Mogelijk langdurig gunstig effect borstvoeding op hartgezondheid van moeder

Zes maanden lang borstvoeding leidde na tien jaar tot betere markers voor cardiovasculaire gezondheid

Vrouwen die tijdens de zwangerschap een normale bloeddruk hadden en ten minste zes maanden lang borstvoeding gaven na de geboorte, hadden betere markers voor cardiovasculaire gezondheid dan vrouwen die nooit borstvoeding hadden gegeven, aldus een onderzoek dat op de 67ste jaarlijkse wetenschappelijke bijeenkomst van de American College of Cardiology werd gepresenteerd. Dezelfde voordelen werden niet gezien bij vrouwen die tijdens de zwangerschap een hoge bloeddruk hadden.

Eerder onderzoek wees al uit dat vrouwen op de korte termijn gunstige effecten op de gezondheid ervaren van borstvoeding. Maar terwijl sommige studies zich richtten op resultaten veel later in het leven, is dit nieuwe onderzoek het eerste dat heeft vastgesteld hoe borstvoeding de markers voor hartgezondheid beďnvloedt bij jonge vrouwen en vrouwen van middelbare leeftijd, ongeveer tien jaar na de geboorte van hun kind. De studie versterkt het bewijs voor de voordelen van borstvoeding onder vrouwen met een normale bloeddruk tijdens de zwangerschap en het is de eerste studie die specifiek onderzocht of deze voordelen ook gezien werden bij vrouwen met een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap.

“De studie versterkt het bewijs dat lactatie belangrijk is, niet alleen voor de baby maar ook voor de moeder,” zegt cardioloog dr. Malamo Countouris, verbonden aan de University of Pittsburgh en hoofdauteur van de studie. “Borstvoeding lijkt het hart bij deze vrouwen te beschermen, zoals blijkt uit verbeterde cholesterolwaardes en markers voor subklinische cardiovasculaire aandoeningen.”

Er namen 678 vrouwen deel aan het onderzoek, die werden gerekruteerd uit meer dan 52 klinieken uit Michigan tussen 1998 en 2004. De vrouwen waren ten tijde van het begin van het onderzoek zwanger. Zij deden zeven tot 15 jaar later (gemiddeld 11 jaar later) ook mee aan een vervolgonderzoek naar de gezondheid.

Tijdens het vervolgonderzoek meldden de deelnemers hoe lang ze borstvoeding hadden gegeven na elke zwangerschap, en de bloeddruk, cholesterol- en triglyceridenwaardes en de diameter en dikte van de halsslagader van de vrouwen werden gemeten. Deze factoren worden meestal gebruikt om het risico op hartziektes te bepalen, omdat ze een vroege waarschuwing vormen voor potentiële problemen bij patiënten die nog geen hartziekte hebben.

De vrouwen werden voor analyse in drie groepen verdeeld: degenen die nooit borstvoeding hadden gegeven (157 vrouwen), degenen die minder dan zes maanden per zwangerschap borstvoeding hadden gegeven (284 vrouwen) en degenen die zes maanden of langer borstvoeding hadden gegeven (133 vrouwen). De vrouwen die tijdens de zwangerschap een hoge bloeddruk hadden en degenen met een normale bloeddruk werden apart geanalyseerd.

Gemiddeld waren de vrouwen die borstvoeding hadden gegeven ouder, ze hadden een lagere BMI en een hogere sociaaleconomische status. Na correctie voor deze en andere eventuele verstorende factoren stelden de onderzoekers vast dat vrouwen die meer dan zes maanden borstvoeding hadden gegeven en een normale bloeddruk hadden tijdens de zwangerschap, significant hogere waardes van het “goede” HDL-cholesterol, een lager triglyceridengehalte en een gezondere dikte van de halsslagader vertoonden, vergeleken met de vrouwen die nooit borstvoeding hadden gegeven.

De bevindingen suggereren dat vrouwen het risico op een hartziekte kunnen beperken door ten minste zes maanden per zwangerschap borstvoeding te geven. Hoewel de specifieke fysiologische mechanismes niet bekend zijn, meldt Countouris dat een van de hypotheses is dat borstvoeding zorgt voor toename van het hormoon oxytocine, wat de bloeddruk kan verlagen. Een andere hypothese is dat lactatie sommige stofwisselingsveranderingen kan tegengaan die tijdens de zwangerschap optreden.

“Er is nog veel onbekend over de ophoping van cardiovasculaire risico’s bij vrouwen,” zegt Countouris. “Onderzoek naar hoe de zwangerschap sommige van die risico’s positief of negatief kan beďnvloeden kan inzicht verschaffen in de unieke manier waarop hartziekte zich bij vrouwen voordoet en ontwikkelt.”

Er werd geen bewijs gevonden voor een cardiovasculair voordeel van borstvoeding onder vrouwen die tijdens de zwangerschap een hoge bloeddruk hadden. Volgens Countouris kan het zijn dat het aantal deelnemers aan de studie met hoge bloeddruk te klein was om enig cardiovasculair voordeel van borstvoeding onder deze vrouwen te kunnen ontdekken.

Een beperking van de studie is dat de onderzoekers afgingen op zelfrapportage van de deelnemers voor het verzamelen van informatie over hoge bloeddruk of zwangerschapsvergiftiging, waarbij hoge bloeddruk optreedt en eiwit in de urine wordt gevonden; een bekende risicofactor voor hartziekte die was opgetreden bij volgende zwangerschappen na die waarvan de gegevens werden gebruikt. Toekomstig onderzoek, met meer deelnemers of met een langere duur, zou helderheid kunnen verschaffen over de factoren die bijdragen aan het cardiovasculaire risico onder vrouwen met normale en hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap, aldus de wetenschappers.

Vertaling: A. Zwart