Irak in 2003, die Nederland heeft
gesteund. Op grond daarvan is de toenmalige Nederlandse regering (het kabinet Balkenende
II) schuldig aan een oorlogsmisdaad. Volgens artikel 3 komt daar nog bij medeplichtigheid
aan marteling en schendingen van de menselijke waardigheid (Aboe Ghraib),
genocide (het gebruik van DU-munitie), alsmede plundering.
Hoe kan het dat die lui nog vrij rondlopen
en allerlei koninklijke onderscheidingen krijgen?
Laat het recht zegevieren!
Hans Vogel
Verarmd Uranium: als het stof
neerdaalt
Sinds het gebruik van verarmd uranium
munitie in de Balkan-oorlog en de Golfoorlogen in Irak, zijn er veel gezondheidsklachten
van burgers en veteranen gemeld die te wijten zijn aan het gebruik van deze licht
radioactieve en chemisch toxische munitie. De problemen en achtergronden van het gebruik
van verarmd uranium zijn vrij complex en breed. Daarom lanceren IKV Pax en de
International Coalition to Ban Uranium Weapons een animatie die inzicht geeft meer inzicht
in de complexiteit van de discussie rondom het gebruik van verarmd uranium. IKV Pax
Christi pleit voor transparantie over het gebruik van deze munitie en voor technische
assistentie in gebieden waar het gebruikt is. Daarnaast moet een moratorium op het gebruik
van verarmd uranium worden ingesteld totdat duidelijk is wat de lange termijn gevolgen
zijn voor mens en milieu. Momenteel wordt in de 65ste Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties in New York een nieuwe resolutie over de effecten van verarmd uranium
bediscussieerd. Deze resolutie roept op tot meer transparantie van lidstaten die het
gebruikt hebben ten einde beter onderzoek te faciliteren en pleit voor toepassing van het
voorzorgsprincipe. IKV Pax Christi hoopt dan ook de Nederlandse regering haar
verantwoordelijkheid zal nemen en in zal stemmen met deze resolutie. Voor meer achtergrond
informatie over dit onderwerp, zie onze website: www.ikvpaxchristi.nl
/ www.icbuw.org
The Doctor, the Depleted Uranium,
and the Dying Children
An award winning documentary film produced
for German television by Freider Wagner and Valentin Thurn. The film exposes the use and
impact of radioactive weapons during the current war against Iraq. The story is told by
citizens of many nations. It opens with comments by two British veterans, Kenny Duncan and
Jenny Moore, describing their exposure to radioactive, so-called depleted uranium (DU),
weapons and the congenital abnormalities of their children. Dr. Siegwart-Horst Gunther, a
former colleague of Albert Schweitzer, and Tedd Weyman of the Uranium Medical Research
Center (UMRC) traveled to Iraq, from Germany and Canada respectively, to assess uranium
contamination in Iraq.
Rense on Depleted Uranium - Our
Calamity
USA supplied Israel Sarin Plutonium
and Depleted Uranium on plane which crashed in Europe
BBC In 1998 it was revealed the plane had
been carrying the ingredients needed to make the nerve gas, sarin. There were claims of a
cover-up. It is later learned that the plane, a Boeing 747, was carrying several tons of
chemicals, including hydrofluoric acid, isopro-panol and dimethyl methylphosphonate
(DMMP)three of the four chemicals used in the production of sarin nerve gas. The
shipment of chemicalsapproved by the US commerce departmentreportedly came
from Solkatronic Chemicals Inc. of Morrisville, Pennsylvania and its final destination was
the Institute for Biological Research (IIBR) in Ness Ziona near Tel Aviv, Israel. Dutch
authorities and El Al admit Flight LY1862 carried sarin components and DU, but refuse to
provide details on six tons of military cargo. According to airport security personnel,
the plane carried seven pallets of unspecified munitions. Journalist Dekker claims, on the
basis of leaks from Dutch officials, that the jet carried 27 kilograms of weapons-grade
plutonium, enough to make seven warheads the size of the bomb that was dropped on Nagasaki
in 1945. In addition, soil samples taken at the crash site have turned up evidence
suggesting that nuclear weapons technology was being illegally shipped from the U.S. to
Israel.
Balkans: Depleted Uranium in NATO
Bombs Remains Deadly
The Doctor the Depleted Uranium and
the Dying Children
An award winning documentary film produced
for German television by Freider Wagner and Valentin Thurn. The film exposes the use and
impact of radioactive weapons during the current war against Iraq. The story is told by
citizens of many nations. It opens with comments by two British veterans, Kenny Duncan and
Jenny Moore, describing their exposure to radioactive, so-called depleted uranium (DU),
weapons and the congenital abnormalities of their children. Dr. Siegwart-Horst Gunther, a
former colleague of Albert Schweitzer, and Tedd Weyman of the Uranium Medical Research
Center (UMRC) traveled to Iraq, from Germany and Canada respectively, to assess uranium
contamination in Iraq.