Mogelijk verband tussen vitamine D-gebrek bij
zwangere vrouw en obesitas bij kind
Vitamine D-suppletie tijdens de zwangerschap zou
kunnen leiden tot minder zwaarlijvigheid bij kind
Vitamine D-gebrek bij zwangere vrouwen zou baby’s
kunnen voorprogrammeren om als kind en volwassene
obesitas te ontwikkelen, aldus een studie van de Keck
School of Medicine van de University of Southern
California (USC).
Uit het onderzoek blijkt dat 6-jarigen, geboren uit
moeders die in het eerste zwangerschapstrimester een
zeer laag vitamine D-gehalte hadden, een grotere
tailleomvang hadden (gemiddeld ongeveer 2,5 cm meer) dan
leeftijdsgenoten van wie de moeder over voldoende
vitamine D beschikte tijdens de zwangerschap. Deze
kinderen hadden ook 2 procent meer lichaamsvet.
“Het lijkt misschien alsof er niet zoveel verschil is
met de normale cijfers, maar we hebben het niet over
oudere volwassenen met ongeveer 30 procent lichaamsvet,”
zegt Vaia Lida Chatzi, senior auteur van de studie en
universitair docent preventieve geneeskunde aan de Keck
School of Medicine. “Een toename van de tailleomvang met
1,5 cm is al heel wat, vooral als je dit teveel aan vet
doorberekent naar de rest van hun leven.”
De studie, in januari gepubliceerd in het tijdschrift
Pediatric Obesity, onderzocht de data van 532
moeder-kindparen in Griekenland. Het vitamine D-gehalte
bij de moeders werd gemeten bij het eerste prenatale
bezoek. De gezondheid en het gewicht van het kind werden
onderzocht op 4- en 6-jarige leeftijd.
Volgens een studie uit 2009 heeft ongeveer 75 procent
van de tieners en volwassenen in de VS te weinig
vitamine D. Een tekort aan deze “zonneschijnvitamine” is
gekoppeld aan een verhoogd risico op hartziektes,
kanker, MS en diabetes type 1.
De vitamine D-status van een pasgeborene hangt
voornamelijk af van de moeder. Dus baby’s lopen het
risico op te weinig vitamine D als hun moeder ook een
tekort heeft of daar maar net boven zit.
Ongeveer 95 procent van de vitamine D die je lichaam
produceert komt van zonneschijn, aldus Chatzi. De
overige 5 procent komt uit eieren, vette vis, visolie en
met vitamine D verrijkte levensmiddelen zoals melk,
kaas, yoghurt en ontbijtgranen.
“We weten niet precies waarom vitamine D-gebrek zelfs
voorkomt op plaatsen met veel zon, maar misschien zitten
mensen te veel binnen met hun zonwering dicht, of zitten
ze gewoon alsmaar in hun kantoren te typen,” zegt
Chatzi. “Of misschien gebruiken ze enorm veel
zonnebrandmiddel, wat de vitamine D-aanmaak remt.”
Vitamine D-gebrek bij zwangere vrouwen is de
afgelopen twee decennia toegenomen aldus Chatzi.
Ongeveer 66 procent van de zwangere vrouwen in het
onderzoek hadden te weinig vitamine D in het eerste
trimester, een cruciale periode voor de ontwikkeling van
de organen.
Eerder onderzoek bij anderen geeft aanwijzingen voor
de reden waarom een laag vitamine D-gehalte een probleem
is. Uit dierstudies is gebleken dat vitamine D
adipocyten (voorlopers van vetcellen) verhindert om tot
vetcellen te rijpen.
“Het zou kunnen dat kinderen van moeders met weinig
vitamine D een hogere BMI en meer lichaamsvet hebben
omdat vitamine D de vorming van vetcellen lijkt te
verstoren,” zegt Chatzi. “Een optimaal vitamine D-niveau
tijdens de zwangerschap zou bescherming kunnen bieden
tegen kinderobesitas, maar er is meer onderzoek nodig om
onze bevindingen te bevestigen. Een vitamine
D-supplement in de vroege zwangerschap kan alvast op een
eenvoudige manier bijdragen aan de bescherming van
toekomstige generaties.”
Geen van de Griekse vrouwen in de studie namen
prenataal vitamine D-supplementen in. De meeste
Amerikaanse artsen raden vrouwen aan om prenataal
vitamines te nemen voordat ze proberen zwanger te
worden, zodat er voldoende foliumzuur, calcium en andere
nutriënten zijn om geboortedefecten te voorkomen. De
meeste prenatale vitaminesupplementen bevatten 400
internationale eenheden (IE) (10 mcg), vitamine D per
tablet.
De federale Amerikaanse regering heeft nog geen
aanbevolen hoeveelheid vastgesteld, maar velen zijn het
erover eens dat de inname via de voeding van deze
vitamine zou moeten toenemen met de leeftijd.
Het Institute of Medicine of The National Academies
beveelt vrouwen tussen de 1 en 70 jaar oud aan om
dagelijks 600 IE (15 mcg) vitamine D te nemen, of ze
zwanger zijn of niet. Voor zwangere en niet-zwangere
vrouwen van 19 jaar en ouder stelt het instituut de
maximale bovengrens op 4000 IE (100 mcg) per dag. Lagere
niveaus worden aanbevolen op basis van leeftijd.
Volgens de National Institutes of Health kan te veel
vitamine D kan schade aan het hart, de bloedvaten en
nieren veroorzaken.
“Het is nog te vroeg om nu al een verhoging van de
standaardhoeveelheid vitamine D in prenatale vitamines
aan te bevelen,” zegt Chatzi. “Eerst moeten we nog
gerandomiseerde klinische proeven doen.”
Vertaling: A. Zwart